ترک فعل وزیر ارتباطات در توسعه موتور جست‌وجوی ملی

به گزارش« نبض فناوری» ساخت و توسعه موتور جستجوی ملی به عنوان یکی از اجزا و ارکان تحقق شبکه ملی اطلاعات است که می تواند نقش موثری در مدیریت صحیح فضای مجازی و اعمال حاکمیت بر این فضا و رشد اقتصادی کشور در عرصه فضای مجازی داشته باشد.

امروزه ساخت موتورهای جستجوهای ملی در کشورهای مختلف مانند چین، فیلیپین، استرالیا، کره جنوبی، ژاپن، هند، ایسلند، امارات متحده عربی، مجارستان، اسلوونی ، روسیه، پرتغال، آنگولا، موزامبیک، سوییس، نروژ، سوئد، جمهوری چک و کانادا مورد توجه جدی قرار گرفته است. در ایران نیز موضوع راه اندازی موتور جستجوی ملی توسط شورای عالی فضای مجازی مورد توجه قرار گرفت و این شورا طی مصوبه ای، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را متولی توسعه موتورهای جستجوی ملی نمود و تکالیف مختلفی را برای توسعه موتور جستجوی ملی برای وزارت ارتباطات برشمرد که این تکالیف قانونی عبارت است از:

ترویج و گسترش استفاده از خدمات و محتوای جستجوگر بومی

افزایش اعتماد و آگاهی عمومی در قبال استفاده از خدمات و محتوای جستجوگرهای بومی در سطوح مختلف
توسعه زیست بوم و فضای تجاری جستجوگرهای بومی در جهت رقابت و همکاری بازیگران

راه اندازی موتور جستجوی ملی؛ اولویت شورای عالی فضای مجازی

موتور جستجوی ملی را می توان از اولویت های نخست فضای مجازی کشور و از مطالبات اساسی مقام معظم رهبری در فضای مجازی دانست؛ در این باره ابوالفضل روحانی معاون مرکز ملی فضای مجازی می‌گوید: مقام معظم رهبری از زمان تأسیس شورای‌عالی فضای مجازی تعدادی از خدمات فضای مجازی را به عنوان خدمات دارای اولویت تعیین و مطالبه کرده‌اند که یکی از این خدمات، موتور جستجو بوده است. بر اساس مصوبه جلسه شورای‌عالی فضای مجازی در خردادماه سال 1393، تدوین برنامه ملی جویشگر ملی به وزارت ارتباطات واگذار می‌شود و مرکز ملی فضای مجازی نیز به عنوان ناظر تعیین می‌شود.

ترک فعل وزارت ارتباطات در راه اندازی موتور جستجوی ملی

علیرغم اینکه ترویج و گسترش موتور جستجوی ملی، تکلیف قانونی است و طبق قانون، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، متولی آن است ولی متاسفانه این مساله مهم توسط این وزارتخانه پیگیری نشده و این پروژه مهم متوقف شده است و در واقع وزارت ارتباطات در انجام این تکلیف قانونی مرتکب ترک فعل شده است. درباره متوقف شدن پروژه راه اندازی موتور جستجوی ملی توسط وزارت ارتباطات ابوالفضل روحانی معتقد است: بعد از تصویب پروژه جستجوی ملی در شورای عالی فضای مجازی، «شورای راهبری جویشگر بومی» در وزارت ارتباطات راه‌اندازی شد و نمونه‌های داخلی از حمایت‌های زیرساختی از قبیل اختصاص تجهیزات ذخیره سازی و پردازش، برخوردار شدند. اما از سال 96 و با تغییر تیم مدیریتی وزارت ارتباطات اجرای «نقشه راه جویشگر بومی» به طور کامل متوقف شد و هیچ حمایتی هم از نمونه‌های داخلی صورت نگرفت.

توجیهات غیر موجه وزارت ارتباطات برای متوقف کردن پروژه جویشگر ملی

بررسی ها نشان می دهد وزارت ارتباطات با بهانه های مختلف و توجیهات غیرموجه پروژه مهم جویشگر ملی را متوقف کرده است؛ در باره این بهانه ها و دلائل غیرموجه ابوالفضل روحانی معاون مرکز ملی فضای مجازی می گوید: اولین دلیل وزارت ارتباطات این بود که جویشگر نیاز به کاربر دارد و ما برای داشتن یک جویشگر بومی باید حداقل 500 میلیون کاربر داشته باشیم. ما در پاسخ برای آقایان توضیح دادیم که در دیگر کشورها با جمعیتی کمتر از جمعیت کاربران ایرانی هم راه‌اندازی جویشگر بومی موفق بوده است. در برخی از کشورها هم با جمعیت کاربری کمتر از یکصد میلیون نفر راه‌اندازی جویشگر موفقیت‌آمیز بوده است. به غیر از این، جمعیت فارس‌زبانان جهان به قدری است که ما از زبان فارسی به عنوان مزیت رقابتی با جویشگرهای خارجی استفاده کنیم.

معاون مرکز ملی فضای مجازی درباره بهانه دیگر وزارت ارتباطات می گوید: دومین دلیل تعجب‌برانگیز مسئولان وزارت ارتباطات این بود که ایجاد جویشگر بومی مانع از دسترسی کاربران خارجی به محتوای فارسی می‌شود. این تفکر هم اشتباه بود و هم خطرناک. قطعاً وجود یک موتور جستجوی اختصاصی و توانمند برای زبان فارسی و محتوای عظیم و غنی شیعی، رویت‌پذیری و دسترس‌پذیری محتوای فارسی را بهبود می‌بخشید. علاوه بر این، این نگاه که ایجاد موتور جستجوی بومی معادل مسدودسازی نمونه‌های مشابه خارجی انگاشته می‌شد اصلاً قابل درک و پذیرش نبود.

به گفته معاون مرکز ملی فضای مجازی اهمیت جویشگر بومی ایجاب می‌کرد که از نظر دانشی و زیرساختی مورد حمایت ویژه وزارت ارتباطات باشد ولی متأسفانه مسئولان آن وزارتخانه صراحتاً اعلام کردند که اعتقادی به ایجاد نمونه بومی خدمت موتور جستجو ندارند.
منبع: تسنیم