تجهیزات بیوتکنولوژی در رده اول تحریم‌ها/ صرفه‌جویی ارزی یک میلیاردی با تولید ۲۲ داروی زیستی
به گزارش« نبض فناوری» مصطفی قانعی امروز در آیین افتتاحیه دومین دوره از مسابقات ملی مساله محور بنیاد ره نشان با طرح این سوالات که چرا باید از استارت‌آپ‌ها حمایت کرد و برای آنها مسابقه برگزار کرد، افزود: در حوزه زیستی رقابت کشورها تشدید شده، به گونه‌ای که کشور چین توانسته شکاف خودش را با آمریکا در حوزه بیوتکنولوژی کاهش دهد.
وی اظهار کرد: بر این اساس دولت آمریکا شرکت‌های چینی مرتبط با پروژه بانک ژن "سین کیانگ" را در لیست سیاه قرار داده است؛ این اقدام به آن معنا است که چین نباید از امریکا جلو بزند و این امر با گرفتن ابزار قدرت امکان‌پذیر است.
قانعی با اشاره به نمونه‌هایی از ابزارهای قدرت در اقتصاد زیستی ادامه داد: آزمایش گسترده کروناویروس فرصتی را برای شرکت های مرتبط با دولت چین فراهم کرد تا پایگاه‌های داده عظیم دی ان ای را برای تحقیقات و همچنین نظارت مبتنی بر ژنتیک جمع آوری کنند و محققان معتقد بودند بیوتکنولوژی برای آمریکا امنیت ملی و قدرت رقابت اقتصادی را به ارمغان آورده است و طبیعی است که مانع پیشرفت بیوتکنولوژی در کشورهای دیگر شوند.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با تاکید بر اینکه موضوع امنیت ملی موضوعی است که این کشور از سال‌های قبل به آن فکر کرده و بعد فناوری را خلق کردند، خاطرنشان کرد: بر این اساس رویداد ره نشان باید آن چیزی را به صحنه رقابت بگذارد که اگر صاحب آن شدیم، اقتدار، امنیت و اشتغال را به همراه آورد.
وی ۵۰ درصد پتنت‌های بیوتکنولوژی ثبت شده در جهان از سال ۱۹۹۹ تا سال ۲۰۱۳ را متعلق به آمریکا دانست و یادآور شد: این در حالی است که اخیرا کشورها به این درک رسیدند که مسیر پیشرفت از فناوری زیستی عبور می کند و بیوتکنولوژی می تواند اقتصادی پویا و ثروت را برای کشورها ایجاد کند.
قانعی با بیان اینکه این موضوعی بود که ۲ سال گذشته آن را در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کردیم که ۱۰ درصد از GDP کشور بر فناوری زیستی و بیوتکنولوژی تعریف شود، اضافه کرد: کشوری مانند چین ۱۰۰ میلیارد دلار تنها در تحقیق و توسعه بیوتکنولوژی به عنوان ابزار قدرت سرمایه‌گذاری کرده است، گفت: چین در دوره دو سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ به میزان ۴۵ میلیارد دلار در شرکت های بیوتکنولوژی سرمایه گذاری خطرپذیر کرده است.
وی این میزان سرمایه گذاری در کشور آلمان در حوزه بیوتکنولوژی از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ را ۳۳ میلیارد دلار ذکر کرد و یادآور شد: یک شرکت داروسازی سوئیسی تنها در سال ۲۰۱۸ به میزان ۱۱ میلیارد دلار برای تحقیق و توسعه در این حوزه هزینه کرده و این در حالی است که امریکا نمی خواهد این حوزه را از دست بدهد.
وی با بیان اینکه بر اساس پایگاه سایمگو رتبه جهانی ایران در حوزه بیوتکنولوژی دهم است، افزود: ایران از نظر تولید محصولات زیستی و واکسن در غرب آسیا در رتبه اول قرار دارد و در میان کشورهای آسیا در رتبه چهارم قرار داریم.
قانعی، ایران را بعد از کشورهای چین، هند، ژاپن و کره جنوبی دانست و یادآور شد: ایران از سال ۷۹ متوجه شد که باید برای توسعه این حوزه فناورانه اقداماتی صورت گیرد و این اقدام منجر به راه اندازی ستادی شد که کلیه اقدامات این حوزه را برای پیشبرد اهداف کشور ساماندهی کند؛ چرا که فناوری‌ای که می‌تواند صنعت را نجات دهد، زیست فناوری است، چون فناوری سبز ایجاد خواهد کرد.
قانعی با طرح این سوال که آیا ایران توانسته است در این مسیر گام بردارد، گفت: بر اساس آمارهای آنکتاد ایران صرفه جویی ارزی به میزان یک میلیارد دلار سالانه با تولید ۲۲ فناوری زیستی را داشته است.
وی زیست فناوری را موجب تحول در حوزه های کشاورزی دانست و افزود: در حال حاضر بیش از ۷۰۰ شرکت دانش بنیان زیستی ۹.۵ درصد درآمد شرکت های دانش بنیان را به خود اختصاص داده اند و بخش عمده (بیش از ۶۰ درصد) صادرات محصولات دانش بنیان کشور مربوط به شرکت های صادراتی زیست فناوری است.
وی راه اندازی ۲۲ شتابدهنده در حوزه های مواد اولیه دارویی، داروهای بیولوژیک و پیشرفته، واکسن، کشاورزی، صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی و پروبیوتیک و تجهیزات را از دیگر دستاوردهای کشور در حوزه بیوتک دانست و ادامه داد: هدف ما کسب ۳ درصد بازار جهانی تا ۱۴۰۴ است که در این زمینه نیازمند راهبرد و ارتقای سطح علمی و هم افزایی هستیم.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با تاکید بر اینکه ایجاد چنین زیر ساخت‌هایی نشان می دهد که کشور آماده است تا ۳ درصد از بازار را کسب کند و امنیت و اشتغال را محقق کند، گفت: علاوه بر آن اقدام به تقسیم کار ملی شده است و در این راستا حمایت از رساله های دکتری، حمایت از طرح های پژوهشی مساله محور، حمایت از مقالات زیست فناوری، حمایت از دوره های پسا دکتری، حمایت از دوره های فرصت مطالعاتی و حمایت از نشست های تخصصی را در دستور کار قرار داده ایم.
قانعی با اشاره به نتایج به دست آمده از اجرای تقسیم کار ملی در حوزه زیستی، گفت: تعداد ۲۳۵ محور فعال در طرح تقسیم کار ملی زیست فناوری تعریف شد که از این تعداد ۳۳ مورد محورهای فعال در حوزه امنیت غذایی بوده است.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با اشاره به فعال شدن ۱۳۲ شرکت دانش بنیان در طرح تقسیم کار ملی زیست فناوری، یادآور شد: از این تعداد ۵۱ شرکت دانش بنیان در حوزه امنیت غذایی مشغول به فعالیت هستند.
به گفته وی ۸۴ مرکز در این طرح مشارکت دارند که از این تعداد ۲۸ مرکز فعال در طرح تقسیم کار ملی زیست فناوری در حوزه امنیت غذایی هستند.
وی با اشاره به اقدامات ترویجی در ستاد زیست فناوری در حوزه دانشجویی، اظهار کرد: برگزاری مسابقات مساله محور ره نشان، تعریف مساله واقعی از شرکت‌های دانش‌بنیان، آشنایی دانشجویان با مشکلات شرکت‌ها، توان افزایی دانشجویان برای ورود به بازار کار و امکان جذب نیرو برای شرکت‌ها از طریق فرایند مسابقه ره نشان از جمله این اقدامات است.
دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری با اشاره به رویکرد دنیا از توسعه زیست فناوری در ایران، گفت: اگر در مذاکرات برجام دقت شود، در آخرین نسخه برجام امضایی صورت گرفته است که بر اساس آن اگر ایران بخواهد تجهیزات بیوتک را خریداری کند که جزو تحریم‌های رده اول است باید هر ۵ کشور آن را امضا کنند تا ایران بتواند یک سانتریفیوژ خریداری کند.
وی تجهیزات بیوتکنولوژی را جزو لیست اول تحریم‌های علیه کشور دانست و اظهار کرد: شب اول پیروزی انقلاب اولین تحریم علیه ایران، بانک‌های سلولی و میکروبی بوده است. از این رو اگر کشوری بتواند با بیوتکنولوژی به گونه‌ای غذا فراهم کند که کشورهای دیگر به آن وابسته شوند، آن کشور توانسته است امنیت سایر کشورها را در اختیار بگیرد.
قانعی با تاکید بر اینکه "غذا" در حوزه بیوتکنولوژی در جایگاه اول و "دارو" در جایگاه هشتم این حوزه قرار دارد، یادآور شد: محققان کشور با رویدادهایی چون ره نشان می خواهند نسبت به خلق ثروت، ایجاد امنیت و کارآفرینی و اشتغال‌زایی اقدام کنند، ولی یکی از مسیرهای قطعی محققان در این زمینه قطعا بیوتکنولوژی است.
دانشجویان با نمرات پایین ولی ماهر در حل مساله جزو مخاطبان بنیاد ملی نخبگان قرار گرفتند
همچنین در ادامه سالاریه امروز در این رویداد این مسابقات را از رویدادهایی دانست که از سال‌های گذشته تحت عناوین مختلف برگزار می‌شده است، افزود: دور چهارم مسابقات ره نشان با اجرای طرح شهید بابایی بنیاد ملی نخبگان همزمان شد.
وی ادامه داد: ما در بنیاد چندین سال است که به دنبال این سیاست هستیم که دانشجویان مستعد با رتبه‌های برتر، معدل‌های بالا و سوابق علمی و پژوهشی خوب شناسایی شوند و درگیر مسایل و نیازهای کشور شوند. علاوه بر آن بسیاری از دانشجویانی که در دانشگاه‌ها مشغول به تحصیل هستند، به دلیل سوابق آموزشی و نداشتن نمره بالا، قابلیت شناسایی را ندارند، ولی در حل مساله که هدف نهایی آموزش‌های دانشگاهی به ویژه در تحصیلات تکمیلی است، مهارت‌های زیادی دارند.
سالاریه با تاکید بر اینکه افرادی که قادر به حل مسائل هستند، مسائل درسی را به خوبی فراگرفته‌اند، یادآور شد: اگر افرادی باشند که در حل مساله مهارت زیادی داشته باشند و عملکرد خوبی داشته باشند، این افراد نیز می‌توانند جزو مخاطبان ما در بنیاد ملی نخبگان محسوب شوند.
سرپرست قائم مقامی بنیاد ملی نخبگان با تاکید بر اینکه این بنیاد این دسته از دانشجویان را برای رسیدن به هدف نهایی مورد حمایت قرار خواهد داد، اضافه کرد: رویداد ره نشان که امسال دومین دوره آن را در پیش داریم، توسط نهادی برخاسته از دانشجویان مستعد کشور برگزار می‌شود و بنیاد صرفا تشویق کننده و ترغیب کننده دانشجویان برای شرکت در این رویدادها است.
وی با اشاره به توانمندی دانشجویان در شناسایی نیازها و رفع آنها، افزود: این نیازها با زبان دانشجویان که در ابتدای مسیر پیشرفت قرار دارند، بیان می‌شود و آنها به کمک مربیان و اساتید خبره، تیم‌سازی می کنند و این تیم‌های دانشجویی ضمن آنکه یاد می‌گیرند که چگونه مسائل را حل کنند، در جهت رفع یک مساله نیز تلاش خواهند کرد.
سالاریه خاطر نشان کرد: در این مسیر ممکن است خروجی تیم‌ها به درد شرکت‌هایی که آن مساله را تعریف کرده‌اند، بخورد و ممکن است در شرکت‌ها و نهادهای خصوصی که خود این تیم‌ها ایجاد کردند، مشغول به فعالیت شوند.
وی با اشاره به نمونه‌های موفق در این زمینه، گفت: ممکن است تیم‌ها بعد از شرکت در این رویدادهای رقابتی موفق به تولید محصولی نشوند، ولی آنها با نحوه تیم‌سازی، مساله شناسی، حل مساله و تشریک مساعی آشنا خواهند شد.
سرپرست قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، به سوابق تیم اجرایی مسابقه ره نشان اشاره کرد و یادآور شد: خروجی آنها به حد قابل قبولی مورد انتظار بنیاد ملی نخبگان بوده است و امسال نیز تلاش شده است این رویداد با کمک فکری بنیاد برگزار شود.
سالاریه با تاکید بر اینکه بنیاد در اجرای این رویداد وارد نشده است، افزود: با کمک مشاوره‌هایی که از سوی بنیاد به تیم اجرایی ره نشان داده شده است، نواقص آن مرتفع شد و امسال موفق از گذشته و با کیفیت بالاتر برگزار می‌شود.
اعلام زمان برگزاری اختتامیه مسابقه ره نشان
در ادامه علی اکبر فروغی هدف از برگزاری این مسابقه را تجربه چالش با یک مساله واقعی و آموزش حل مساله دانست و گفت: بر این اساس ما با برگزاری این رویداد به دنبال آن هستیم که با شرکت‌های مختلف ارتباط برقرار کنیم تا این فرصت را در اختیار تیم های حاضر در این رویداد فراهم کنیم تا آنها درگیر مسائل موجود در این شرکت ها شوند.
وی برگزاری دور دوم این مسابقه را با تاخیر دانست و اظهار کرد: آموزش و کسب تجربه از رویکردهای ما در این مسابقات است، از این رو در بازه زمانی ۶ ماهه از آغاز اجرای این رویداد با ۳۳۰۰ شرکت دانش بنیان و فناور ارتباط برقرار کردیم.
فروعی ادامه داد: علاوه بر آن برای برگزاری دومین دوره این رویداد ۱۳۴ پروژه تعریف شد که پس از داوری ۵۳ پروژه در قالب پنج حوزه "انرژی"، "سلامت"، "حمل و نقل"، "هوشمندسازی" و "معدن و مواد" انتخاب شدند.
دبیر کمیته علمی مسابقات ره نشان، خاطر نشان کرد: در کنار تعریف پروژه اقدام به برگزاری کارگاههای آموزشی در سر فصل‌های مسیر پژوهش، اقتصاد کسب و کار، مهارت‌های ارائه، تیم سازی و حل مساله کردیم.
وی با اشاره به روند برگزاری این رویداد، اظهار کرد: اختتامیه این رویداد در اسفند ماه سال جاری برگزار خواهد شد.
میانگین سن کارآفرینی ۴۵ سال است؛ استارت‌آپ بازی ممنوع !
همچنین احسان ایرانمنش، مدیرعامل یک مرکز نوآوری و شتابدهی و برگزارکننده مسابقه ره نشان در آیین افتتاحیه دومین دوره از مسابقات ملی مساله محور ره نشان، با تاکید بر اینکه اکوسیستم نوآوری کشور در سال‌های اخیر توسعه چشمگیری داشته است، گفت: پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد، صندوق‌های تامین مالی از جمله اکوسیستم نوآوری ایران را تشکیل می‌دهند که به بلوغ خوبی نیز رسیده اند.
وی با بیان اینکه توسعه این اکوسیستم موجب ایجاد شور و نشاط در میان دانشجویان شده است، اظهار کرد: این اکوسیستم دچار ۳ چالش اساسی است که اولین آنها را به نام "سندرم ایده" نامگذاری کرده‌ام.
ایرانمنش در این باره توضیح داد: زمانی که وارد اکوسیستم نوآوری کشور می‌شویم، موضوعات جذابی برای حمایت از ایده‌ها مطرح می‌شود و از سوی دیگر استارت‌آپ‌هایی نیز در این اکوسیستم وارد می‌شوند، در حالی که ایده‌های قابل قبولی ارائه نمی‌کنند.
مدیر عامل این مرکز نوآوری، دومین چالش اکوسیستم نوآوری کشور را "استارت‌آپ بازی" عنوان کرد و یادآور شد: در حال حاضر در کشور مشاهده می‌کنیم که سن کارآفرینی در حال کاهش است، به گونه‌ای که در برخی از مدارس دوره‌های کسب و کار و کار آفرینی برگزار می‌شود، این در حالی است که در مقاله‌ای که منتشر شده است، میانگین سن کارآفرینی ۴۵ سال عنوان شده است.
وی "اکوسیستم شکست ناپذیر" را سومین چالش نظام نوآوری کشور نام برد و یادآور شد: تیم‌های استارت‌آپی تلاش شبانه‌روزی برای کسب موفقیت می‌کنند، ولی باید در نظر داشت که مواردی که تصور می‌شود ما را به موفقیت نزدیک می‌کند، ممکن است به شکست منجر شود.
