آیا وعده پوشش ۲۰ میلیون فیبرنوری تا پایان دولت سیزدهم محقق می‌شود؟
مریم سوملایر
به گزارش خبرنگار «نبض فناوری» یکی از موضوعات که امروزه مورد توجه مسئولان قرار گرفته بحث توسعه زیرساخت‌های فیبرنوری در کشور است که در این زمینه تا به امروز اقدامات گسترده‌ای در حال اجرا است.
فیبرنوری یک فناوری برای انتقال ترافیک داده به صورت پالس‌های نور بر روی فیبر‌های نوری کوچک است.
گسترش ارتباطات راه دور و راحتی انتقال اطلاعات از طریق سیستم‌های انتقال و مخابرات فیبر نوری یکی از پر اهمیت‌ترین موارد مورد بحث در جهان امروز است. سرعت دقت و تسهیل از مهم‌ترین ویژگی‌های مخابرات فیبر نوری است. یکی از پر اهمیت‌ترین موارد استفاده از مخابرات فیبر نوری آسانی انتقال در فرستادن سیگنال‌های حامل اطلاعات دیجیتالی است که قابلیت تقسیم بندی در حوزه زمانی را دارا است. این به این معنی است که مخابرات دیجیتال تامین کننده پتانسیل کافی برای استفاده از امکانات مخابره اطلاعات در پکیج‌های کوچک انتقال در حوزه زمانی است.
کاربرد در مخابرات: یکی از مرسوم‌ترین کاربرد‌های فیبر نوری انتقال اطلاعات توسط نور لیزر است.
کاربرد در حسگرها: استفاده از حسگر‌های فیبر نوری برای اندازه گیری کمیت‌های فیزیکی مانند جریان الکتریکی، میدان مغناطیسی، فشار، حرارت، جابجایی، آلودگی آب‌های دریا، سطح مایعات، تشعشعات پرتو‌های گاما و ایکس در سال‌های اخیر شروع شده‌است. در این نوع حسگرها، از فیبر نوری به عنوان عنصر اصلی حسگر بهره گیری می‌شود بدین ترتیب که ویژگی‌های فیبر تحت میدان کمیت مورد اندازه گیری تغییر یافته و با اندازه شدت کمیت تأثیر پذیر می‌شود.
کاربرد‌های نظامی: فیبر نوری کاربرد‌های بی‌شماری در صنایع دفاع دارد که از آن جمله می‌توان برقراری ارتباط و کنترل با آنتن رادار، کنترل و هدایت موشک‌ها، ارتباط زیردریایی‌ها (هیدروفون) را نام برد.
کاربرد‌های پزشکی: فیبرنوری در تشخیص بیماری‌ها و آزمایش‌های گوناگون در پزشکی کاربرد فراوان دارد که از آن جمله می‌توان دُزیمتری غدد سرطانی، شناسایی نارسایی‌های داخلی بدن، جراحی لیزری، استفاده در دندانپزشکی و اندازه گیری مایعات و خون نام برد. همچنین تار‌های نوری در دستگاه‌هایی به نام درون بین یا آندوسکوپ استفاده می‌شود تا به درون نای، مری، روده و مثانه فرستاده شود و درون بدن انسان به طور مستقیم قابل مشاهده باشد.
کاربرد فیبرنوری در روشنایی: از جمله کاربرد‌های فیبر نوری که در اواخر قرن بیستم به عنوان یک فناوری روشنایی متداول شده و در چند سال قرن اخیر توسعه و رشد فراوانی پیدا کرده‌است کاربرد آن در سیستم‌های روشنایی است. در این فناوری نور از منبع نوری که می‌تواند نور مصنوعی (نورلامپ‌های الکتریکی) و یا نور طبیعی (نور خورشید) باشد وارد فیبر نوری شده و از این طریق به محل مصرف منتقل می‌شود. به این ترتیب نور به هر نقطه‌ای که در جهت تابش مستقیم آن نیست منتقل می‌شود. امتیاز این نور که موجبات رشد سریع به کارگیری و توجه زیاد به این فناوری شده‌است این است که فاقد الکتریسیته گرما و تشعشعات خطرناک ماورای بنفش بوده (نور خالص و بی خطر) و دیگر اینکه با این فناوری می‌شود نور روز (بدون گرما و اشعه‌های ماورائ بنفش) را هم به داخل ساختمان‌ها و نقاط غیر قابل دسترسی به نور خورشید منتقل کرد.
شبکه زیرساخت کشور با سرمایه‌گذاری دولت، بیش از ۷۰ هزار کیلومتر فیبر را برای اتصال شهر‌های مختلف کشور به یکدیگر فراهم کرده، اما در داخل شهر‌ها هنوز شبکه دسترسی یا آخرین لایه اتصال به ساختمان‌های مسکونی و تجاری کشور با تجهیزات قدیمی هم وجود دارد که به شبکه مسی مشهور است؛ این شبکه به‌رغم گستردگی زیاد، توانایی کمی برای سازگاری با فناوری‌های جدید و استفاده از خدمات پهن باند دارد.
بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی تا سال ۱۴۰۴ باید ۸۰ درصد خانوار‌ها و ۱۰۰ درصد کسب‌وکار‌ها با متوسط سرعت ۲۵ مگابیت برثانیه به پهن‌باند ثابت دسترسی داشته باشند و دسترسی ۲۰ میلیون خانوار و پنج میلیون کسب‌وکار تا سال ۱۴۰۴ به اینترنت پهن‌باند ثابت باید بر بستر فیبر نوری شکل گیرد.
در همین راستا عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعت درباره بهبود شبکه فیبر نوری برای اینترنت در کشور گفته است که بر اساس هدفگذاری انجام شده تا پایان دولت، ۸۰ درصد خانواده‌ها در محدوده پوشش فیبر نوری قرار خواهند داشت. این پوشش به این معنا است که با درخواست آن‌ها ظرف یک ماه اپراتور زیرساخت لازم را برای استفاده خانواده از فیبر نوری فراهم خواهد کرد.
زارع پور گفت: منابع لازم برای این هدف پیش‌بینی و در ۱۰ استان توسعه فیبر نوری شروع شده است و برای سایر استان‌ها در حال انجام است. همچنین حدود ۵/ ۲ میلیون پوشش برای فیبر نوری انجام شده و برنامه‌ریزی وزارتخانه به گونه‌ای است که سال آینده بتوانیم حداقل آن را به ۱۰ میلیون برسانیم. تا پایان دولت سیزدهم هم امیدواریم وعده پوشش ۲۰ میلیون فیبرنوری را محقق کنیم.
