نگاه ویژه هیات دولت به کلاب هاوس/اپراتورهای داخلی قربانی پلتفرم خارجی شدند
رسول جلیلی عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی، در گفتگو با خبرنگار «نبض فناوری» در رابطه با مصوبه اخیر هیات دولت مبنی بر جریمه ۵۰ میلیارد تومانی اپراتورها برای اختالل در برنامک(اپلیکیشن) کلاب هاوس، اظهار کرد: در کل وقتی یک مرجعی حق تنظیمگری و تعیین جریمه برای موضوعی را داشته باشد میتواند از حق خود استفاده کند و براساس تشخیص میزان جریمه را تعیین کند. ممکن است این حق در قانون اساسی تفویض شده باشد یا براساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی چنین حقی در تعیین و ارتقاء جرایم اعطا شده باشد. به عنوان نمونه قدیمی، جرایم رانندگی و ارتقاء آن، بر عهده هیات دولت است که مبتنی بر مصوبه قانونی مجلس، هرچند سال یکبار، این جرایم افزایش مییابد تا اثر بازدارندگی داشته باشد.
وی افزود: نکته بعدی اینکه جریمه حتما باید متناسب با جرم باشد تا هم جنبه بازدارندگی داشته باشد و هم ممزوج با انصاف باشد و با دیگر عناوین مشابه سنخیت داشته باشد. نباید احساس شود که موضوع جریمه استاندارد دوگانه دارد و به تعبیری یک بام و دو هوا اتفاق افتاده است. در مورد کلاب هاوس، لطف خیلی زیاد وزارت ارتباطات به سکوهای خارجی و در این خصوص کلاب هاوس است که این پیشنهاد را به هیات دولت ارائه کرده و دولت این مصوبه را تعیین کرده است. شرایط انتخاباتی پیش رو هم در این خصوص بی تاثیر نبوده است که چنین عدد نجومی برای جریمه روزانه اپراتورها پیشنهاد و تصویب شده است. این نشان از ابراز ارادت فوقالعاده به سکوهای برون مرزی است.ای کاش هیات دولت و وزارت ارتباطات در حمایت از زیرساختها و سکوهای داخلی که به هر دلیلی در مسیر رشدشان اختلال ایجاد میشد و این اختلال مانع ارائه خدمات آنها میشد این سختگیریها و حمایتها را انجام میداد. به عنوان مثال، فرض کنید یک مجوز را میشد چند روزه صادر کنند چندین ماه و سال طول کشیده است و هنوز اتفاق نیفتاده است و موضوع به هیات دولت هم نرفته است! ای کاش برای این موارد هم جریمه در نظر گرفته میشد که سازمانها یا اشخاص حقوقی تسهیلگری مورد نیاز و مصوب را برای رونق و رواج سکوهای داخلی را موظف بودهاند و انجام ندادهاند. همانطور که از سیاق سوال شما مطرح است این جریمه خیلی نامتناسب و نامتوازن با دیگر جریمهها (در صورت وجود!) هست. ابهام این است که آیا برای تعیین این عدد، کارکارشناسی صورت گرفته است که مثال ضررو زیان آن برای مخاطبان چقدر است؟ اجازه دهید که به یک مورد خیلی مشابه و هم عصر با این موضوع اشاره کنم. در مورد «تولید و نشر اخبار جعلی در فضای مجازی» موضوعی است که در خیلی از کشورها به آن توجه شده است و در برخی از کشورها جرایم بسیار سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است. وقتی همین موضوع تعیین جریمه بای اخبار جعلی مطرح میشود، به دلایل و توجیهات مختلف با آن همراهی نمیشود و نهایتا مصوبه شورایعالی بدون صراحت در جریمه یا تعیین نهادی برای تعیین جریمه به تصویب میرسد و ابلاغ میشود.
جلیلی گفت: در دهه گذشته، هر وقت در شورای عالی فضای مجازی، موضوع جریمه برای موضوعی مطرح شده است، اجازه اظهارنظر از شورا سلب و موضوع به مجلس شورای اسلامی محول شده است که) آن هم یعنی پاک شدن صورت مسأله با توجه به حجم موضوعات در صف مجلس). قاعدتا اگر برای اموری هیات دولت بتواند، شورایعالی فضای مجازی هم میتواند. برگردیم به سوال! اگر سه اپراتور، روزی ۵۰ میلیارد تومان جریمه شوند با یک حساب سرانگشتی در ماه میشود ۴۵۰۰ میلیارد تومان!
عضوحقیقی شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: شورای عالی فضای مجازی متاسفانه در سال جدید تشکیل نشده است و اصلا برای چنین مواردی و حتی مهمتر از این تشکیل نمیشود. این در حالیست که این موضوعات باید در شورای عالی فضای مجازی مورد بحث و بررسی قرار گیرد؛ وقتی به موضوع سیاسی نگریسته میشود معادلات تغییر میکند. در آبان سال ۸۸ که اتفاقات بنزینی رخ داد و پای فضای مجازی پیش کشیده شد هم لازم و بجا بود که جلسه فوری شورای عالی فضای مجازی تشکیل میشد و برخی از آن تصمیمات در این شورا گرفته میشد، ولی عزم اینکه شورا محل طرح و تصمیم این چنین موارد حساسی باشد، وجود ندارد.