پشت پرده قطعی اخیر فیسبوک چه بود؟/از مسدودی واتساپ و اینستاگرام درس بگیریم

به گزارش «نبض فناوری»،  کاربران سراسر جهان روز دوشنبه، مشكلاتی در دسترسی به برنامه های فیسبوك مانند اینستاگرام، واتساپ، مسنجر و خود فیسبوك در وب سایت Downdetector گزارش دادند. کارکنان فیسبوک همچنین در دسترسی به ابزارهای داخلی و حتی مناطق فیزیکی داخل شرکت مشکل پیدا کردند.

نیویورک تایمز گزارش داد که کارکنان امنیتی فیسبوک هنگام ارزیابی حادثه نیز با مشکل روبرو شده اند زیرا شاخص های دیجیتالی آنها از کار افتاده است و این باعث می شود آنها نتوانند به سرورهای فیسبوک دسترسی پیدا کنند.

گمانه زنی های متخصصان امنیتی و مدیران فیسبوک چه بود؟

فیسبوک عصر دوشنبه یک پست کوتاه در وبلاگ منتشر کرد و علت اصلی قطع شدن جهانی خدمات و ابزارهای ارتباطی داخلی آن برای چندین ساعت را به تغییر تنظیمات معیوب روترهای خود نسبت داد.

معاون فیسبوک گفت: تغییرات پیکربندی در روترهای backbone  که ترافیک شبکه را بین مراکز داده ما هماهنگ می کند، باعث ایجاد مشکلاتی در این ارتباط شد. این اختلال در ترافیک شبکه بر نحوه ارتباط مراکز داده تأثیر متقابل گذاشت و خدمات ما را متوقف کرد. علت اصلی این خاموشی همچنین بر بسیاری از ابزارها و سیستم های داخلی که ما در عملیات روزمره خود استفاده می کنیم تأثیر گذاشت و تلاش های ما برای تشخیص سریع و حل مشکل را پیچیده کرد.

فیسبوک اظهار کرد که هیچ مدرکی مبنی بر به خطر افتادن داده های کاربران در نتیجه این خرابی ندارد.

 دو عضو تیم امنیتی فیسبوک به نیویورک تایمز گفتند که احتمالاً حمله سایبری نبوده است زیرا برای یک حمله سخت می توان طیف وسیعی از فناوری های زمینه ای را تحت تأثیر قرار داد. اما آخرین خبرها از شکست تاریخی فیسبوک به دنبال قطعی سراسری واتس اپ و اینستاگرام و فروش میلیاردی داده کاربران حکایت دارد.

یکی از این مشکلات، مشکل در سرورهای تحت مدیریت فیسبوک بوده است؛ جان گراهام کامینگ، مدیر ارشد فناوری CloudFlare در توییتی نوشت: فیسبوک و پلتفرم های مرتبط با آن به دلیل به روز رسانی BGP با مشکل روبرو شدند.

BGP پروتکلی است که برای مسیریابی در سطح اینترنت، مسیریابی بین Service Provider ها و غیره استفاده می شود و وظیفه بررسی تمام مسیرهای موجود برای دسترسی داده ها و انتخاب بهترین مسیر را بر عهده دارد.

کامینگ، درست قبل از قطع شدن فیسبوک گفت CloudFlare تعداد زیادی از تغییرات BGP را در سیستم های خودگردان فیسبوک شناسایی کرده است.

برایان کربس یک محقق امنیتی نیز گفت که مقصر احتمالی یک اشتباه در Facebook's end است که باعث شد خدمات آن از اینترنت خارج شود. او در توئیتر خود نوشت: رکوردهای DNS که به سیستم ها می گویند چگونه http://Facebook.com یا http://Instagram.com را پیدا کنند صبح امروز از جدول مسیریابی جهانی حذف شد.

وی افزود: ما نمی دانیم چرا این تغییر ایجاد شده است. این به خوبی می تواند نتیجه یک تغییر داخلی یا سیستم گسترده باشد که به اشتباه انجام شده است. در حال حاضر همه چیز حدس و گمان است.

این از دسترس خارج شدن چه اثراتی دارد؟

واکنش زنجیره ای ناشی از قطع شدن برای اولین بار دردسر بزرگی برای کارکنان فیسبوک ایجاد کرد.

الکس هرن، سردبیر روزنامه گاردین در یک سری توییت هایی گفت که بسیاری از سیستم های IT فیسبوک به بسیار به خود شرکت وابسته است. بنابراین اگر این شرکت به طور تصادفی سرورهای خود را از اینترنت قطع کند، توانایی به روز رسانی اینترنت با اطلاعات درست، ورود به فیسبوک برای ارسال به روزرسانی ها، استفاده از نشان دیجیتالی برای دسترسی به اتاق سرور که سیستم های فیسبوک در آن قرار دارد و ارسال پیام به تیم امنیتی برای باز کردن درها با کلید فیزیکی را مختل می کند.

خدمات فیسبوک همچنین بخش قابل توجهی از اقتصاد دیجیتال را تأمین می کند، بدین معنا که مشاغلی که تبلیغات فیسبوک و اینستاگرام را اجرا می کنند و با مشتریان در سیستم عامل ها ارتباط برقرار می کنند نیز دچار مشکل شدند.

واتساپ در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه آمریکای لاتین و هند، محبوب ترین برنامه پیام رسانی است و به طور گسترده برای ارتباطات شخصی، حرفه ای و سیاسی مورد استفاده قرار می گیرد؛ به این معنی که قطع شدن فیسبوک(واتساپ زیر مجموعه فیسبوک است) توانایی کاربران در آن مناطق را برای برقراری ارتباط مختل کرد.

به گزارش نبض فناوری مالکیت فیسبوک و ادغام واتساپ در زیرساخت های آن به این معنی است که بخش اعظم سیستم ارتباطات دیجیتال جهانی به فیسبوک وابسته است و در صورت شکست تحت تأثیر قرار می گیرد.

مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک و دیگر سهامداران این شرکت نیز روزهای سختی را پشت سر گذاشتند: دارایی خالص زاکربرگ روز دوشنبه 7 میلیارد دلار کاهش یافت زیرا سهام فیسبوک حدود 5 درصد کم شد.

واکنش شرکت فیسبوک چه بود؟

فیسبوک گفت: «برای جامعه عظیمی از افراد و مشاغل در سراسر جهان که به ما وابسته هستند، متأسفیم. ما سخت تلاش کرده ایم تا دسترسی به برنامه ها و خدمات خود را بازیابی کنیم و خوشحالیم که اکنون دوباره آنلاین شده اند. ممنون که همراه ما بودید.»

مایک شروفر، مدیر ارشد فناوری فیسبوک نیز در این پیام توئیتری گفت: متاسفم که در حال حاضر برخی از خدمات شبکه فیسبوک متوقف شده اند. ما مشکلات شبکه ای را تجربه می کنیم و تیم ها در اسرع وقت در حال اشکال زدایی و بازیابی هستند.

اینستاگرام: اینستاگرام در حال حاضر در زمان سختی به سر می برند و ممکن است در استفاده از آنها با مشکل روبرو شوید. با ما همراه باشید، ما در حال انجام آن هستیم!

واتساپ: ما مطلع هستیم که برخی از افراد در حال حاضر با واتساپ مشکل دارند. ما در تلاش هستیم تا همه چیز به حالت عادی برگردد و در اسرع وقت به روز رسانی را به اینجا ارسال می کنیم. از صبر شما متشکریم!

سخن پایانی

سخنان ضد و نقیض کارکنان و مدیران در فیسبوک که سعی در کتمان کردن علت این حمله دارند باید مورد توجه قرار گیرد و نمی توان این واقعیت را انکار کرد که از اطلاعات بسیاری از افراد با این اتفاقات سوء استفاده می شود. به گزارش نبض فناوری در واقع با این همه ادعاها در مورد امنیت شبکه و رمزگذاری های امنیتی سرتاسری از سوی ارائه دهندگان خدمات، اطلاعات کاربران در فضای امنی قرار ندارد و هر لحظه ممکن است هکرها از آن سوء استفاده کنند.

باید به این نکته دقت کنید که در هر صورت کاربران مهمانان فیسبوک و پلتفرم های آن هستند و اگر مشکل امنیتی هم به وجود نیاید ممکن است هر لحظه صاحب خانه نخواهد به آن ها خدمات بدهد؛ به خصوص برای کاربران ایرانی که در هر زمان به بهانه های تحریم خدمات دهی به آنان را محدود یا حتی خارج از دسترس می کنند.

این قطعی ها زنگ خطری است برای بسیاری از مشاغلی که این روزها به خصوص در دوران اتمام کرونا در اینستاگرام رونق پیدا کرده و درآمدهای خوبی هم کسب می کنند. فکر کنید که باز هم یکی از همان مشکلات روز 2 شنبه به وجود آید و یا به هر دلیلی آقای زاکربرگ خدمات به ایرانی ها را قطع کند! در این صورت چه ضربه ای به صفحه کاری شما وارد خواهد شد.