تولید سالانه ۶۰ تن نانوپودر در کشور/ ۲۰۰ دلار صرفه‌جویی ارزی با ارائه نانوپودر‌های ایرانی
فرهاد بخشی مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان پدیده زیستی نانو، در گفتگو با خبرنگار «نبض فناوری» از تولید نانوپودر در این شرکت دانش‌بنیان شدیم که این نانوپودر کاربرد‌های مختلفی در حوزه‌های بهداشت، سلامت، بحث نانوپزشکی و دندانپزشکی دارد. از سال ۹۴ درقالب شرکت قبلی، مراحل اخذ مجوز‌ها را آغاز کردیم و ادامه این روند به شرکت بعدی موکول شد. بعد از حدود ۴ سال‌ونیم موفق به اخذ مجوز این نانوپودر شدیم.
وی به فرایند صدور مجوز اشاره کرد و گفت: در فرآیند اخذ مجوز برای این شرکت با سازمان غذا و دارو با مشکلاتی مواجه بودیم و قرار شد مجوزی از کشور‌های خارجی به آن‌ها ارائه دهیم. در مذاکراتی که با آلمان صورت گرفت، قرار شد آن‌ها طی یک ماه به نانوپودری که ساخته بودیم مجوز دهند؛ این درحالی است که همین یک مجوز یک ماهه در آلمان، در ایران حدود ۴ سال به‌طول انجامید. بعد از آن، همین مشکلات با محصولات نهایی وجود داشت. بعد از این مدت، شرکتی که قرار بود از این محصول ما در ماده تولید خود استفاده کند، مدتی را پشت‌سر گذاشت تا مجوز نهایی را دریافت کند.
بخشی گفت: تولید نانوپودر برای اولین بار در کشور بود و در جهان به ویژه در اروپا بعد از طی مراحل حقوقی به صورت اختراع بین المللی ثبت خواهیم کرد. به لحاظ داروی نانویی یک کشور در اروپا تولیدکننده این محصول است و ایران دومین کشور است که مواد را به صورت داروی نانویی تولید می‌کند به لحاظ ماده اولیه هیدروکسی آپاتیت در دنیا چندین کشور تولید می‌کنند. اما نانوهیدروکسی آپاتیت دینامیک تجاری برای اولین کشور است که تولید می‌کند.
بخشی با اشاره به اینکه نانوپودر در خمیردندان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، افزود: محصول خمیردندانی که حاوی نانوپودر است، از سال ۲۰۰۹ در اروپا، ژاپن و کره مورد استفاده قرار می‌گیرد، به‌طوری که در بحث دندانی، مشکلات دندانی و پوسیدگی‌دندان را رفع می‌کند. همچنین اثر پیشگیری از پوسیدگی و ترمیم پوسیدگی‌های سطحی و عمیق‌تر، بحث سفیدکنندگی و رفع حساسیت‌دندانی را دارد؛ بنابراین ما با الهام از ترکیب شیمیایی ماده معدنی دندان که هیدروکسی آپاتیت موفق به تولید این نانوپودر شده‌ایم که به‌لحاظ شیمیایی و فیزیکی بسیار نزدیک به دندان و استخوان است.
مدیرعامل شرکت پدیده زیستی نانو، با تأکید براینکه یکی از کاربرد‌های نانوپودر این است که به‌عنوان پودر استخوان یا به‌عنوان پوشش پیچ ایمپلنت‌ها و پوشش ایمپلنت‌های فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در داخل بدن کار گذاشته می‌شود؛ اضافه کرد: همچنین این مواد به‌عنوان پرکننده‌های عیوب استخوانی به‌صورت ژل داخل عیوب استخوانی در بدن تزریق می‌شود. این نانوپودر‌ها همچنین به‌عنوان سیمان استخوان هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی به کاربرد آن در مکمل‌های استخوانی اشاره کرد و افزود: افراد و به‌ویژه خانم‌ها بیشتر به‌دلیل سبک زندگی خاصی که دارند، در معرض پوکی استخوان قرار دارند. از هر دو خانم، یک نفر و از هر ۵ آقا، ۲ نفر مبتلا به پوکی استخوان می‌شوند. این افراد در سنی متوجه پوکی استخوان می‌شوند که دستگاه گوارش عملکرد دوران جوانی و کودکی را ندارد و فرد از مکمل‌های کلسیم استفاده می‌کند. تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد از این مکمل‌های کلسیمی در بدن جذب و حدود ۷۰ درصد آن از بدن دفع می‌شود، به‌طوری که به کلیه‌ها فشار می‌آید و معده به‌خوبی عمل نمی‌کند. این نانوپودر تولیدی ما بسته به ابتکاراتی که نسبت به نمونه خارجی در آن به‌کار رفته، فرآیند ثبت اختراع آن در اروپا درحال انجام است. این نانوپودر به اندازه یک‌دهم کلسیم‌های مرسوم بازار در کپسول قرار گرفته و بعد از استفاده، ۱۰ درصد آن جذب می‌شود. بیمارانی که از مشکلات استخوانی رنج می‌برند بعد از استفاده روزانه یک عدد کپسول حاوی این نانوپودر‌ها به مدت یک تا دو هفته تا یک ماه، بهبود پیدا کرده، استخوان آن‌ها ترمیم شده و درد‌های آن‌ها تسکین پیدا کرده است.
بخشی بابیان اینکه از سال ۹۱ به بحث تجاری سازی آن پرداختیم، تصریح کرد: اولین ثبت شرکت در این حوزه را در سال ۹۴ داشتیم و بعد از آن این شرکت با کمک ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و مجموعه گروه صنعتی گلرنگ منجر به ایجاد شرکت دیگری در داخل گلرنگ تحت عنوان پدیده زیستی نانو شد؛ و این شرکت فعالیت خود را سال ۹۶ شروع کرد.
مدیرعامل این شرکت تصریح کرد: در بحث تجاری‌سازی این محصول، در حوزه خمیردندان، گروه صنعتی گلرنگ به‌زودی از این محصول رونمایی خواهد شد دو سه شرکت بزرگ دیگر هم در حوزه خمیردندان، در مرحله اخذ مجوز نهایی هستند که کار درحال پیشروی است و با پیگیری‌های ستاد فناوری نانو و خود این شرکت‌ها، این مجوز‌ها تسهیل شده‌اند. در حوزه مکمل‌های دارویی و مکمل‌های غذایی هم به همین صورت، دو سه شرکت بزرگ تولیدکننده داخلی از این محصولات نمونه‌گیری کرده و تست‌ها انجام شده و در مرحله اخذ مجوز هستند.
وی افزود: در نمونه‌های خارجی پودر استخوان، یک گرم از آن حدود ۴۰ یورو قیمت دارد که حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به پول ما تمام می‌شود. درصورتی که نانوپودر تولید شرکت ما یک‌دوم تا یک‌سوم قیمت جهانی این محصول مشابه است و به‌دنبال ثبت اختراع آن در دنیا هستیم. ما به ازای هر کیلو نانوپودر، ۲۰۰ دلار صرفه‌جویی ارزی داریم و به اندازه قابلیت تولید سالانه ۲۰ هزار کیلو از این ماده، سالانه حداقل ۴ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی خواهیم داشت.
بخشی ادامه داد: ما ترکیبی موسوم به هیدروکسی آپاتیت داریم که بخش معدنی استخوان را تشکیل می‌دهد. در این ترکیب که در دنیا استفاده می‌شود، کلسیم، فسفات و گروه‌های هیدروکسیدی وجود دارد، اما هیدروکسی آپاتیتی که داخل بدن قرار دارد، علاوه‌بر این سه ترکیب، یون‌ها و اجزای دیگری هم از جمله منیزیم، سدیم، روی و کربنات هم دارد که مهارت ما اینجاست که مقداری از این یون‌ها را داخل هیدروکسی آپاتیت قرار دهیم که به اندازه مقدار آن‌ها داخل بدن باشد. این تشابه باعث می‌شود به‌عنوان مثال در کاربرد دندانی، به‌دلیل شباهت بیشتر، عملکرد قوی‌تر و بهتری دارد.
وی افزود: از دو سال پیش در اتحادیه اروپا برای بحث دارو اقدام کردیم هم اکنون در حال مذاکره با شرکت‌های اروپایی هستیم که آن‌ها ماده اولیه را از ما خریداری و تبدیل به دارو می‌کنند در نهایت به عنوان دارو به فروش می‌رسد. آن‌ها بحث تست‌های آن‌ها را انجام دادند. به لحاظ میزان تامین داخل از زمانی که این کار را شروع کردیم یکی از بخش‌های اصلی ما بحث تحقیق و توسعه است ما با کمک تحقیق و توسعه و روش‌های مختلف توانستیم به یک استاندار‌هایی از تولید برسیم که بتوانیم نیاز داخل را به اندازه مورد نیاز تامین کنیم یعنی ما با تولید ۲ تن در سال شروع کردیم و الان به ۶۰ تن در سال رسیدیم این برای شرکت‌های داخلی که در چند حوزه فعال هستند کافی بوده است.
بخشی گفت: اولین برنامه این است شرکت‌هایی که در پایان سال و اوایل سال با آن‌ها وارد قرارداد شدیم بتوانیم این‌ها را تامین کنیم تا محصولات روانه بازار شود قدم بعدی وارد محصولات حوزه دندانی شویم چرا که علاوه برارزش افزوده بالا و جلوی خروج ارز را می‌گیرد به دلایل تحریمی محصولات مشابه با این کیفیت در داخل بازار وجود ندارد. هچنین فناوری‌های پیشرفته امروزی را برای بحث‌های دارویی این ماده استفاده کنیم تا داروی با کیفیت تری در بحث پوکی استخوان و موارد ترکیب از چند عملکرد را داشته باشیم.
