کدام شرکتها از فناوری متاورس الهام میگیرند؟
به گزارش خبرنگار «نبض فناوری» حتما امروزه وازه متاورس بیشتر به گوشتان میخورد بسیاری از فعالان در عرصه فناوری و تکنولوژیهای نوین اعتقاد براین دارند متاوری در آینده تحول عظیمی را در دنیای دیجیتال ایجاد خواهد کرد. حتما از خودتا میپرسید که متاورس چیست و چه کاربردهایی دارد؟
حتما در جریان هستید که با تغییرنام شرکت فیسبوک به متا، واژه متاورس دوباره بر سر زبانها افتاد. اگرچه متاورس عبارت و واژه جدیدی نیست و پیدایش آن حداقل به سی سال پیش برمیگردد، اما با گسترش همهجانبه تکنولوژی، امکان ایجاد و دسترسی کامل به متاورس فراهم شده است. افزایش سرعت اینترنت در سطح جهان، ایجاد بسترهای غیرمتمرکز و امن برای ساخت اپلیکیشنها و ایجاد دستگاههای واقعیسازی دنیای مجازی از جمله دلایل پیشرفت متاورس هستند.
باید به این نکته کلیدی اذعان کرد که عبارت متاورس اولین بار در رمان تصادف برفی نیل استفنسون در کنار عبارت «آواتار» مطرح شد. متاورس یک بستر تلفیقی از واقعیت مجازی و زندگی واقعی است که به کاربران اجازه میدهد با استفاده از آواتارهایی، تجربیات خود از دنیای واقعی را در یک پلتفرم مجازی تکرار کنند. به عبارت دیگر، متاورس شبکهای بسیار گسترده از محیطهای مجازی همیشه فعال است که در آن افراد میتوانند در قالب آواتار یا به کمک عینکهای واقعیت افزوده با یکدیگر و اشیا دیجیتال اطراف خود تعامل داشته باشند؛ یعنی ترکیبی از واقعیت مجازی همهجانبه، بازی نقشآفرینی آنلاین چندنفره و وبگردی. همچنین رایجترین تصورات متاورس از داستانهای علمی تخیلی سرچشمه میگیرد. در اینجا، متاورس معمولاً به عنوان نوعی اینترنت دیجیتالی «شبیه سازی شده» به تصویر کشیده میشود. جلوهای از واقعیت که مبتنی بر دنیای مجازی است.
مفهوم متاورس در واقع یک دنیای دیجیتال ۳ بعدی به همراه اشیاء و زمینهای مجازی است. دنیایی را تصور کنید در آن قادر به دورکاری، بازدید از موزههای مجازی برای تماشای آخرین آثار هنری یا پیوستن به جرگه طرفداران بند موسیقی مورد علاقه خود در یک کنسرت مجازی از جای گرم و نرم و راحت خود در خانهتان هستید.
بازیهای اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)، سندباکس (SandBox) و دیسنترالند (Decentraland) هماکنون با هدف آوردن عناصر زندگی واقعی ما به دنیاهای آنلاین، جنبههای خاص فناوری متاورس را در آن دخیل کردهاند. هیچکس نمیداند که آیا یک متاورس فراگیر وجود خواهد داشت یا چند متاورس که امکان سفر در آنها وجود دارد.
میتوان گفت با گسترش علم و تکنولوژی، بسیاری از فعالیتهای روزمره در دنیای واقعی، در متاورس قابل انجام خواهد بود و در سالهای آینده به احتمال زیاد چرخه فعالیتهای انسانها به شدت تغییر خواهد کرد. نکتهای که در مورد متاورس باید به آن توجه کرد این است که متاورس، تفاوتهای اساسی با فضای مجازی و شبکههای اجتماعی موجود دارد.
همچنین برای غنیتر کردن تجربه گردش در متاورس، شرکتها در حال استفاده از فناوریهایی مانند بلاک چین، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، بازسازی سه بعدی، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء هستند.
چالشهای متاورس و فناوریهای آن
متاورس هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد. شاید اولین چالشی که پیش روی متاورس باشد قیمت بالای تجهیزات و دستگاههای مورد نیاز برای اجرای آن باشد. همین عینک و هدستهای واقعیت مجازی را در نظر بگیرید که نمونههای فعلی آن بالای ۱۰ میلیون تومان قیمت دارند و شاید خرید آنها برای یک خانوادهی معمولی امکانپذیر نباشد. علاوه بر این کامپیوتر فرد نیز باید توان اجرا و پردازش دنیای مجازی متاورس را داشته باشد.
جدا از بحثهای مالی موضوع دیگر سلامت فیزیکی افراد است. حالت تهوع، سرگیجه و بیماری حرکتی از جمله مشکلاتی هستند که در هنگام کار با هدستهای واقعیت مجازی به کاربران دست میدهد. علاوه بر این، وزن نسبتاً زیاد تجهیزات مورد نیاز برای ورود به متاورس، مثل همین عینکهای واقعیت مجازی، میتواند در درازمدت منجر به سردرد و گردندرد شود. بحث ایزوله شدن از اجتماع، افسردگی و دوری از فعالیتهای دنیای واقعی نیز از دیگر مشکلات مهم احتمالی است که باید در مورد آنها نیز به دنبال راه چاره بود.
برخی از چالشهای این فضا شامل احراز هویت و کنترل حریم شخصی هستند. در دنیای واقعی، شناسایی افراد غالبا کار دشواری نیست. اما با ورود افراد به دنیای دیجیتال از طریق آواتارهایشان، تشخیص یا اثبات هویت افراد کار راحتی نخواهد بود. به عنوان مثال، افراد خرابکار یا حتی رباتها میتوانند وارد متاورس شده و خودشان را جای افراد دیگر جا بزنند و از این طریق آبرو و شهرت افراد را خدشهدار کرده یا از دیگران کلاهبرداری کنند.
یکی دیگر از چالشها، حریم شخصی است. متاورس برای ارائه یک تجربه فراگیر به دستگاههای AR و VR متکی است. این تکنولوژیها به همراه قابلیتهای فیلمبرداری و شناساگرهای منحصربهفرد، میتوانند در نهایت به درز نامطلوب اطلاعات شخصی افراد منجر شوند.
کدام شرکتها بر روی ایجاد متاورس کار میکنند؟
روبلوکس
شرکت «روبلوکس» (Roblox) یک پلتفرم بازیهای ویدیویی است که متاورس را به عنوان مکانی برای اجتماع مجازی مردم میداند که افراد در آن میتوانند یاد بگیرند، کار کنند، بازی کنند، خلق کنند و اجتماعی شوند. این شرکت قصد دارد به کاربران و توسعهدهندگان& راههایی برای ایجاد دنیای دیجیتال و مجازی ارائه دهد. مدیر عامل این شرکت همچنین از امکان خرید و فروش اشیا در این پلتفرم صحبت میکند که در آن اقتصاد پلتفرم با ارز «Robux» رشد خواهد کرد.
مایکروسافت
«مایکروسافت» (Microsoft) یکی از بزرگترین شرکتهای نرمافزاری دنیا است که در حال تلاش برای ایجاد یک متاورس سازمانی است. این شرکت، مالک کمپانیهای بازیهای کامپیوتری معروف «ایکسباکس» (Xbox) و «ماینکرفت» (Minecraft) است و یکی از بازیگران کلیدی این حوزه به شمار میرود. به تازگی رئیس ایکس باکس از برنامهریزی این شرکت برای ایجاد یک ساختار متاورس صبحت کرده است.
اپل
«اپل» (Apple) یکی از غولهای فناوری دنیا است که با استفاده از امکاناتی که دارد، میتواند نقش بزرگی در ایجاد متاورس بازی کند. اپل، با داشتن «Apple Maps» که برای برنامههای واقعیت افزوده بسیار حیاتی است و همچنین فریمورک توسعه برنامههای واقعیت افزوده با نام «ARKit»، امکانات لازم برای ایجاد یک اکوسیستم توسعهدهنده سختافزارهای واقعیت افزوده و واقعیت مجازی را داراست. اپل فعالیتهای خود در حوزه ساخت عینکهای واقعیت افزوده را نیز آغاز کرده است و انتظار میرود آنها در سالهای آینده بتوانند محصولات خود را به بازار ارائه کنند. علاوه بر این، اپل فعالیتهای آزمایشی خود برای استفاده از پلتفرمهای بلاک چینی را نیز آغاز کرده است.
اِنویدیا
«انویدیا» (Nvidia) یک شرکت سازنده تراشههای کامپیوتری است که پلتفرم «Omniverse» خود را برای اتصال جهانهای سه بعدی به یک جهان مجازی مشترک ساخته است. در دنیای واقعی، این پلتفرم برای شبیهسازی پروژههای ساختمانی و زنجیره فعالیت کارخانهها کاربرد دارند. مدیر عامل شرکت معتقد است که این پلتفرم به عنوان مبنایی برای ساخت و فعالیت متاورسها میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
متا (فیسبوک)
«فیسبوک» (Facebook) با اسم جدید «متا» (Meta) یکی از غولهای فناوریهای نوین جهان است که بیش از سه میلیارد کاربر از سراسر جهان در شبکههای اجتماعی آن فعالیت میکنند. به تازگی این شرکت نام خود را به متا تغییر داده است تا خود را به عنوان شرکت فعال در حوزه متاورس معرفی کند. مدیران متا معتقدند که در پایان دهه فعلی میلادی، بیش از یک میلیارد نفر در فضای شبیهسازی شده متاورس فعالیت خواهند داشت.
این شرکت از مدتها پیش بر روی واقعیت افزوده و مجازی سرمایهگذاری کرده است و محیط واقعیت مجازی آن به نام «Horizon» از طریق هدستهای ساخته شده توسط شرکت با نام «Quest» در دسترس است. مارک زاکربرگ مالک شرکت فیسبوک، متاورس را فراتر از فضای مجازی میداند که در آن افراد احساس بودن دارند و در تعامل با دیگران این حس حضور مشترک به اشتراک گذاشته میشود.
در متاورس مورد نظر فیسبوک، افراد با آواتارهای سه بعدی خود وارد فضای متاورس میشوند که واقعیتر است و همانند پروفایلهای فضای مجازی کنونی تنها یک تصویر نیست. امکان استفاده از امکانات ساخته شده در سایر پلتفرمها مانند ماشین و لباس در این پلتفرم وجود خواهد داشت.
آمازون
«آمازون» (Amazon) بزرگترین شرکت در حوزه تجارت الکترونیک در سطح جهان است که حجم عمدهای از تجارت الکترونیک را در بستر خود انجام میدهد. آمازون به دنبال راهاندازی یک شبکه بلاک چین متاورس است که در آن بتوان اقتصاد و تجارت جهانی را در فضای سهبعدی ایجاد کرد. برای بسیاری از افراد خرید برخی از کالاها مانند کفش و لباس در فضای الکترونیک منطقی به نظر نمیرسد چرا که از تنخوری آن نمیتوان صرفا با دیدن یک عکس آگاه شد. در فضای متاورس با استفاده از بسترهای ایجاد شده امکان انجام این نوع از مبادلات نیز فراهم خواهد شد. آمازون در بسیاری از حوزههای فعال در این زمینه نیز سرمایهگذاری کرده است.
والتدیزنی
«والتدیزنی» (Walt Disney) یکی از شرکتهای معروف در حوزه ساخت انیمیشن است که علاقه زیادی به ورود به دنیای متاورس از خود نشان داده است. به منظور ایجاد آواتار و ابزارهای سهبعدی، شرکتهای طراحی سه بعدی و انیمیشنی میتوانند نقش مهمی در متاورس ایجاد کنند. این شرکت در نظر دارد یک پارک مجازی با استفاده از هوش مصنوعی و سایر تکنولوژیها مانند «اینترنت اشیا» (Internet of Things | IoT) ایجاد کند.
اسنپ
شرکت «اسنپ» (Snap) که ماالک «اسنپ چت» (Snap Chat) است، مدت زمان زیادی است که بر روی ساخت آواتارهای سفارشی و فیلترهای واقعیت افزوده برای پوشش ویژگیهای دیجیتال در دنیای واقعی کار میکند. این شرکت در سال ۲۰۲۱ اولین عینک واقعیت افزوده واقعی خود را رونمایی کرد که هماکنون برای توسعهدهندگان در دسترس است.
متاورس بیانگر جهانی جایگزین است که ویژگیهای آن قابل دستیابی در در دنیای واقعی نیست. تعاملاتی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در متاورس وجود دارد که اساس آنها تقلید از دنیای واقعی است.
متاورس یک جهان مجازی است که کاربران میتوانند شخصیت موردعلاقه خود را در آن بسازند و درست مانند زندگی واقعی، در آنجا زندگی کنند. با ورود نامهای بزرگی مثل متا (فیسبوک) به این حوزه، باید منتظر نفوذ بیش از پیش متاورس در زندگی روزمره خود باشیم. با پیشرفت متاورس بسیاری از کارهای روزمره ما مثل شرکت در کلاسها، خرید و سفر دگرگون میشود و جنبههایی کاملاً متفاوت با زندگی فعلی به آن اضافه خواهد شد.