دانشمندان میگویند هسته زمین درحال نشت طلا است

به گزارش «نبض فناوری»، بیش از ۹۹٫۹ درصد از طلا و سایر فلزات گرانبهای زمین در اعماق هسته این سیاره پنهان شدهاند، اما هزاران کیلومتر سنگ سخت و تقریبا نفوذناپذیر میان ما و این گنجینههایی طبیعی فاصله انداخته است. بر پایهی پژوهشی تازه، هستهی زمین سرشار از طلا است و این طلا احتمال دارد به درون گوشته نشت کند و در برخی موارد سرانجام به آتشفشانهای سطح زمین برسد.
گروهی از دانشمندان حین بررسی سنگهای آتشفشانی در هاوایی، نشانههایی از فلز گرانبهای روتنیوم (یکی از فلزات گروه پلاتین) را شناسایی کردند که به اعتقاد آنها فقط میتواند از مرز هسته و گوشته، یعنی از بیش از ۲۹۰۰ کیلومتر زیر سطح زمین، منشا گرفته باشد.
نیلز مسلینگ، نویسنده اصلی مطالعه و پژوهشگر بخش ژئوشیمی دانشگاه گوتینگن آلمان در بیانیهای گفت: «زمانی که نتایج اولیه به دست آمد، متوجه شدیم واقعا به طلا دست یافتهایم! دادههای ما تایید میکند مواد هسته زمین، ازجمله طلا و دیگر فلزات گرانبها، به گوشته زمین نشت میکنند.»
زمین از سه لایه اصلی تشکیل شده است: پوسته، گوشته و هسته. پوسته بهعنوان پوشش نازک و خارجی عمل میکند، گوشته لایهای میانی و نسبتا نرمتر از سنگها است که بخش عمدهای از سیاره را میسازد و هسته کرهای مرکزی در عمق زمین محسوب میشود.
در هسته زمین دریایی از فلزات مذاب به ضخامت حدود ۲۳۰۰ کیلومتر وجود دارد که به آن هستهی بیرونی گفته میشود. این فلزات مذاب، اطراف کرهای تقریبا جامد از آهن به قطر حدود ۲۴۴۰ کیلومتر درحال چرخش هستند که هستهی درونی نامیده میشود.
مطالعات پیشین نشان دادند که ترکیب روتنیوم (Ru) در زمین طی مراحل پایانی شکلگیری سیاره و با افزایش تجمع مواد، دستخوش تغییر شده است. از این رو، روتنیمی که در هسته زمین محبوس شده، با روتنیمی که معمولا در گوشته و پوسته زمین یافت میشود، کمی تفاوت دارد.
در مطالعه جدید، پژوهشگران نمونههایی از سنگهای آتشفشانی هاوایی را تجزیهوتحلیل کردند که شامل نمونههایی از دریاچه گدازه آتشفشان فعال کیلاویا نیز میشد. آنها روتنیوم موجود در این نمونهها را با روتنیوم معمول در گوشته مقایسه کردند و دریافتند غلظت روتنیوم هسته در سنگهای آتشفشانی هاوایی نسبت به سایر سنگهای گوشته بیشتر است و همین موضوع نشان میدهد روتنیوم هاوایی از هسته زمین منشا گرفته است.
کشف روتنیمی که به هسته زمین مربوط میشود، نشان میدهد بعضی از فلزات گرانبهایی که امروزه استخراج میکنیم، در اصل از هسته زمین آمدهاند. مطالعه جدید همچنین اطلاعات بیشتری درباره نحوه شکلگیری هاوایی و سایر مناطقی که با مرز میان هسته و گوشته زمین در ارتباط هستند، در اختیار دانشمندان قرار میدهد.
متیاس ویلبولد، نویسنده مطالعه و استاد بخش ژئوشیمی دانشگاه گوتینگن میگوید یافتههای آنها نشان میدهد هسته زمین برخلاف تصور گذشته، با بخشهای دیگر زمین ارتباط و تبادل ماده دارد. او میافزاید: «اکنون میتوانیم اثبات کنیم منشا حجم عظیمی از مواد فوقالعاده داغ گوشته از مرز هسته و گوشته است و این مواد به سطح زمین صعود میکنند و جزایر اقیانوسی مانند هاوایی را شکل میدهند.»
دانشمندان بر این باورند که هاوایی روی ستون عمیقی از سنگهای داغ در گوشته زمین قرار دارد که عامل اصلی فعالیتهای آتشفشانی در این منطقه بهشمار میرود. پژوهشهای اخیر نیز شواهد تازهای ارائه دادهاند که نشان میدهد قاره آفریقا نیز درحال شکافتهشدن است. این پدیده احتمالا بهواسطه ستون داغ دیگری از اعماق زمین رخ میدهد که منشا آن، مانند عنصر روتنیوم به مرز بین هسته و گوشته زمین بازمیگردد.
پژوهشگران یافتههایشان را ۲۱ می در مجله نیچر منتشر کردند./ زومیت