عبور از AI به سوی AGI؛ آیندهای جذابتر و پرابهامتر!
به گزارش «نبض فناوری»، در روزهایی که هوش مصنوعی توجه جهانیان را به خود جلب کرده و روز به روز بر دایره استفاده های آن افزوده میشود و نامش بیشتر به گوش مردم میخورد، تکاپویی در جریان است که قصدش خلق نسخه ای متفاوت از این ابزار تکنولوژیکی و فناورانه است و به اختصار AGI نام دارد.
تفاوت AI و AGI
برای تعریف این نوع از هوش مصنوعی، میبایست ابتدا تعریف هوش مصنوعی را مرور کنیم:
هوش مصنوعی (یا AI که مخفف Artificial Intelligence است)، به سیستمها یا برنامههای کامپیوتری اطلاق میشود که قادر به انجام وظایفی هستند که به طور معمول نیاز به هوش انسانی دارند؛ تکنیکهایی مانند یادگیری ماشین (Machine Learning)، پردازش زبان طبیعی (Natural Language Processing)، بینایی کامپیوتری (Computer Vision) و امثال اینها که به مدد رایانه با سرعت بسیار بالاتری صورت میپذیرد.
با این رویکرد، هوش مصنوعی با متدهای خاص و به منظور انجام وظایف خاص و محدود طراحی میشود و نمیتواند به راحتی از یک حوزه به حوزه دیگر منتقل شود. برای مثال، یک سیستم AI که برای تشخیص تصاویر طراحی شده، نمیتواند بدون تغییرات ساختاری، در حوزههای دیگر (مثلا پردازش زبان طبیعی) به کار گرفته شود و در آن حوزهها ناکارآمد است. این را آنهایی که با نسخههای مختلف «ایآی» کار کردهاند، به خوبی درک میکنند.
این در حالی است که هوش مصنوعی عمومی یا همان AGI، نوعی از هوش مصنوعی است که توانایی یادگیری و انجام هرگونه وظیفهای را دارد که یک انسان میتواند آن را انجام دهد. یعنی میتواند به طور مستقل فکر کند، یاد بگیرد، استدلال کند و حتی قادر به تصمیمگیریهای پیچیده در زمینههای مختلف است. شبیه آن نسخههایی که در فیلمهای هالیوودی به تصویر کشیده شده و بسیاریمان بینندهاش بودهایم.
AGI؛ گامی فراتر از محدودیتها
بیایید یک مثال دم دستیتر را مرور کنیم: تصور کنید یک ماشین حساب دارید. این ماشین حساب میتواند اعداد را جمع، ضرب و تقسیم کند. این یک مثال ساده از هوش مصنوعی یا AI است که برای انجام وظایف خاصی طراحی شده میشود. اما حالا تصور کنید که رباتی دارید که میتواند هر کاری که یک انسان میتواند را، انجام دهد؛ رانندگی کند، نقاشی بکشد و حتی شعر بنویسد. این نوع هوش مصنوعی را هوش مصنوعی عمومی یا AGI مینامیم. این نسخه که پسوند عمومی را یدک میکشد، قادر است به طور مستقل یاد بگیرد و مشکلات جدید را حل کند.
به عبارت بهتر، AGI میتواند از یک حوزه به حوزه دیگر انتقال پیدا کند و تواناییهای خود را به صورت مؤثر و عمومی به کار بگیرد، حتی در صورتی که آن حوزه براش تازه باشد. درست مثل ما انسانها که مهارتهای عمومی را میآموزیم و بعد آنها را در عرصههای دیگر هم به کار میبندیم تا در آن حوزهها هم به جلو برویم و پیشرفت کنیم و امور مختلف را به انجام برسانیم.
با این توصیف ها، احتمالا نیاز به گفتن نیست که AGI در حال حاضر در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارد و هنوز محقق نشده است، هرچند تلاشهای زیادی برای عملیاتی شدن آن در جریان است و حتی برآوردهایی از زمان رونمایی از نسخههای ابتدایی آن بیان شده است. تلاشهایی که موجب شده ایده ساخت هوش مصنوعی عمومی و فراگیر، نه ایدهای خام و حتی رویاگونه، که پروژه ای مشخص و معین باشد که میتوان برای تحققش اقداماتی انجام داد.
این همان رویکردی است که پیشگامان عرصه هوش مصنوعی از جمله شرکت اوپن ای آی در پیش گرفتهاند و تا آنجایی در این مسیر پیش رفتهاند که پی بردهاند مسیر توسعه AGI به رغم شباهتهایی که با مسیر توسعه AI دارد، تفاوتهای جدی و بنیادی با آن دارد و لذا بایستی مستقلا پی گرفته شود. بر این اساس است که تلاشهای مجزایی برای ساخت و توسعه AGI آغاز شده است.
داریو آمودی رئیس Anthropic از جمله افرادی است که بر این تفاوت تاکید دارد تا جایی که مدعی شده حوالی سال 2026 تا 2027 به نسخههایی از ای جی آی دست خواهیم یافت. این در حالی است که رای کورزول، مدیر مهندسی گوگل و یکی از پیشگامان فناوری تشخیص الگو، تاکید دارد که هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۹ به «سطوح هوش انسانی» خواهد رسید.
به عبارت بهتر، فعالان نامدار این عرصه تاکید دارند که این دو نوع هوش مصنوعی از مسیرهای متفاوتی به پیش میروند و ارتباط میانشان از نوع علت و معلولی نیست، هرچند کیست که نداند هر دو محصول توسعه فناوری هایی هستند که با سرعت زیاد در مسیر رشد و توسعه قرار دارند و به کمکشان، همه چیز در مسیر رشد قرار دارد، از جمله هوش مصنوعی خاص (Narrow AI) و هوش مصنوعی عام (AGI).
دنیاهایی بی ارتباط اما در عین حال به شدت مرتبط و در هم تنیده، به ویژه وقتی که میدانیم رونمایی از نسخههایی از AI است که موجب شده توجه عموم جهانیان به این حوزه جلب شود و در نتیجه این جلب توجه است که علاقه به سرمایه گذاری در این حوزه فزونی یافته است. سرمایههایی که هرچقدر بیشتر به این سمت هدایت شوند، احتمالا سرعت رشد و توسعه انواع هوش مصنوعی افزایش خواهد یافت و آینده جذاب و مبهمی که انتظار داریم، زودتر از راه خواهد رسید.