قطعه ای از زباله فضایی به زمین نزدیک می شود/ چقدر نگران باشیم؟
به گزارش «نبض فناوری»، قطعه ای زباله فضایی به زمین نزدیک می شود که با توجه به مدار جسم، نقاط فرود احتمالی در هر نواحی از عرضهای جغرافیایی کمی دورتر از شمال نیویورک، مادرید و پکن و تا جنوب شیلی و ولینگتون نیوزیلند وجود دارد.
این آوار بخشی از موشک Long March 5B است که اخیراً اولین ماژول چین را برای ایستگاه فضایی پیشنهادی خود با موفقیت پرتاب کرد. این حادثه تقریباً یک سال پس از سقوط موشک چینی مشابه دیگر به زمین رخ داد که در اقیانوس اطلس فرود آمد اما پیش از این گزارش نشده بود که آثاری در کشور آفریقای ساحل عاج باقی بگذارد.
در آن زمان، متخصصان خاطرنشان كردند كه این یكی از بزرگترین تكه های بقایای ساخت بشر است كه تاكنون به زمین برگشته است.
زباله ای از فضا
استرالیا در گروه «چه کسی می تواند توسط بزرگترین قطعه ناخواسته فضایی مورد اصابت قرار بگیرد» رکورددار است. در سال 1979، ایستگاه فضایی 77 تنی SkyLab ایالات متحده بر فراز غرب استرالیا متلاشی شد وقطعات مختلف را در مناطق اطراف شهر ساحلی جنوب Esperance پراکنده کرد.
در آن زمان، این اتفاق با هیجان افراد روبرو و بسیاری از قطعات توسط علاقه مندان به فضا جمع آوری شد. شورای وزیران Esperance به دلیل نشت زباله برای ناسا جریمه صادر کرد.
اگرچه هیچ کشته یا مجروحیت جدی در اثر برخورد بقایای فضایی ثبت نشده است، اما این دلیل نمی شود که خطرناک نباشد. یک سال قبل از پایان فعالیت SkyLab، ماهواره سنجش از دور (جاسوسی) شوروی Cosmos 954، به منطقه بایر از سرزمین های شمال غربی کانادا سقوط کرد و بقایای رادیواکتیو را در بیش از چند صد کیلومتر مربع پخش کرد. با اوج گرفتن جنگ سرد، حساسیت فناوری هسته ای موجود در Cosmos 954 منجر به تأخیر تأسف بار در مکان یابی و پاکسازی لاشه هواپیما شد.
از اواخر دهه ، قطعاتی از بقایای فضایی به طور منظم روی زمین می ریزند و با نگرانی بیشتری مشاهده می شوند. مسلماً بیش از 70درصد زمین توسط اقیانوس ها پوشانده شده است و فقط 30درصد باقیمانده از خانه های ما کسری کوچک است؛ اما خطا در این مورد عواقب فاجعه باری خواهد داشت.
در سال 2007 ، تکه های باقی مانده از یک ماهواره روسی از کنار هواپیمای مسافربری شیلیایی که بین سانتیاگو و اوکلند در حال پرواز بود رد شد. هرچه اجسام بیشتری را به فضا بفرستیم، احتمال سقوط فاجعه بار بیشتر می شود.
به هر حال چه کسی برای پاکسازی این زباله ها هزینه می کند؟
قانون بین الملل جبران خسارتی را تعیین می کند که در بسیاری از موارد آسیب به زمین و همچنین هنگام برخورد ماهواره ها در فضا اعمال می شود. کنوانسیون مسئولیت 1972 معاهده سازمان ملل متحد، مسئولیت پرتاب کشورهارا برای خسارات ناشی از اجسام فضایی آنها بر عهده دارد، که شامل مسئولیت مطلق هنگام سقوط به زمین به عنوان آوار است.
در حال حاضر موشک Long March 5B مسئولیت بالقوه ای را به چین تحمیل می کند. این پیمان قبلاً فقط یک بار مورد استناد قرار گرفته است. با این حال، احتمالاً در آینده در فضای شلوغتر و با ورود مجدد غیرقابل کنترل بیشتر اجرا شود. البته این چارچوب قانونی فقط پس از وقوع خسارت اعمال می شود.
سایر دستورالعمل های بین المللی در مورد کاهش آوار و پایداری طولانی مدت فعالیت های فضایی، استانداردهای داوطلبانه ای را تعیین کرده اند که قصد دارند احتمال برخورد در فضا را محدود کرده و تجزیه ماهواره ها را در حین یا پس از مأموریت های خود به حداقل برسانند.
برخی از ماهواره ها می توانند در پایان عمر عملیاتی خود به مدار گورستان منتقل شوند. اگرچه این کار برای برخی از مدارهای خاص در ارتفاع نسبتاً زیاد خوب جواب می دهد، اما شروع حرکت اکثریت قریب به اتفاق ماهواره ها بین هواپیماهای مداری غیر عملی و خطرناک است. سرنوشت بسیاری از میلیون ها قطعه ناخواسته فضایی این است که یا باید سالها به صورت غیرقابل کنترل در مدار قرار بگیرند یا اگر در مدار کم زمین قرار داشته باشند، به تدریج به سمت زمین فرود می آیند که امیدواریم قبل از تماس در جو بسوزند.
یک سیستم مدیریت ترافیک فضایی با هماهنگی جهانی برای جلوگیری از برخورد هایی که منجر به از دست دادن کنترل ماهواره ها می شود، باعث شده که آنها بی اختیار در مدار سقوط یا دوباره به زمین بیفتند.
ردیابی جامع حرکت و عملکرد هر ماهواره حتی دشوارتر از آن است که به نظر می رسد، زیرا به ناچار کشورها را ملزم می کند که مایل به اشتراک اطلاعاتی باشند که غالباً آنها را به عنوان موارد محرمانه امنیت ملی در نظر می گیرند.
در نهایت، اگر بخواهیم از آینده ای ناپایدار برای فعالیت های فضایی خود جلوگیری کنیم، همکاری جهانی ضروری است.
