۷ اشتباه مرگبار که کاربران را از سایت یا اپلیکیشن شما فراری میدهد!
وبسایتها و اپلیکیشنها رقابت کسبوکارها برای جلب توجه کاربر را در چند ثانیه محدود کرده، بنابراین تجربه کاربری بد میتواند شکست یک برند را بهدنبال خود داشته باشد.
زمانی که یک کاربر وارد سایت یا اپلیکیشن شما میشود، طبیعتاً بهدنبال سرعت و سادگی استفاده است؛ اگر صفحات دیر بارگذاری شوند، طراحی واکنشگرا یا ریسپانسیو انجام نشده باشد یا مسیر کاربر مبهم باشد، احتمالاً بهسرعت صفحه را میبندد و این موضوع بهمعنای افزایش نرخ پرش (Bounce Rate) یا خارجشدن کاربر از سایت شماست.
اگر میخواهید جلوی اشتباهاتی را بگیرید که تجربهٔ کاربری را از بین میبرند، تا انتهای مطلب را با دقت بخوانید.
اشتباه اول: بارگذاری کند صفحات؛ قاتل خاموش تجربه کاربری
تقریباً هیچ چیز بهاندازهی کندی بارگذاری صفحه نمیتواند کاربر را ناامید کند. وقتی بیش از چند ثانیه زمان میبرد که محتوای یک سایت یا اپلیکیشن نمایش داده شود، ذهن کاربر در همین زمان برای ترک صفحه تصمیم میگیرد.
این اتفاق نهتنها باعث افزایش نرخ پرش میشود، بلکه حتی محتوای ارزشمند سایت شما نیز بهخوبی دیده نخواهد شد. دلیل اصلی این مشکل معمولاً به بهینهسازی ضعیف فایلها، تصاویر حجیم، اسکریپتهای بلااستفاده و نبود سیستم کش مؤثر برمیگردد.
بهینهسازی سرعت سایت یا اپ یکی از پایهایترین اصول طراحی UX است؛ اگر این بخش درست کار نکند، هیچ المان بصری یا محتوای جذابی نمیتواند جلوی کاربر برای ترک سایت را بگیرد.
راهکار: بررسی مداوم عملکرد، و تست سرعت در ابزارهایی مثل PageSpeed Insights باید یک فرایند دائمی در استراتژیهای نگهداشت کاربر باشد.
اشتباه دوم: طراحی ناسازگار برای موبایل؛ نادیده گرفتن نیمی از کاربران
کاربران موبایل ۴۰ تا ۸۰ درصد از ترافیک وب را ایجاد میکنند و اگر وبسایت یا اپلیکیشن شما طراحی واکنشگرا یا ریسپانسیو نداشته باشد، عملاً بیشتر کاربران را از دست میدهید.
طراحی ناسازگار با موبایل باعث میشود کاربران المانهای بصری را کامل مشاهده نکنند، دکمهها در دستگاه آنها کوچکتر از حد معمول باشد و پیمایش سایت برای آنها دشوار شود. این تجربه کاربری بد منجر به از بین رفتن تعامل کاربر میشود.
راهکار: باید دقت داشته باشید که نسخه موبایل باید با رویکرد Mobile-First طراحی شود که در این رویکرد اولویت با کاربران تلفن همراه است. وقتی محتوا بهدرستی نمایش داده شود، دکمهها بهراحتی در دسترس باشند و کاربر بتواند فرمها را بهسادگی تکمیل کند، کاربر تمایل بیشتری برای ماندن در سایت پیدا میکند.
اشتباه سوم: ناوبری گیجکننده؛ وقتی کاربر مسیر را گم میکند
کاربران نباید در میان منوهای پیچیده یا لینکهای بیهدف سرگردان شوند. ناوبری (Navigation) ضعیف یکی از مهمترین دلایل ایجاد تجربه کاربری بد است. اگر مسیر حرکت کاربر در سایت مبهم باشد یا متوجه نشود که برای رسیدن به هدف باید کجا را کلیک کند، بهراحتی تصمیم به خروج از سایت میگیرد. گاهی فقط چند منوی شلوغ یا اصطلاحات نامفهوم و یک مسیر پیچیده کافیست تا کاربر احساس سردرگمی داشته باشد.
راهکار: به یاد داشته باشید که کاربر باید حداکثر با سه کلیک، به هدف خود برسد؛ در غیر این صورت شما این کاربر را از دست خواهید داد.
ساختار ناوبری منطقی و ساده و منوهای واضح و فلوی درست محتوا، احساس راحتی و اعتماد را در ذهن کاربر ایجاد میکنند. هرچه پیمایش در سایت شما روانتر باشد، احتمال ترک سایت کمتر میشود و کاربران برای استفادۀ مجدد از سایت تمایل بیشتری پیدا میکنند.
اشتباه چهارم: تبلیغات تهاجمی و پاپآپهای مزاحم
تقریباً همۀ ما تجربۀ ورود به سایتی را داریم که پیش از آن که محتوای سایت را ببینیم، با یک پاپآپ بزرگ و ناگهانی مواجه شدهایم. این پاپآپهای مزاحم، با نیت افزایش فروش یا نرخ تبدیل طراحی میشوند، اما در عمل باعث ترک سایت خواهند شد.
وقتی کاربر هنوز دلیلی برای اعتماد به سایت شما ندارد، دعوت به ثبتنام یا خرید تنها احساس فشار را به او منتقل میکند.
راهکار: میتوان از پاپآپها بهصورت هوشمند استفاده کرد، مثلاً پس از تعامل اولیه با محتوا یا در لحظهای که کاربر قصد خروج دارد. زمانی که دعوت به اقدام در جای درست و زمان درست نمایش داده شود، نه تنها باعث افزایش تعامل میشود بلکه تجربه کاربری را نیز بهبود میبخشد.
اشتباه پنجم: فونتها و چیدمان نامناسب و ناخوانا
فونتهای ناخوانا، اندازههای کوچک و کنتراست ضعیف میان متن و پسزمینه از جمله اشتباهات در طراحی وب هستند که کاربران را از گشتوگذار در سایت خسته میکنند. وقتی چشم نتواند بهراحتی اطلاعات را پردازش کند، ذهن تصمیم میگیرد مسیر سادهتر را انتخاب کند که این مسیر در بسیاری از مواقع بستن صفحه است!
راهکارها: استفاده از فونتهای ساده و استاندارد، سایز مناسب متن و استفاده از پالتهای رنگی مناسب، نقش حیاتی در افزایش خوانایی دارند.
فاصلهگذاری منطقی بین خطوط و عناصر صفحه نیز به کاربر کمک میکنند تا بدون هیچ مشکلی محتوای سایت شما را دنبال کند.
رعایت اصول دسترسپذیری (Accessibility)، مثل کنتراست کافی و فونت قابل تغییر، باعث میشود همه کاربران، حتی افرادی که مشکلات بینایی دارند، بتوانند با سایت یا اپ شما ارتباط مؤثری برقرار کنند.
نقش رنگها و فاصلهگذاری مناسب را نیز نباید نادیده گرفت، چرا که تنها جنبۀ زیباییشناسی ندارند و بهصورت ناخودآگاه در احساسات و تصمیمهای کاربر تأثیرگذارند.
استفادۀ درست از رنگها تجربه کاربری را دلپذیرتر میکند و مسیر نگاه کاربر را به سمت المانهای مهم مثل CTA هدایت میکند و نرخ پرش را نیز به میزان چشمگیری کاهش میدهد.
اشتباه ششم: نادیده گرفتن تست کاربری و طراحی بدون دریافت بازخورد واقعی
بسیاری از کسبوکارها بعد از طراحی سایت و تجربه کاربری، مرحلۀ «تست کاربری» را نادیده میگیرند که مرحلهای بسیار حیاتی محسوب میشود. این تستها به ما نشان میدهند که آیا کاربران واقعاً میتوانند با محصول ارتباط برقرار کنند یا خیر.
بیتوجهی به دریافت بازخورد باعث میشود ایرادهای UX پنهان بمانند و کاربران در عمل با موانعی مواجه شوند که تیم طراحی از آنها بیخبر است. در نتیجه، تیم شاهد افزایش نرخ پرش ناشی از تجربه کاربری بد خواهند بود.
طراحی موفق چرخهای از مشاهده، تحلیل و بهبود مداوم است. هر بار که این چرخه را تکرار میکنید، احتمال نگهداشت کاربر بالاتر میرود و نرخ پرش کمتر میشود.
راهکار: با مشاهده رفتار واقعی کاربران در فرایندهای تست، میتوان فهمید کدام دکمهها گیجکنندهاند، کاربر در کدام بخشها بیشتر مکث میکند، کدام فرایندها را بهاشتباه طی میکند، کدام فرمها ناقص پر میشوند و در کدام مرحله کاربر تصمیم به ترک سایت میگیرد.
اشتباه هفتم: نداشتن هدف واضح در هر صفحه
هر صفحه در سایت یا اپلیکیشن باید هدفی مشخص و روشن داشته باشد. اگر کاربر وارد صفحهای شود که هیچ مسیر یا پیام واضحی در آن وجود ندارد، در نهایت احساس سردرگمی میکند و آن را ترک میکند. صفحاتی که چندین پیام را منتقل میکنند و CTA یا هدف نامشخصی دارند، ذهن کاربر را خسته میکنند.
وقتی هر بخش از سایت در خدمت هدف کلی باشد، کاربر مسیر را تا انتها دنبال میکند. نبود هدف مشخص در صفحه یا حتی در کال تو اکشنها، یکی از خطرناکترین اشتباهات طراحی وب است که مستقیماً به افزایش نرخ پرش و کاهش نگهداشت کاربر منجر میشود.
راهکار سریع: وجود یک هدف اصلی در هر صفحه باعث تمرکز بیشتر در طراحی و ارائۀ محتوا میشود. مثلاً صفحه محصول باید کاربر را به خرید هدایت کند، نه به لینکهای دیگر. از طرفی در صفحات محتوایی نیز میتوان هدف ثانویهای مثل عضویت در خبرنامه یا دانلود فایل را ایجاد کرد.
چگونه این اشتباهات را اصلاح کنیم؟
خوشبختانه بیشتر این مشکلات با چند اقدام ساده و هدفمند قابل رفعاند. برای شروع میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- افزایش سرعت بارگذاری صفحات: تصاویر را بهینه کنید، فایلهای CSS و JS را کمحجم کنید و از کش مرورگر استفاده کنید تا نرخ خروج از سایت کاهش پیدا کند.
- اولویت با موبایل: طراحی خود را بر اساس اصول Mobile-First تنظیم کنید تا کاربران موبایلی تجربهای سریع و روان داشته باشند.
- ناوبری ساده و منظم: از منوهای کوتاه، ساختار و فلوی منطقی و مسیرهای کوتاه برای دسترسی به محتوا استفاده کنید.
- پاپآپ هوشمند و CTA مؤثر: پاپآپها را در زمان مناسب نمایش دهید و پیام CTA را روشن و قابل فهم بنویسید.
- بهبود خوانایی: از فونتهای استاندارد وب، رنگهای مکمل و فاصلهگذاری مناسب استفاده کنید تا سایت را از لحاظ بصری بهینه کنید.
- اجرای تستهای کاربری: پیش از اجرای نهایی طراحی، رفتار کاربران را در تست کاربری بررسی کنید تا اشکالات UX پیش از آن که باعث افزایش نرخ پرش شوند، شناسایی و برطرف گردند.
- تعیین هدف هر صفحه: قبل از طراحی، مشخص کنید کاربر قرار است در هر بخش و هر صفحه چه اقدامی انجام دهد و محتوا را بر اساس همان هدف سازماندهی کنید.
تجربه کاربری خوب، رمز ماندگاری کاربر در سایت شماست
آنچه باعث ماندگاری کاربر در سایت میشود، تجربۀ کاربری روان و آسان در استفاده از محصول است. هر ثانیه تأخیر، هر کلیک بیهدف و هر پیام گنگ، گامی بهسمت خروج کاربر و افزایش نرخ پرش است. بااینحال اگر اشتباهات رایج در این زمینه را بشناسید و بهصورت مستمر فرایند تست و بهبود UX را دنبال کنید، نهتنها میتوانید کاربران را حفظ کنید بلکه احتمال تبدیل آنها به مشتری وفادار را نیز چند برابر خواهید کرد.
