نخستین موشک چاپ سه‌بعدی جهان پرتاب شد اما به مدار نرسید
به گزارش«نبض فناوری» به نقل از اسپیس، نخستین موشک چاپ سه‌بعدی جهان نتوانست طی نخستین پرتاب خود در اواخر روز ۲۲ مارس به همه اهداف مشخص‌شده برسد اما به برخی نقاط عطف مهم دست یافت.
موشک «تران۱»(Terran 1) متعلق به شرکت هوافضای آمریکایی «رلتیولی اسپیس»(Relativity Space)، روز ۲۲ مارس در ساعت ۸:۲۵ شب به وقت منطقه زمانی شرقی، از مجتمع پرتاب ۱۶ در «پایگاه نیروی فضایی کیپ کاناورال»(CCSFS) فلوریدا بلند شد و یک پرواز آزمایشی به نام «موفق باش، خوش بگذران»(GLHF) را آغاز کرد.
تران۱ در ابتدا عملکرد خوبی داشت. به عنوان مثال، از بخشی از پرواز موسوم به «Max-Q» که طی آن بارهای ساختاری در یک موشک به بالاترین میزان خود می‌رسند، جان سالم به در برد و مراحل اول و دوم آن با موفقیت از هم جدا شدند اما حدود سه دقیقه پس از پرواز، مشکلی پیش آمد و موشک نتوانست به مدار برسد.
«اروا تیزانی کلی»(Arwa Tizani Kelly)، از شرکت رلتیولی اسپیس در جریان پخش اینترنتی این پرتاب گفت: هیچکس تاکنون برای پرتاب یک موشک چاپ سه‌بعدی به مدار زمین تلاش نکرده است. اگرچه ما امروز کاملا به هدف خود نرسیدیم اما داده‌های کافی را جمع‌آوری کردیم تا نشان دهیم که پرواز موشک‌های چاپ سه‌بعدی، قابل اطمینان است.
در واقع، رلتیولی اسپیس احتمالا در حال حاضر جشن گرفته است زیرا موشک‌ها به ندرت در نخستین پرواز خود عملکرد عالی دارند. برای مثال، موشک جدید ژاپن موسوم به «H3» در نخستین پرواز خود در اوایل ماه جاری شکست خورد. «تیم الیس»(Tim Ellis)، یکی از بنیان‌گذاران رلتیولی اسپیس پیش از پرتاب گفت که عبور از Max-Q، یک نقطه عطف کلیدی برای ماموریت GLHF به شمار می‌رود.
الیس در یک توئیت که در هفتم مارس منتشر کرد، نوشت: این امر، قابلیت استفاده از فناوری ساخت را برای تولید محصولاتی که پرواز می‌کنند، ثابت می‌کند. ما پیشتر این کار را به طور مؤثر در آزمایش زمینی انجام داده‌ایم. ما طی هر دو مرحله در یک محیط پروازی شبیه‌سازی‌شده در بدترین حالت، به خوبی با حداکثر تنش روبه‌رو شده‌ایم و بیش از ۱۲ هزار ثانیه روشن شدن موتور را در ده‌ها پروژه آزمایش کرده‌ایم. بنابراین، من باور دارم که ما پیشتر این کار را انجام داده‌ایم.
شرکت رلتیولی اسپیس که الیس و «جردن نون»(Jordan Noone) آن را در سال ۲۰۱۶ تأسیس کردند، قصد دارد محموله‌های نسبتا کوچکی را با استفاده از موشک دو مرحله‌ای تران۱ پرتاب کند. این موشک که ارتفاع آن ۳۳ متر است، می‌تواند تا ۱۲۵۰ کیلوگرم محموله را ارسال کند.
اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، رلتیولی اسپیس به نقاط عطف ماموریت GLHF دست خواهد یافت. این شرکت پیشتر قراردادهایی را به ارزش ۱.۶۵ میلیارد دلار برای پرتاب محموله‌های مشتریان امضا کرده است.
برخی از این مشتریان، پروازهای تران۱ را رزرو کرده‌اند اما الیس در توییت دیگری که در هفتم مارس منتشر شد، نوشت که اکثریت قریب به اتفاق پروازها برای موشک «تران‌آر»(Terran R) در نظر گرفته شده‌اند. موشک دوم یک وسیله نقلیه بزرگتر، قوی‌تر و قابل استفاده مجدد است که رلتیولی اسپیس قصد دارد پرواز با آن را در اوایل سال آینده آغاز کند.
تران‌آر که ارتفاع آن به ۶۶ متر می‌رسد و با روش چاپ سه‌بعدی ساخته شده است، می‌تواند تا ۲۰ هزار کیلوگرم بار را به مدار پایین زمین ببرد. به گفته رلتیولی اسپیس، ماموریت GLHF به طور قابل توجهی به توسعه این موشک کمک خواهد کرد.
نمایندگان شرکت در یک ایمیل به اسپیس گفتند: تران۱ به عنوان یک پلتفرم مسیریاب و توسعه در مسیر تولید تران‌آر عمل می‌کند. تران۱ در این ظرفیت به خوبی به ما خدمت کرده است و ما پیش‌بینی می‌کنیم که اطلاعات کلیدی بیشتری نیز در مورد روز پرتاب حاصل شود.
پرتاب روز ۲۲ مارس، سومین تلاش رلتیولی اسپیس برای نخستین بارگیری تران۱ بود. تلاش هشتم مارس به دلیل مشکلات مربوط به دمای سوخت در مرحله فوقانی موشک خنثی شد و تلاش ۱۱ مارس نیز به دلیل شرایط آب‌وهوایی و تاخیرهای ایمنی شکست خورد.
منبع: ایسنا
