چالش دنیای فناوری با دروغ اول آوریل!

به گزارش «نبض فناوری»، از جمله ویژگیهای فناوری، پیشرو بودن و رقم زدن بسیاری از اتفاقات عجیب و باورنکردنی برای عموم است. خصیصهای که موجب شده بسیاری از مردم هنگام تخیل و تصویرسازی آینده، درباره فناوریهای آینده خیالپردازی کنند و دنیایی را متصور شوند که در آن اتفاقاتی خارقالعاده به وقوع پیوسته و زندگی بشری را زیر و رو کرده است.
با این مقدمه عجیب نیست که وقتی پای دروغ اول آوریل (که در ایران با نام "دروغ سیزده" شناخته میشود) به میان میآید، پای فناوری به ماجرا باز شود و دروغهایی در مقیاس انبوه منتشر شوند که برای بسیاری از مردم، باورپذیر هستند و تا مدتهای مدید، آثار و نتایج انتشار آنها باقی میماند. دروغهایی که بیشتر به جای سرگرمکننده بودن، سردرگمکننده هستند.
بیایید به این بهانه و در سیزدهمین روز فروردین سال ۱۴۰۴، نگاهی به چند دروغ مشهور دنیای فناوری بیندازیم که برخی از آنها نه تنها مخاطبان اخبار، که شرکتهای بزرگ دنیای فناوری را هم با چالشهایی جدی مواجه کرد و چه بسا در تغییر مسیر آنها تأثیرگذار بود:
۱. معرفی جیمیل توسط گوگل (۲۰۰۴): وقتی حقیقت شبیه به شوخی شد
در اول آوریل ۲۰۰۴، گوگل از سرویس ایمیل جدید خود به نام جیمیل رونمایی کرد که ۱ گیگابایت فضای ذخیرهسازی رایگان ارائه میداد؛ مقداری که در آن زمان بیسابقه بود.
با توجه به سابقه شوخیهای گوگل در این روز، بسیاری از کاربران و رسانهها ابتدا این اعلامیه را جدی نگرفتند و آن را یک شوخی اول آوریل پنداشتند. این عدم باور اولیه نشاندهنده تأثیر شوخیهای مکرر بر اعتماد عمومی به اعلامیههای واقعی بود. هرچند که این بار، حقیقت از دروغ فراتر رفت و جیمیل به یکی از موفقترین خدمات گوگل تبدیل شد.
۲. دکمه "Mic Drop" در جیمیل (۲۰۱۶): وقتی شوخیها دردسرساز میشوند
در سال ۲۰۱۶، گوگل تصمیم گرفت شوخی اول آوریل خود را در قالب دکمهای به نام "Send + Mic Drop" در جیمیل اجرا کند. این دکمه باعث میشد پس از ارسال ایمیل، یک تصویر متحرک از شخصیتهای مینیون در حال انداختن میکروفون به انتهای پیام اضافه شود.
مشکل اینجا بود که برخی کاربران به اشتباه این دکمه را برای ایمیلهای رسمی و کاری خود فشردند و این شوخی در محیطهای حرفهای به فاجعهای جدی تبدیل شد. واکنشها آنقدر منفی بود که گوگل خیلی سریع این ویژگی را حذف کرد و بابت آن عذرخواهی نمود.
۳. "Petlexa" از آمازون (۲۰۱۷): ادعای درک زبان حیوانات
در سال ۲۰۱۷، آمازون در یک ویدیوی تبلیغاتی اعلام کرد که دستیار صوتی الکسا میتواند زبان حیوانات خانگی را درک کند و به آنها پاسخ دهد. این شوخی ابتدا سرگرمکننده به نظر میرسید، اما برخی کاربران که از واقعی نبودن آن مطلع نبودند، در مورد صحت این قابلیت سردرگم شدند.
۴. "Gmail Paper" توسط گوگل (۲۰۰۷): ایمیلهای چاپی، اما نه واقعی
گوگل در اول آوریل ۲۰۰۷، سرویسی به نام "Gmail Paper" را معرفی کرد که ظاهراً به کاربران اجازه میداد آرشیو ایمیلهای خود را روی کاغذهای بازیافتی چاپ کرده و دریافت کنند. اگرچه ماهیت این ادعا از ابتدا طنزآمیز بود، اما باز هم بسیاری در تشخیص شوخی بودن آن دچار تردید شدند.
تأثیرات بر اعتماد عمومی به فناوری
اینگونه شوخیها، هرچند در نگاه اول بیضرر به نظر میرسند، اما میتوانند تأثیرات منفی بر اعتماد عمومی به اعلامیهها و نوآوریهای واقعی شرکتهای فناوری داشته باشند. کاربرانی که چندین بار با اخبار جعلی مواجه شدهاند، ممکن است در مواجهه با اخبار واقعی نیز دچار شک و تردید شوند، که این امر میتواند پذیرش فناوریهای جدید را به تأخیر بیندازد و اعتماد به برندها را کاهش دهد.
اتفاقی که هنوز اثر شوم بزرگی برای بشریت به دنبال نداشته و مثلا موجب وحشت فراگیر جهانیان نشده است، اما در سایه رقابت غولهای جهان برای کسب شهرت و حتی بهره برداری تبلیغاتی از این شوخی خاص (!)، دور از انتظار نیست که روزی به وقوع بپیوندد و همه را به این نتیجه برساند که دروغ حتی در شوخی هم خوب نیست!