انتقاد از مواجهه دانشگاهها با فضای مجازی
به گزارش« نبض فناوری» به نقل از پژوهشگاه فضای مجازی، سید ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی به همراه عبدالحسین کلانتری سرپرست پژوهشگاه فضای مجازی طی سفر یک روزه به قم، ضمن دیدار با آیت الله محمود رجبی ریاست مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، تفاهم نامه همکاری امضا کردند.
در این نشست طرفین با بیان دیدگاه‌های خود، به ضرورت تعامل بین دو نهاد و اهمیت پرداختن به جنبه‌های مختلف علوم انسانی اسلامی در سیاست گذاری‌های خرد و کلان در فضای مجازی تاکید کردند.
در حاشیه امضای این تفاهم نامه سید ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی اظهار کرد: بر اساس تعاریف مطرح شده در غرب، فضای مجازی به معنای فضای اجتماعی، اقتصادی و تکنولوژی پایه است اما اکنون آنچه به عنوان فضای مجازی ساخته می‌شود تکنولوژی در آن دیده نمی‌شود و تنها مباحث اقتصادی و اجتماعی است.
وی با تاکید بر اینکه هم اکنون زیرساخت‌های لازم در حوزه تکنولوژی‌های فناوری اطلاعاتی و ارتباطی در کشور وجود ندارد، افزود: نبود این تکنولوژی در کشور از نکات تأسف برانگیز است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی تصریح کرد: در رصدی که بین سال‌های ۹۶ تا ۹۸ انجام شد، متوجه شدیم دانشگاه‌های تهران در حوزه اقتصادی و اجتماعی به شدت فقیر هستند و هنوز بحث‌های کهنه اقتصاد صنعتی و اقتصاد بازار را دنبال می‌کنند. در حالی که داده کاوی ساده در مقالات دانشگاه‌های غرب نشان می‌دهد که در این دانشگاهها روی محتوای مربوط به حوزه اقتصاد خدماتی و دیجیتالی نظیر تحول و دولت دیجیتال، تمرکز زیادی انجام شده است.
فیروزآبادی خاطرنشان کرد: در سه سال اخیر با برگزاری جلسات مشترک با دانشگاهها اتفاق‌ها و تعاملات بسیار خوبی در حوزه اجتماعی صورت گرفته اما با این حال حوزه اقتصادی مغفول مانده است. این در حالیست که ظرفیت‌های مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) به اندازه‌ای است که می‌تواند کمک کننده در این زمینه باشد.
نخبگان مبهوت هجمه توسعه فضای مجازی
وی ادامه داد: در حال حاضر موضوعات مربوط به فضای مجازی در میان نخبگان مهجور مانده و قاطبه نخبگان در برابر هجمه توسعه فضای مجازی، دچار نوعی بهت شده و گرایش به انفعال دارند. این موضوع می‌طلبد که این روند تغییر کند تا بتوانیم در جهان اسلام بازیگر فعالی باشیم.
فیروزآبادی با تاکید بر اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد که اندونزی و مالزی در حوزه فضای مجازی و مطالعات اسلامی مانند مالکیت معنوی، رمز ارزها و سایر مطالب از منظر اسلامی مطالعات زیادی داشته‌اند، اظهار کرد: مجموعه امام خمینی باید فضای نخبگانی کشور را تغییر دهد تا در جهان اسلام علمدار حوزه فضای مجازی اسلامی باشیم.
در این دیدار عبدالحسین کلانتری، سرپرست پژوهشگاه فضای مجازی نیز با اشاره به جایگاه مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) افزود: این مؤسسه همواره در طول تاریخ تکوین انقلاب و پایه گذاری جمهوری اسلامی، منشأ خیر و برکت در حوزه‌های مختلف بوده و مصداق بارز شجره طیبه ای است که توانسته در اقصی نقاط کشور با ورود به نهادها و حوزه‌های مختلف، مؤثر عمل کند.
نگاه علوم انسانی به فضای مجازی تقویت شد
وی با بیان اینکه فضای مجازی شامل ابعاد مختلفی همچون وجوه فقهی، فلسفی، کلامی، مدیریت و جامعه شناسی است، تصریح کرد: یکی از مشکلات فضای مجازی رشد ناهمزمان همه وجوه آن است به طوری که در بیشتر موارد نگاه مهندسی بوده و چندان به تبعات اجتماعی، بنیان‌ها و تبعات نظری، سبک زندگی، تربیتی و وجوه عظیمی که امروزه تمام زندگی ما را در بر گرفته توجه نشده است.
دکتر کلانتری ادامه داد: نگاه علوم انسانی به فضای مجازی، با راه اندازی دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزه تقویت شده و انتظار می‌رود که این مؤسسه آموزشی فراتر از تفاهم نامه به کمک ما بیاید تا کارهای ماندگاری در حوزه مدیریت، حکمرانی و اقتصاد انجام شود.
سرپرست پژوهشگاه فضای مجازی با تاکید بر ورود مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) به موضوع رمزارزها و کمک به مرکز ملی فضای مجازی تصریح کرد: موضوع رمزارزها معطل باقی مانده و مبانی روشنی در این زمینه وجود ندارد و هر تصمیمی که در این خصوص گرفته می‌شود باید مبانی مشخص و روشنی داشته باشد.
وی تصریح کرد: مرکز ملی فضای مجازی نیازمند این است تا با مساعدت این مؤسسه و بر اساس مبانی نظری، برنامه ریزی در خصوص فناوری داشته باشد. چرا که درب ورود فناوری باز است و شاید نتوان همزمان با ورود فناوری تغییرات را نیز اجرایی کرد. بنابراین فهم عمیق و دقیق فضای مجازی در جریان سازی در سطح نخبگانی می‌تواند مؤثر باشد.
آیت الله محمود رجبی ریاست مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) نیز در این دیدار با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب مبنی بر پیشتازی فضای مجازی گفت: رهبر معظم انقلاب تعابیر و رهنمودهایی برای فضای مجازی اعلام کرده‌اند و این در حالیست که برای سایر بخش‌ها تأکیدی نشده است. امیدواریم با ارتباط بیشتر بین حوزه و مرکز ملی فضای مجازی در آینده، شاهد حرکات اثرگذار و نتیجه بخش در عرصه تکنولوژی و فرهنگی باشیم.
وی با تاکید بر اینکه جهان تشنه فرهنگ غنی اسلام است و ما نیز نسبت به نیازهای نظام مسئول هستیم و باید بتوانیم این نیازها را تأمین کنیم، تصریح کرد: امیدواریم این تفاهم نامه سرآغاز اقدامات عملیاتی و جدی و اثرگذار در این عرصه باشد. بدون شک اگر در فضای مجازی غالب نباشیم نتیجه مطلوب حاصل نمی‌شود و صدای ما در مجموعه موجود گم می‌شود که برای اصلاح این روند نیازمند عزم راسخ و جدی هستیم.
