توکن چیست و از کجا بهوجود آمده است؟
به گزارش خبرنگار «نبض فناوری» توکن (Token) نوعی از ازرهای دیجیتال است که همانند کوینها در آن واحد، نقل و انتقالات از طریق الگوریتمهای رمزنگاری شده سایر کوینها کنترل میشوند. بهعبارت سادهتر توکنها برخلاف کوینها دارای یک بلاکچین اختصاصی نیستند و برای اینکه کارایی یک کوین را حفظ کنند، معمولا از بستر بلاکچین یکی از کوینها استفاده میکنند.
میتوان گفت توکن، نماینده یک دارایی تایید شده و دارای ارزش مانند ارز، حواله، آیتمهای بازیهای کامپیوتری و… است. توکن در دنیای ارزهای رمزنگاری شده، به ارزی گفته میشود که معمولا بر پایه یک بلاکچین دیگر ساخته شده است. به عبارت دیگر در بازار ارزهای دیجیتال، یک توکن (Token) ارز دیجیتالی است که بلاک چین مستقل خود را ندارد و روی شبکههای دیگر مانند اتریوم جابهجا میشود؛ بنابراین در بازار ارزهای دیجیتال
مهمترین چیزی که یک توکن را با کوین (Coin) متمایز میکند، داشتن یا نداشتن بلاک چین مستقل است. طبق این تعریف، یک کوین ارز دیجیتالی است که بلاک چین مستقل خود را دارد. امروزه در دنیای ارزهای دیجیتال توکنهای زیادی بر بستر کوینهای مختلف بهوجود آمدهاند که مهمترین آنها میتوان به توکنهای بهوجود آمده روی بستر بلاکچین اتریوم اشاره کرد.
از بزرگترین توکنهای بازار هم میتوان به تتر، چین لینک، دای (Dai)، آوی (Aave)، یرن فایننس (Yearn.Finance) و بت (BAT) اشاره کرد.
جالب است بدانید که ۲،۸۰۰ ارز دیجیتال از ۳،۹۰۰ ارز دیجیتالی در صرافیها معامله میشود، در حقیقت توکن هستند و از بلاک چینهایی مانند اتریوم، بایننس چین (Binance Chain)، ایاس و تزوس استفاده میکنند. اولین مرجعی که کوین و توکن را از یکدیگر متمایز کرد، وبسایت کوین مارکت کپ (Coinmarketcap) بود؛ بنابراین بیشتر توکنها در دنیای ارزهای دیجیتال، «توکنهای کاربردی» هستند. این توکنها امکان دریافت کاربرد خاصی از یک پروژه را فراهم میکنند که تنها در اکوسیستم مربوط به آن قابلاستفاده است.
بعد از بهجود آمدن بلاکچین و محبوبیت بیتکوین، کوینهای مختلفی به بازار ارزهای دیجیتال اضافه شدند. یکی از مهمترین و محبوبترین این کوینها، اتریوم بود. اتریوم توسط جوان ۲۳ ساله روسی، «ویتالیک بوترین» و در تاریخ ۳۰ جولای ۲۰۱۵، پا به عرصه ارزهای دیجیتال گذاشت.
یکی از خاصیتهای مهم آن این است که مبنای قراردادهای هوشمند را بر بستر بلاکچین خود پیاده کرد. بهاین ترتیب دیگر نیاز نبود که برای داشتن یک ارز دیجیتال، حتما یک بلاکچین اختصاصی داشته باشید. از اینرو توکنهای زیادی بر بستر بلاکچین اتریوم ایجاد شد. این مسئله نهتنها باعث بهوجود آمدن دریچه جدیدی به بازار ارزهای دیجیتال شد، بلکه باعث بزرگتر شدن بلاکچین اتریوم نیز شد.
جالب است بدانید که دیگر تنها اتریوم نیست که قابلیت افزودن توکنهای زیادی را برروی بستر خود فراهم میسازد، بلکه کوینهای زیادی هستند که این قابلیت را فراهم ساخته و توکنهای زیادی روی بلاکچین آنها اجرا شدهاند.
نکته: هرچه تعداد توکنهای بیشتری بر بستر بلاکچین یک کوین اجرا شود، اعتبار آن بلاکچین افزایش مییابد.
ساخت توکن برای توسعهدهندگان بلاک چینی بسیار راحتتر از ایجاد یک بلاک چین و شبکه مستقل است و در بیشتر مواقع پروژهها میتوانند بدون نیاز به هزینههای نجومی برای طراحی یک بلاک چین، ارز دیجیتال خود را بسازند و به اهداف اولیه خود برسند.
پروژههایی که قصد توسعه یک بلاک چین را دارند، معمولاً ابتدا از یک بلاک چین واسطه برای خود توکن ایجاد کرده و پیشفروش یا همان عرضه اولیه سکه (ICO) برگزار میکنند و در ازای پول ملی یا ارزهای دیجیتال دیگر توکنهای خود را پیش از راهاندازی پروژه به فروش میرسانند. ارزش این توکنها رابطه مستقیمی با وضعیت پروژه و حرکت آن در راستای اهدافش خواهد داشت. همچنین، برخی توکنها پس از اینکه به حد کافی توسعه پیدا کردند، بهدنبال ایجاد بلاک چین اختصاصی خودشان میروند و به کوین تبدیل میشوند.
در حالی که کوینها هر کدام میتوانند کیف پول اختصاصی خود را داشته باشند، توکنها روی کیف پولهای بلاک چینِ میزبان ذخیره میشوند. بهعنوان مثال، تمام توکنهای مبتنی بر اتریوم، روی کیف پولها و آدرسهای اتریوم ذخیره میشوند، اما نمیتوانید بیت کوین را روی آدرس اتریوم ذخیره کنید، چون یک کوین است.
وجه تمایز کوین و توکن چیست؟
یکی از مهمترین عوامل در شناسایی فرق بین یک کوین و توکن میتواند استفاده شود، داشتن یا نداشتن بلاکچین اختصاصی است. هر کوین در بازار ارزهای دیجیتال از یک الگوریتم شبکهای پیروی کند که برای اینکه کارایی خاص کوین خود را بتواند به بهترین شکل ممکن عملی کند، بلاکچین مخصوص به خودش را راهاندازی میکند. اگر کوینی دارای بلاکچین اختصاصی نباشد، در دسته توکنها قرار خواهد گرفت.
توکنها انواع مختلفی دارند که در این طبقهبندی گنجانده میشوند که شامل:
توکنهای امنیتی
این نوع از توکنها بیانگر یک دارایی مانند مشارکت در منابع فیزیکی، شرکتها، جریانهای درآمدی و یا حق دریافت سود سهام است به لحاظ عملکرد، این توکنها شبیه به سهام، اوراق قرضه یا مشتقات هستند.
توکنهای کاربردی
این دسته از توکنها، دسترسی به کالاها و خدمات یک پروژه خاص را فراهم میکند. همچنین میتوان از آنها به عنوان نوعی تخفیف یا دسترسی ویژه به کالا و خدمات یک پروژه استفاده کرد.
توکنهای پرداختی (کریپتوکارنسیها)
معمولاً توکنهای این دسته، هیچ کارکرد یا ارتباطی با پروژههای توسعهای دیگر ندارند. در حالت کلی، هدف کریپتوکارنسیها ذخیرهی ارزشی است (مانند پول نقد و طلا) که از طریق آن امکان خرید، فروش و سایر تراکنشهای مالی فراهم میشود. این ارزها قصد دارند تا کارکردی مانند دلار و یورو داشته باشند، با این تفاوت که تحت حمایت دولت و یا هیچ نهاد دیگری نباشند.
نتیجه گیری
در تفاوت کوین و توکن باید گفت که کوینها، ارزهایی هستند که میتوانند برای خرید و فروش مورد استفاده قرار گیرند و فقط شیوهای از پرداخت هستند. درحالی که، توکنها میتوانند بیانگر سهم یک شرکت باشند، دسترسی به محصول یا خدمتی خاص و بسیاری از کارکردهای دیگر را فراهم کنند. شما میتوانید یک توکن را با یک کوین خریداری کنید، اما برعکس آن امکان پذیر نیست. کوینها به طور مستقل عمل میکنند، در حالی که توکنها تنها برای یک پروژه خاص کاربرد دارند.