توقف فروش اینترنتی دارو و چالش توسعه اقتصاد دیجیتال

به گزارش «نبض فناوری»، این نامه، که در پاسخ به درخواست شورایعالی نظام پزشکی صادر شده، از وزیر ارتباطات میخواهد اقدامات مربوط به فروش اینترنتی دارو متوقف شده و هرگونه مجوز در این حوزه تنها با هماهنگی با سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت صادر شود.
تعارض پنهان با زیستبوم نوآوری
در ظاهر، نامه صرفاً یک هشدار اداری و یک اقدام احتیاطی در حوزه سلامت است. اما در باطن، این پیام را به فعالان زیستبوم نوآوری مخابره میکند: هر گام در مسیر تحول دیجیتال، میتواند ناگهان متوقف شود.
پلتفرمهای سلامتمحور، استارتاپهای دارویی، و داروخانههای آنلاین سالهاست که با چالشهای حقوقی و ناهماهنگی نهادی مواجهاند. حالا که برخی از این مجموعهها توانستهاند مجوزهایی دریافت کرده و به مسیر قانونی نزدیک شوند، دستور توقف ناگهانی نه تنها اعتماد آنها به مسیر سیاستگذاری را تضعیف میکند، بلکه خطر خروج سرمایه انسانی و مالی از این بخش نوظهور را نیز افزایش میدهد.
اقتصاد دیجیتال قربانی تفسیرهای چندگانه
وقتی در نامه رئیس دفتر رئیسجمهور، تأکید بر هماهنگی با نظام پزشکی و وزارت بهداشت میشود، این پرسش پیش میآید: آیا نهادهای فناور مانند وزارت ارتباطات یا معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری، که بهطور طبیعی حامی اقتصاد دیجیتالاند، در تصمیمگیریهای کلان حوزه سلامت دیجیتال جایگاهی دارند؟ اگر پاسخ مثبت است، پس چرا هماهنگی میان این نهادها شکل نگرفته و سیاستها ناپایدار و متزلزل اجرا میشوند؟
اکوسیستم نوآوری، بیش از هر چیز به پیشبینیپذیری و ثبات سیاستی نیاز دارد. تصمیماتی از این جنس که ماهیت توقف موقت، اما پیامدهای بلندمدت دارند، به فضای نوآوری لطمه جدی وارد میکنند.
تهدید فرصت؛ وقتی تحول به تعلیق میرسد
در شرایطی که بسیاری از کشورها با استفاده از فناوریهای دیجیتال، نظام سلامت خود را هوشمندتر، دسترسپذیرتر و کارآمدتر کردهاند، تأخیر ایران در بهرهگیری از این فرصت میتواند هزینههای جبرانناپذیری داشته باشد. فروش اینترنتی دارو، در چارچوب دقیق و با نظارت تخصصی، نه تنها تهدیدی برای سلامت نیست، بلکه میتواند ابزاری برای عدالت سلامت، کاهش سفرهای غیرضروری، و ارتقاء بهرهوری باشد.
توقف، راهحل نیست
اکوسیستم نوآوری کشور در حوزه سلامت نیازمند حمایت هوشمندانه، تنظیمگری مدرن و گفتوگوی بیننهادی مؤثر است. دستور توقف فروش اینترنتی دارو، اگرچه با نیت صیانت از سلامت عمومی صادر شده، اما میتواند پیام منفی به سرمایهگذاران، نوآوران و متخصصان فناوری سلامت ارسال کند.
در شرایطی که دولت شعار توسعه اقتصاد دیجیتال را سر میدهد، لازم است در عمل نیز سازوکارهای تصمیمگیری در حوزههای میانرشتهای مانند سلامت دیجیتال، با سرعت، انسجام و چشمانداز مشخص همراه شود. نوآوری را باید هدایت کرد، نه متوقف.