اولین ربات رومیزی برای مبارزه با فراموشکاری
به گزارش «نبض فناوری»، پژوهشگران یک ربات رومیزی کوچک ساختهاند که برای کمک به افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف(MCI) طراحی شده است.
این ربات با نام کارمن که مخفف عبارت Cognitively Assistive Robot for Motivation and Neurorehabilitation به معنی «ربات کمک شناختی برای ایجاد انگیزه و توانبخشی عصبی» است، به مبتلایان کمک میکند تا مهارتهایی را برای بهبود حافظه، توجه و عملکرد اجرایی در خانه بیاموزند.
تیم پژوهشگران این مطالعه از دانشگاه کالیفرنیا سندیگو این ربات را با مشورت پزشکان و افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف توسعه دادهاند.
آنها ادعا میکنند که کارمن تنها رباتی است که میتواند تکنیکهای شناختی جبرانی را آموزش دهد که در نتیجه میتواند حافظه و عملکرد اجرایی را تقویت کند.
پشتیبانی شناختی در خانه
اختلال شناختی خفیف (MCI) یک حالت انتقالی بین پیری طبیعی و زوال عقل است. این اختلال از جمله دیگر جنبههای عملکرد شناختی، بر حافظه، توجه و عملکرد اجرایی تأثیر میگذارد.
حدود ۲۰ درصد از افراد بالای ۶۵ سال از این بیماری رنج میبرند و هر ساله تا ۱۵ درصد از این افراد به زوال عقل مبتلا میشوند. به گفته پژوهشگران، در حالی که درمانهای رفتاری میتوانند مفید باشند، داروهای فعلی قادر به متوقف کردن یا کاهش این پیشرفت نیستند.
رباتهای کمکشناختی(CAR) دارای پتانسیل قابل توجهی برای گسترش مداخلات بالینی در محیطهای خانگی هستند. این سیستمها با توجه به طیف متنوعی از تواناییهای شناختی و اهداف توانبخشی باید انعطافپذیر باشند تا بتوانند اجرای سریع و دقیق محتوای مداخلهای که ریشه در شیوههای بالینی تثبیت شده دارد، داشته باشند.
ربات کارمن یک فناوری است که یک تبلت و ربات اجتماعی را برای تسهیل ارتباطات چندوجهی و افزایش دسترسی ترکیب میکند.
پژوهشگران کارمن را با استفاده از ربات فلکسی(Flexi) ساخته دانشگاه واشنگتن به عنوان مدل پایه توسعه دادند. آنها تغییرات سخت افزاری قابل توجهی روی فلکسی انجام دادند و همه نرم افزارهای آن را از ابتدا نوشتند و از سیستم عامل رباتیک ROS برای آن استفاده کردند.
محققان کارمن را به گونهای برنامهریزی کردهاند که مجموعهای از تمرینات آموزشی ساده شناختی را ارائه دهد. این تمرینها شامل بازیها و فعالیتهای تعاملی است که برای کمک به شرکت کنندگان در ایجاد عادات و استراتژیهای مفید طراحی شده است.
به عنوان مثال، کارمن میتواند به کاربران یاد دهد که مکانهای مشخصی را برای موارد مهم مانند کلیدها مشخص کنند یا روشهای موثر یادداشتبرداری را برای به خاطر سپردن اطلاعات مهم اتخاذ کنند.
علاوه بر این، تیم تحقیقاتی این ربات را با مجموعهای دقیق از الزامات توسعه داده است، چرا که بسیار مهم است که کاربران بتوانند ربات را به طور مستقل و بدون نظارت محققان یا پزشکان اداره کنند.
به گفته محققان، این ربات باید چند قطعه متحرک میداشت تا کاربرد بیشتری داشته باشد. همچنین از آنجایی که بسیاری از افراد به اینترنت دسترسی ثابت و مطمئنی ندارند، این ربات طوری طراحی شده است که بتواند در شرایطی که اتصال به اینترنت محدود است نیز کار کند.
کمکهای شناختی تقویتی
پژوهشگران به عنوان بخشی از فرآیند آزمایش کارمن، شاهد استقرار یک هفتهای آن در خانههای چندین بیمار مبتلا به MCI بودند.
محققان از ربات خواستند وظایف مختلفی را برای بیماران انجام دهد، از جمله تعیین مکانهای منظم برای قرار دادن اشیاء مختلف در خانه و جلوگیری از گم کردن آنها و برنامهریزی وظایف به طوری که فراموش نشوند.
این ربات همچنین در خانه چندین متخصص پزشکی که بیماران مبتلا به آسیب قشر حرکتی را درمان کرده بودند، قرار داده شد و پرسشنامهها و مصاحبه با هر دو گروه شرکت کننده قبل و بعد از استقرار یک هفتهای کارمن انجام شد.
پژوهشگران در بیانیهای نوشتند: ما دریافتیم که کارمن به شرکتکنندگان اعتماد به نفس برای استفاده از استراتژیهای شناختی در زندگی روزمره خود داد و آنها فرصتهایی را برای کارمن دیدند تا سطوح بیشتری از خودمختاری را نشان دهد یا برای کاربردهای دیگر استفاده شود.
این تیم اکنون به دنبال استقرار کارمن در خانههای بیشتری است و ضمن تضمین حفظ حریم خصوصی، تواناییهای مکالمه آن را افزایش میدهد. توانایی مکالمه کارمن مشکلات دسترسی را برای کاربرانی که ممکن است با کار با نمایشگرهای لمسی مشکل داشته باشند، برطرف میکند.
علاوه بر این، پژوهشگران در حال بررسی این هستند که کارمن چگونه میتواند به کاربران در سایر شرایط مانند اختلال ADHD کمک کند.
منبع/ایسنا