شکایتها از اسنپ به کجا رسید؟ مبادا «انحصارطلبی» رویه شود!
به گزارش «نبض فناوری»، از جمله شائبههایی که از گذشته متوجه عملکرد مجموعه اسنپ بوده، «انحصارطلبی» است. اتهامی که بسیاری از استارتاپها و فعالان عرصه کسبوکارهای نوپا به شکل آشکار و نهان متوجه این شرکت کردهاند و گاه مستنداتی هم برای اثبات آن ارائه شده اما در سایه برخی مسائل مانند فقدان نهاد تنظیم گر یا نقص در نظارت، هرگز مورد رسیدگی جدی قرار نگرفته است.
این در حالیست که بسیاری از کشورها قوانین سفت و سختی برای مقابله با این مساله دارند و انحصارطلبی را از جمله خطوط قرمز جدی در تجارت و کسبوکار محسوب میکنند تا اصل رقابت حفظ شود و یک شرکت نتواند رقبا را از میدان به در کرده و در سایه انحصاری که به دست میآورد، برخلاف منافع عمومی عمل نماید. قوانینی قاطع که حتی یقه امثال فیسبوک و گوگل، غول های مشهور جهان در حوزه تکنولوژی را هم میگیرد.
اوضاع در ایران اما بسیار متفاوت است تا جایی که میشود فهرست بلندبالایی از تلاش برخی شرکتها برای ایجاد انحصار به نفع خود و حتی نابود کردن رقبا تهیه کرد که در موارد متعدد به طرح شکایت و پیگیری قضایی هم منجر شده اما اغلب راه به جایی نبرده است، ادامه پیدا کرده و به دیگر حوزهها هم تسری یافته است.
به عنوان مثال میشود به شکایتی اشاره کرد که «تپسی» در سال 96 و در پی محدودیتی که «اسنپ» برای رانندگان شاغل در تاکسی اینترنتی اش ایجاد کرده بود تا مانع فعالیتشان در شرکتهای رقیب شود، مطرح کرد یا شکایتی که «چیلیوری» از «اسنپ فود» در سال 99 مطرح کرد یا حتی رویدادهای تازهتری مثل شکایت «ازکی وام» از «اسنپ پی» و همچنین شکایت «زودکس» از «اسنپ فود» که هر دو به دلیل انحصارگرایی رقم خورده است.
تامل در همین نمونههای ارائه شده کافیست تا تکرار نام اسنپ و زیرمجموعههایش، نظرمان را جلب کند. مجموعهای که به نظر میرسد در حوزههای مختلف رویه انحصارگرایانه در پیش گرفته و در نتیجه عجیب نیست اگر بشنویم این اشکال بخشی از دیانای سازمان آن شده و در خون این شرکت جریان دارد!
این انتقادی است که اخیرا مدیرعامل تپسی و در نقد انحصارطلبی در اسنپ مطرح کرده و تاکید نموده که بابت قراردادهای عجیب اسنپ فود با رستوران ها و تهدیدشان به دریافت غرامت در صورت کار با سرویس غذای تپسی و حتی تهدید تلفنی برخی از این کسب و کارهای خرد، از آنها در این خصوص شکایت کردهاند.
شکایتی دیگر که به صف شکایتهای پرتکرار از اسنپ و زیرمجموعه هایش اضافه شده و این سوال را به دنبال دارد که آیا قرار نیست یکبار برای همیشه به این گلایه ها و شکایت ها رسیدگی شود و اطمینان از وجود نهادهای نظارتی و ایجاد محیط رقابتی سالم و بدون انحصار به مردم داده شود؟
آیا رفع نگرانی مردم بابت گرفتار شدن در چنبره انحصارطلبی شرکتی که قصد دارد همه رقبا را از میدان به در کرده و در سایه فقدان رقبای جهانی، بازار را آن گونه که میخواهد، به نفع خود قبضه نماید، موضوعی تا این اندازه کم اهمیت است که جدی گرفته نمیشود یا امثال اسنپ از فیسبوک، مایکروسافت، گوگل و... هم استثنایی تر و تافته جدا بافته ترند؟!
سوالات و ابهاماتی که جدیتر میشوند اگر بدانیم نتیجه جانبی این کوتاهی ها و قصورهای پرتکرار در بازه زمانی چند ساله، تقویت این باور نادرست و آسیبزاست که انحصارطلبی امری بی اشکال و رویه جاری فعالیت در ایران است! باوری که اگر جا بیافتد، خدا میداند چه بلایی بر سر مردم میآید و چه اتفاقات شومی در انتظارمان خواهد بود!
