چگونه با روش‌های نوین می‌توان دیابت را درمان کرد؟
به گزارش خبرنگار «نبض فناوری» مسلما واژه دیابت به گوشتان خورده است این بیماری در بین جوامع بشری شایع بوده است، بنابراین در این گزارش سعی می‌کنیم شما را با این بیماری بیشتر آشنا کنیم.
زمانی که کلمه دیابت به گوشتان می‌خورد، احتمالاً اولین چیزی که به ذهنتان می‌رسد قند خون بالاست.
دیابت بیماری است که بار‌ها نامش را شنیده‌ایم. یک بیماری مزمن که روند سوخت و ساز قند در بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بدن ما برای تامین انرژی نیاز به مواد غذایی گوناگونی دارد. این مواد در بدن تبدیل به قند یا گلوکز می‌شوند که انرژی مورد نیاز ما را تامین می‌کنند. اگر به هر دلیلی گلوکز از طریق خون وارد سلول‌ها نشود و در جریان خون فرد باقی بماند، میزان قند خون بالا رفته و فرد مبتلا به دیابت می‌شود. آنچه که باعث این عدم جذب قند می‌شود، کمبود هورمون انسولین است. انسولین از لوزالمعده ترشح می‌شود و باعث ورود قند به سلول‌ها می‌شود. در واقع می‌توان گفت علت بروز دیابت، کمبود انسولین در بدن است.
به عبارت دیگردیابت نوعی بیماری مزمن است که در آن بدن نمی‌تواند از گلوکز استفاده و یا آن را ذخیره کند. گلوکز نوعی قند است که اگر در خون جمع شود باعث بالا رفتن قند خون می‌شود. دیابت زمانی رخ می‌دهد که لوزالمعده دیگر قادر به ساخت انسولین نباشد یا بدن نتواند از انسولین تولید شده به خوبی استفاده کند.
علائم دیابت
نکته مهم در مورد دیابت، خاموش بودن این بیماری است. یعنی افراد زمانی متوجه وجود آن در بدن خود می‌شوند، که بیماری علائم بسیار شدیدی از خود نشان می‌دهد و عوارض دیابت، فرد را درگیر کرده است. هر دو نوع دیابت، علائم تقریبا یکسانی نشان می‌دهند.
تشنگی زیاد و تکرر ادرار: به‌صورت طبیعی هر فرد در طول شبانه روز، بین ۴ تا ۷ مرتبه نیاز به دفع ادرار دارد. افراد مبتلا به دیابت، ممکن است تعداد دفعات دفع ادرارشان خیلی بیشتر از این باشد. دلیل این موضوع عدم جذب گلوکز از کلیه‌هاست. در واقع، در حالت عادی بدن قند و گلوکز مورد نیاز خود را از کلیه‌ها می‌گیرد و وقتی کلیه نتواند تمام گلوکز را از دست بدهد، ادرار بیشتری تولید می‌کند. در نتیجه فرد همواره احساس تشنگی دارد. به این ترتیب دچار پرنوشی و تکرر ادرار می‌شود.
احساس خستگی زیاد: بدن انرژی خود را از سوختن قند و گلوکز به‌دست می‌آورد. اگر لوزالمعده نتواند انسولین تولید کند، سلول‌ها نمی‌توانند گلوکز جذب کنند. در نتیجه انرژی مورد نیاز بدن تامین نمی‌شود و فرد احساس خستگی می‌کند.
احساس گرسنگی بیش از حد: کمبود انرژی و جذب نشدن قند، حالت گرسنگی دائم برای فرد به‌وجود خواهد آورد.
خشکی دهان و پوست: به‌دلیل دفع آب زیاد هنگام ادرار، فرد همیشه احساس تشنگی و خشکی دهان دارد. این خشکی حتی با خوردن آب هم رفع نمی‌شود. به علاوه این کم‌آبی باعث خشک شدن پوست و خارش آن نیز می‌شود.
کاهش وزن: وقتی بدن قند مورد نیاز خود را به‌دست نمی‌آورد، به‌سراغ چربی‌ها و سوزاندن آن‌ها می‌رود. در نتیجه افراد با وجود غذا خوردن زیاد، وزن کم می‌کنند.
تاری دید: بعضی از مبتلایان به دیابت، دچار تاری دید می‌شوند. این موضوع بیشتر به‌دلیل کم شدن آب بدن فرد است.
اختلال در روند بهبود زخم‌ها: بالا بودن قند خون، می‌تواند بر عملکرد اعصاب پوست تاثیر بگذارد. به‌همین دلیل زخم‌ها در افراد مبتلا به دیابت، دیر خوب می‌شوند.
دیابت نوع ۱ بیشتر در کودکان، نوجوانان و جوانان رخ می‌دهد و علائم آن می‌تواند به سرعت، طی چند هفته یا چند ماه ایجاد شود. همچنین علائم اضافی آن شامل تهوع، استفراغ یا درد معده و عفونت‌های قارچی یا عفونت‌های دستگاه ادراری است. دیابت نوع ۲ و پیش دیابت در بزرگسالی اتفاق می‌افتد. ممکن است شما اصلاً علائمی نداشته باشید یا متوجه آن نشوید، زیرا در طی چندین سال و به کندی رخ می‌دهد. در دیابت بارداری نیز، زنان باردار متوجه علائم آن نمی‌شوند و این متخصص زنان و زایمان است که شما را از نظر دیابت بارداری بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ آزمایش می‌کند.
هر دو نوع دیابت اگر به خوبی کنترل نشوند، می‌توانند خطرناک باشند. قند موجود در جریان خون به یک اندازه برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا ۲ سمی است. اگر اقدامات لازم برای کنترل آن صورت نگیرد، می‌تواند به چشم‌ها، کلیه‌ها، پایانه‌های عصبی و تقریبا هر چیزی که در بدن شما وجود دارد، آسیب برساند. در هر دو نوع این بیماری، اگر بتوانید قند خون خود را متعادل کنید، تا حد زیادی از این اثرات سمی مصون خواهید بود.
چه غذا‌هایی باعث بالا رفتن قند خون و دیابت می‌شوند؟
نشاسته‌ها: غلات پاک شده مثل برنج سفید، آرد سفید و نان سفید، سیب زمینی سرخ شده
سبزیجات: سبزیجات کنسروی با مقدار زیادی افزودنی نمک، سبزیجات پخته شده با مقدار زیادی کره، پنیر و
سس. ترشی و شور (در صورتی که محدودیت مصرف نمک داریم)
میوه‌ها: کمپوت‌ها یا دیگر میوه‌های کنسرو شده همراه شکر، انواع پاستیل، میوه‌های خشک‌شده، مربا و ژله، انواع آب‌میوه‌ها
پروتئین‌ها: گوشت سرخ شده، قسمت‌های چرب گوشت مثل دنده و قلوه‌گاه، سوسیس، کالباس و بیکن، پنیر
پرچرب، انواع گوشت پرندگان با پوست، ماهی سرخ شده
لبنیات: شیر پرچرب، ماست پرچرب، خامه، پنیر پرچرب، بستنی پرچرب
چربی و شیرینی‌جات: هر ماده غذایی که حاوی چربی ترانس باشد (لازم است برچسب روی مواد غذایی را از این نظر بررسی کنیم) حجم زیادی از چربی اشباع شده است که اساسا از محصولات حیوانی گرفته می‌شوند. اگر همراه با دیابت، مبتلا به مشکل قلبی هم هستیم، لازم است در این رابطه با پزشکمان مشورت کنیم.
نوشیدنی‌ها: نوشابه‌های گازدار، آب‌میوه تازه یا نوشیدنی‌های ترکیبی از آب‌میوه‌ها، چای شیرین، قهوه با شکر و کافی میت، نوشیدنی‌های انرژی‌زا
راه‌های پیشگیری از ابتلا به دیابت
دیابت نوع ۲ بیشترین آمار درگیری را در میان مردم دارد. این بیماری در سنین بالا ایجاد می‌شود و می‌توان با رعایت مواردی خاص، از بروز یا پیشرفت آن پیشگیری کرد.
کم کردن مواد قندی: افراد مستعد به ابتلا به دیابت نوع ۲، در خوردن شیرینی و شکلات و کربوهیدرات‌ها، باید به‌شدت مراقبت کنند. تمامی این غذاها، به ذرات ریز قند تبدیل شده و وارد جریان خون می‌شوند. این افزایش
قند خون، باعث بالا رفتن ترشح انسولین می‌شود. انسولینی که بدن قادر به استفاده از آن نیست و تمامی این عوامل منجر به بروز بیماری دیابت نوع ۲ خواهند شد.
افزایش تحرک: عدم تحرک، یکی دیگر از نکاتی است که بیماران مستعد به دیابت باید به آن توجه کنند. فعالیت و ورزش بدنی منظم، باعث افزایش سوخت و ساز بدن شده و بدن برای کنترل قند خون، نیاز کمتری به مصرف انسولین دارد. ورزش علاوه بر کم کردن میزان قند خون، در کم کردن چربی خون نیز تاثیر دارد. به علاوه ورزش کردن باعث کم شدن میزان استرس افراد می‌شود.
دوری از استرس: کم شدن استرس یکی از مواردی است که به‌صورت غیر مستقیم باعث کم شدن قند خون خواهد شد. بسیاری از افراد زمانی که اضطراب و استرس دارند، تمایل زیادی به خوردن شیرینی و غذا دارند. این موضوع در بیماران مبتلا به دیابت، یا بیماران مستعد ابتلا به این بیماری، یک زنگ خطر است.
مصرف آب: نوشیدن آب نیز یکی دیگر از مواردی است که در کنترل میزان قند و انسولین خون تاثیر مثبت دارد.
کم کردن وزن: کاهش وزن، از عوامل مهمی است که باعث کم شدن میزان قند خون می‌شود. به‌همین دلیل پزشکان در مورد خطرات چاقی و اضافه وزن هشدار می‌دهند. به‌خصوص چربی‌های شکمی در افراد مستعد به بیماری دیابت، خطر ابتلا به این بیماری را در این افراد افزایش می‌دهد.
در کنار رعایت کردن این موارد، افراد مبتلا یا مستعد ابتلا به دیابت، باید همواره دستگاه خانگی اندازه‌گیری قند خون را در دسترس داشته باشند تا به‌صورت مداوم، میزان قند خون خود را اندازه گرفته و در صورت بالا رفتن قند خون، برای کنترل آن اقدام کنند.
Keck Medicine از USC فاز ۲ کارآزمایی بالینی را راه‌اندازی کرده است که اثربخشی یک روش آندوسکوپی غیرجراحی سرپایی جدید را در تثبیت سطح گلوکز خون برای بیماران بررسی می‌کند. در حال حاضر، تنها درمان دیابت که با تغییر سبک زندگی کنترل نمی‌شود، دارو‌های خوراکی یا در مورد بیماری پیشرفته، تزریق انسولین است که هر دو ممکن است پرهزینه یا دارای عوارض جانبی باشند. اگر این درمان موثر ثابت شود، می‌تواند نیاز به دارو یا انسولین را برطرف کند یا به طور بالقوه از پیشرفت بیماری جلوگیری کند، بنابراین منجر به نارسایی اندام‌ها و سایر شرایط ناتوان‌کننده نمی‌شود. این روش نوآورانه برای بیماران قبل از نیاز به انسولین طراحی شده است و دوازدهه، اولین قسمت روده کوچک که با پانکراس برای تنظیم سطح انسولین و گلوکز خون کار می‌کند، هدف قرار می‌دهد. داده‌های اخیر نشان می‌دهد که دوازدهه نقش مهمی در تنظیم گلوکز دارد و در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، سلول‌های پوشاننده دوازدهه آسیب می‌بینند.
کارآزمایی بالینی در حال آزمایش دستگاهی است که از طریق آندوسکوپ وارد دوازدهه شده است که سلول‌های ضعیف را از طریق پالس‌های دقیق و کنترل‌شده الکتریکی از بین می‌برد. محققان این مطالعه فرض می‌کنند که از بین بردن سلول‌های آسیب‌دیده باعث رشد مجدد سلول‌های سالم می‌شود که سطح گلوکز خون را بهتر تنظیم می‌کند. این عمل حدود یک ساعت طول می‌کشد و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. بیماران در همان روز مرخص می‌شوند و چند روز بعد می‌توانند به فعالیت‌های عادی خود ادامه دهند.
مطالعات قبلی نشان داده‌اند که فرسایش سلول‌های دوازدهه در کنترل سطح قند خون مؤثر است، بنابراین محققین خوش‌بین بودند که این مطالعه نتایج موفقیت‌آمیزی را به همراه داشته باشد. شرکت کننده در کارآزمایی بالینی، مارک کنینگ، ۶۰ ساله ساکن لس آنجلس که در سال ۲۰۱۵ به دیابت نوع ۲ تشخیص داده شد، از زمان انجام این روش در ژانویه، شاهد پیشرفت در کنترل قند خون خود است. کارآزمایی بالینی در حال حاضر در حال ثبت نام بیماران جدید است. برای واجد شرایط بودن برای مطالعه، بیماران باید بین ۲۲ تا ۶۵ سال سن داشته باشند و سابقه دیابت نوع ۲ بین ۳ تا ۱۰ سال داشته باشند. شرکت کنندگان می‌توانند از دارو‌های خوراکی استفاده کنند، اما انسولین مصرف نکنند.
