کشف اسرار یک خوشه کهکشانی با کمک تلسکوپ چاندرا

به گزارش «نبض فناوری» به نقل از ناسا، ستاره‌شناسان با کمک «رصدخانه پرتو ایکس چاندرا» متوجه شده‌اند که یک خوشه کهکشانی، دو جریان گاز فوق گرم دارد که از یکدیگر می‌گذرند. این نتیجه نشان می‌دهد که عبور جریان‌ها از یکدیگر ممکن است ساختار جدیدی را ایجاد کند.

ستاره‌شناسان یک دنباله بزرگ از گاز داغ را به طول بیش از ۱.۶ میلیون سال نوری کشف کرده‌اند که در خوشه کهکشانی «Zwicky 8338» (به‌ اختصار Z8338) قرار دارد. زمانی که مقداری از گاز کهکشان بیرون می‌رود، این دنباله به دو جریان تقسیم می‌شود.

این دومین جفت دنباله است که به دنبال یک کهکشان در این منظومه دیده می‌شود. ستاره‌شناسان پیش از این، یک جفت دنباله کوتاه‌تر را از یک کهکشان دیگر در نزدیکی این کهکشان کشف کرده بودند. این جفت دنباله جدیدتر و طولانی‌تر فقط به دلیل مشاهدات عمیق‌تر با چاندرا دیده شدند که پرتو ایکس ضعیف‌تری را نشان می‌دادند.

ستاره‌شناسان اکنون شواهدی را در دست دارند که نشان می‌دهد جریان‌های دنباله‌دار کهکشان‌های پرسرعت از یکدیگر عبور کرده‌اند. خوشه کهکشانی Z8338 یک منظره‌ پرهرج‌ومرج را از کهکشان‌ها، گازهای فوق‌گرم و امواج ضربه‌ای در یک منطقه نسبتا کوچک از فضا به نمایش می‌گذارد. این کهکشان‌ها در حال حرکت هستند زیرا بخشی از دو خوشه کهکشانی بوده‌اند که با یکدیگر برخورد کردند و Z8338 را به وجود آوردند.

تصویر ترکیبی جدید، این منظره را نشان می‌دهد. پرتوهای ایکس چاندرا -به رنگ بنفش- گاز را نشان می‌دهد که بر همه کهکشان‌های این خوشه سایه انداخته است. همچنین، داده‌های چاندرا نشان می‌دهند که این گاز در کدام قسمت از کهکشان‌های متحرک پرتاب شده است. در همین حال، یک تصویر نوری از بررسی انرژی تاریک که با «رصدخانه میان‌آمریکایی سرو تولولو»(CTIO) در شیلی ثبت شده است، کهکشان‌های منفرد را در همان میدان دید نشان می‌دهد.

دنباله گاز اصلی کشف‌شده در Z8338 حدود ۸۰۰ هزار سال نوری طول دارد و در این تصویر به صورت عمودی دیده می‌شود. پژوهشگران معتقدند که گاز موجود در این دنباله در حال دور شدن از یک کهکشان بزرگ در حال حرکت در میان خوشه کهکشانی است. سر دنباله، ابری از گاز نسبتا خنک است که حدود ۱۰۰ هزار سال نوری از کهکشانی که از آن جدا شده فاصله دارد. این دنباله نیز به دو قسمت تقسیم می‌شود.

به گفته پژوهشگران، جدا شدن دنباله از کهکشان بزرگ ممکن است به دلیل عبور دنباله دیگر و طولانی‌تر باشد. براساس این سناریو، دنباله به دلیل عبور جریان‌ها از کهکشان جدا شد.

نتایج این بررسی، اطلاعات سودمندی را درباره جدا شدن و نابودی ابرهای گازی خنک‌تر ارائه می‌دهد. این پژوهش نشان می‌دهد که ابر پس از جدا شدن می‌تواند حداقل ۳۰ میلیون سال زنده بماند. در طول این مدت ممکن است نسل جدیدی از ستارگان و سیارات در آن شکل بگیرند.

خوشه کهکشانی Z8338 و مجموعه جریان‌های کهکشانی آن در فاصله ۶۷۰ میلیون سال نوری از زمین قرار دارند.

/ایسنا