معنای واقعی «تبدیل چالش به فرصت» در «بلک فرایدی»!

به گزارش «نبض فناوری»، از جمله رسوم نوپدید دنیای مدرن، بلک فرایدی یا همان جمعه سیاه است که در یکی دو دهه اخیر به شدت رونق گرفته و فراگیر شده تا جایی که حتی در ایران هم جدی گرفته می‌شود و برای بسیاری از مردم، آشناست. رسمی که اگرچه به نوعی ریشه در فرهنگ مسیحیان دارد، اما توانسته از اغلب مرز‌ها عبور کرده و جایش را دیگر جوامع هم باز کند.

جمعه سیاه یا اسامی دیگری که در ایران برایش ساخته‌اند (مثل "سیاجمعه" یا "حراجمعه")، در اصل فردای روز شکرگذاری [روزی مقدس در فرهنگ گروهی از مسیحیان]یعنی آخرین ۵ شنبه ماه نوامبر است که آمریکایی‌ها آن را به روز خرید کریسمس و سال نوی مسیحی تبدیلش کردند و آنقدر مورد توجه قرار گرفت و با اقبال عمومی مواجه شده که به دیگر نقاط جهان هم سرایت یافت.

اتفاقی که البته برای برخی دیگر از مناسبت‌های مورد توجه در جوامع غربی مثل ولنتاین نیز افتاده، اما از آنجایی که بلک فرایدی پتانسیل مالی بالایی داشت، توانست در زمانی کوتاه توجه بنگاه‌های اقتصادی را هم به خود جلب کرده و با شتابی مثال زدنی به سراسر جهان نفوذ کند و به رویدادی تبدیل شود که هرساله بسیاری از مردم چشم انتظار رسیدن موعد آن هستند.

فروشگاه‌ها زنجیره‌ای، پلتفرم‌های عرضه آنلاین کالاها، صاحبان کسب‌وکار‌های ریز و درشت و در یک کلام، اغلب فروشندگان کالا‌های مرتبط با خانوار، بلک فرایدی را فرصتی مناسب برای فروش گسترده و حتی انبارگردانی و حراج آخر فصل یافتند و در نتیجه این رویکرد بود که تخفیف‌های چشمگیر به بخش جدایی ناپذیر جمعه سیاه تبدیل شد.

البته این اقبال سریع و گسترده، بی اشکال هم نبود چراکه بلک فرایدی بازه کوتاه زمانی یعنی یک روز کاری را شامل می‌شد و در نتیجه، بسیاری از فروشگاه‌های بزرگ آخرین روز جمعه آخر ماه نوامبر را در حالی آغاز می‌کردند که با سیل جمعیت متقاضی خرید مواجه بودند که حتی برخی از ایشان از شب قبل مقابل در فروشگاه منتظر می‌ماندند تا بلافاصله بعد از باز شدن فروشگاه، به اجناس تخفیف خورده یورش ببرند.

تصاویر تامل برانگیز و حتی مشمئزکننده‌ای که از جمعه سیاه در بسیاری از نقاط مخابره می‌شد و حالا به فاصله چندسال، تقریبا به بوته فراموشی سپرده شده و کمتر اثری از آن باقی مانده است چراکه در سال‌های اخیر، بسیاری از فروشندگان به جای محدود کردن تخفیف‌ها به یک روز خاص، این حراج‌ها را در بازه‌های زمانی طولانی‌تری، مثلاً یک هفته یا حتی بیشتر، به مشتریان ارائه می‌دهند و با همین تغییر، از آن اوضاع فاجعه بار عبور کردند.

نتیجه این تغییر رویکرد نه تنها کاهش تنش و استرس در خرید برای مصرف‌کنندگان، بلکه ایجاد محیطی سالم‌تر و متعادل‌تر برای خرید و فروش بوده است. چرخشی که می‌شود آن را مصداق بارز تبدیل چالش به فرصت دانست چراکه نه تنها خریداران تجربه‌ای بهتر و لذت بخش‌تر از خرید همراه با تخفیف به دست می‌آورند، که فروشندگان هم فرصت بیشتری برای کسب سود از این مناسبت در اختیار دارند.

چرخشی که فروشندگان کالا‌های مختلف در کشورمان هم به آن روی آورده‌اند و حتی صفحات و کانال‌های فروش در بستر شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، تلگرام و حتی پیام‌رسان‌های بومی و ایرانی هم آن را در کسب‌وکارشان لحاظ کرده‌اند، با این تفاوت که هنوز فرصت جمعه سیاه برای گسترش فروش در ایران، آن گونه که باید درک نشده و گزارش‌های زیادی از دستکاری قیمت‌ها برای ارائه تخفیف‌های غیرواقعی و حتی دروغین منتشر می‌شود که تامل برانگیز است!