تفاوت برنامه نویسی و کدنویسی چیست؟
بسیاری از افرادی که به تازگی وارد عرصه توسعه برنامه شده‌اند، ممکن است برنامه‌نویسی و کدنویسی را مشابه یکدیگر بدانند. باید گفت که برنامه‌نویسی و کدنویسی، تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند.
این دو مفهوم هم مثل هزاران مفهومی هستند که در حوزه اصطلاحات فنی به جای یکدیگر به کار برده می‌شوند. اما کدنویسی و برنامه‌نویسی چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟ در این مطلب متوجه تفاوت‌های فاحش بین این دو مقوله خواهیم شد.
مختصری در مورد برنامه‌نویسی
قبل از پرداختن به تفاوت برنامه نویسی و کدنویسی باید با مفهوم هر یک به تنهایی آشنا باشیم. به توسعه یک برنامه و اجرای بی‌نقص آن، برنامه‌نویسی گفته می‌شود. در واقع برنامه‌نویس به تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌پردازد. برنامه‌نویس یا توسعه‌دهنده برنامه‌ها را طراحی، آزمایش و مستقر می‌کند. مهارت برنامه‌نویسی بسیار گسترده است.
به بیان دیگر، برنامه‌نویسی روش حل مسئله با استفاده از کامپیوتر است. تیم برنامه‌نویسی یا توسعه‌دهنده، تعیین می‌کنند که برنامه چگونه عمل کند. برنامه‌نویسی علمی است که با استفاده از آن می‌توان دستوراتی به کامپیوتر داد. البته زبان کامپیوترها با زبان انسان کاملا متفاوت است.
تفسیر اطلاعات در کامپیوتر به صورت صفر و یک است. برنامه‌نویس باید دستورات را با استفاده از کدهای صفر و یک به کامپیوتر بدهد.
تمام برنامه‌هایی که در گوشی‌ها، کامپیوتر و ... استفاده می‌کنیم، توسط برنامه‌نویس‌ها طراحی و توسعه پیدا کرده‌اند. حتی بسیاری از لوازم هوشمند خانگی به نوعی دارای برنامه‌های از پیش تعیین‌شده‌اند که توسط برنامه‌نویس صورت گرفته است. آموزش برنامه نویسی با توجه به گستردگی شغل‌های این حوزه، بسیار کاربردی خواهد بود.
مختصری در مورد کدنویسی
همانطور که اشاره کردیم، پردازش‌های کامپیوتری با استفاده از 0 و 1 انجام می‌شود. به این زبان دودویی یا باینری گفته می‌شود. تمام دستورات به کامپیوتر از طریق زبان دودویی صورت می‌گیرند. به تبدیل زبان انسان به دستور کامپیوتر یا همان زبان 0 و 1، کدنویسی گفته می‌شود. کدنویس‌ها از زبان میانی برای پیشرفت عملیات موردنیاز ماشین استفاده می‌کنند.
کدهایی که توسط کدنویس نوشته می‌شوند با استفاده از کامپایلر به زبان اسمبلی ترجمه می‌شوند. در نهایت کدهای نهایی به صورت صفر و یک درمی‌آیند. در واقع کدنویسی بخشی از برنامه‌نویسی است. برنامه‌نویسی مفهوم گسترده‌تری را شامل می‌شود. کدنویسی هم به یادگیری برخی مهارت‌ها نیاز دارد. برای کدنویسی باید آشنایی کافی با سینتکس و ... داشته باشید.
چه زمانی از کدنویسی و برنامه‌نویسی استفاده می‌شود؟
کدنویسی بخشی ضروری از برنامه‌نویسی است. با این حال هر دو مورد رویکردهای متفاوتی برای توسعه محصول نرم‌افزاری دارند. با توجه به میزان گستردگی و سختی محصولات نرم‌افزاری، می‌توان یکی از این دو را به جای دیگری به کار گرفت.
طبیعتا برای توسعه نرم‌افزارهای حرفه‌ای و پیچیده، باید از برنامه‌نویسی استفاده شود. در این نوع برنامه‌ها، باید نیاز و ساختار برنامه‌ها دقیقا مشخص شوند. بعد از نوشتن کدهای مربوطه، برنامه نهایی تست و بهینه‌سازی می‌شود.
یکی از تفاوت‌های اصلی کدنویسی و برنامه‌نویسی این است که کدنویسی را برای حل مسائل و پروژه‌های ساده‌تر استفاده می‌کنند. برای مثال به منظور ساخت یک صفحه وب، طراحی برنامه‌های وظیفه‌ای و ... که نیازی به برنامه‌ریزی و منابع زیادی ندارند از کدنویسی استفاده می‌کنند. کدنویسی برای شروع کار افراد تازه‌وارد بهتر است.
بررسی مهم‌ترین تفاوت‌های برنامه‌نویسی و کدنویسی
ممکن است بسیاری افراد، کدنویسی و برنامه‌نویسی را مترادف یکدیگر بدانند؛ این یک تصور غلط است. کدنویسی و برنامه‌نویسی، تفاوت‌های بسیار زیادی با هم دارند. در ادامه از جنبه‌های مختلف به تفاوت این دو مفهوم می‌پردازیم.
تفاوت برنامه‌نویسی و کدنویسی از نظر فنی
کدنویسی به نوشتن کدهای قابل‌فهم کامپیوتر می‌پردازد و بخشی از روند برنامه‌نویسی است. از طرف دیگر برنامه‌نویس روال کلی حل مسئله، تجزیه و تحلیل داده‌ها، انتخاب و پیاده‌سازی مناسب‌ترین الگوریتم، بررسی منابع و نیازمندی‌ها، طراحی برنامه بر اساس استاندارد و ... را برعهده دارد. همچنین در برنامه‌نویسی، برنامه نهایی تست و پشتیبانی می‌شود.
تفاوت برنامه‌نویسی و کدنویسی از نظر ابزارهای موردنیاز
کدنویسی بسیار ساده‌تر از برنامه‌نویسی است. به همین دلیل افرادی که در این زمینه مشغول هستند، نیاز به استفاده از ابزارهای نرم‌افزاری مختلف ندارند. کدنویس کافیست از برنامه کد ادیتور استفاده کند. همچنین می‌تواند از NotePad و WordPad برای توسعه اهداف خود بهره ببرد. کدنویس‌ها می‌توانند از محیط‌های یکپارچه توسعه (IDE)، برای رفع باگ‌ها استفاده کنند. به طور کلی کدنویسی به این ابزارها نیاز دارد:
- Delphi
- ATOM
- Eclipse
- Vim
- Sublime
- Bootstrap
از طرف دیگر برنامه‌نویسان با ابزارهای گسترده‌تر و تخصصی‌تری برای پیشبرد و توسعه اهداف خود سروکار دارند. برای مثال برنامه‌نویسان برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، قطعه کدهای برنامه و ... به ابزارهای بیشتری احتیاج دارند. به این ترتیب می‌توان گفت که به تخصص و مهارت بیشتری هم نیاز است. به طور کلی در برنامه‌نویسی از ابزارهای زیادی استفاده می‌شود که برخی از آنها آموزش HTML و... می باشد، برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- فریم ورک‌های تست برنامه
- ابزارهای تجزیه و تحلیل کد
- پایگاه داده
- ویرایشگر کد
- ابزارهای طراحی رابط کاربری گرافیک
- کامپایلر
- ابزار دیباگ
- ابزارهای تحلیلی
- ابزار کار با فضای ابری
- ابزار تجزیه و تحلیل عملکرد برنامه
تفاوت برنامه‌نویسی و کدنویسی از نظر دانش تخصصی
هر کدام از این دو مفهوم یا مهارت، نیاز به دانش تخصصی دارند. کدنویس‌ها نیازمند یادگیری دانش پایه‌ای زبان‌های برنامه‌نویسی هستند. کدنویس‌ها باید بتوانند بر اساس نیازهای برنامه‌نویسان، کدهای خاصی بنویسند. در واقع این افراد، ایده‌های برنامه‌نویسان را با استفاده از زبان‌های کدنویسی پیاده‌سازی می‌کنند. از طرف دیگر، فعالین حوزه برنامه‌نویسی به دانش تخصصی در زمینه مدل‌های ریاضیاتی، انواع الگوریتم و ... نیاز دارند.
افراد برنامه‌نویس، باید تجربه و تخصص کافی در خصوص، تجزیه و تحلیل داده‌ها و طراحی پروژه‌ها را داشته باشند. آنها طراحی پروژه‌ها یا برنامه‌ها را از طریق زبان‌های برنامه نویسی انجام می‌دهند.
از دیگر مهارت‌های موردنیاز برنامه‌نویسان می‌توان به مهارت حل مسئله، تفکر انتقادی، تجزیه و تحلیل مسائل و ... اشاره کرد. از طرف دیگر برنامه‌نویسان می‌توانند پروژه‌های نرم‌افزاری را کنترل و خطاهای آن را تشخیص داده و برطرف کنند.
تفاوت برنامه‌نویسی و کدنویسی از نظر محصول نهایی
با توجه به این که برنامه‌نویسی شامل مراحلی از جمله الگوریتم‌های مختلف، بررسی مسئله، پیاده‌سازی و پشتیبانی از نرم‌افزار می‌شود به زمان بیشتری برای اتمام پروژه نیاز دارد. از طرف دیگر کدنویسی به اقدامات و مراحل پیچیده‌ای نیاز ندارد. برای کدنویسی از روش‌های ساده استفاده می‌شود. به همین دلیل در مدت زمان بسیار کمتری به اتمام می‌رسد.
این دو مفهوم رویکردهای مختلفی باهم دارند. به همین دلیل نتیجه یا محصول نهایی آنها هم متفاوت از یکدیگر است. برای انتخاب کدنویسی یا برنامه‌نویسی پروژه، باید نیازمندی‌های مسئله یا پروژه را مدنظر قرار دهید. طبیعتا در برنامه‌های سنگین و پیچیده، کدنویسی نمی‌تواند مثل برنامه‌نویسی عمل کند.
خلاصه
کدنویسی و برنامه‌نویسی با یکدیگر تفاوت‌های بسیار زیادی دارند. کدنویسی به پیاده‌سازی زبان قابل‌فهم کامپیوتر اشاره دارد. از طرف دیگر برنامه‌نویسی مسائل گسترده‌تری مثل تجزیه و تحلیل داده، نیازسنجی و ... را برعهده دارد. به این ترتیب می‌توان گفت که کدنویسی بخشی از روند برنامه‌نویسی محسوب می‌شود. البته این دو مفهوم از نظر فنی، دانش و مهارت‌های مورد نیاز هم با یکدیگر متفاوت هستند.
برای آموزش برنامه‌نویسی، می‌توانید به مداد سبز مراجعه کنید. این پلتفرم در نظر گرفتن پروژه‌های واقعی برای کارآموزان، به یادگیری عمیق مفاهیم برنامه نویسی کمک شایانی می‌کند. به این ترتیب شما برای شروع فعالیت خود در دنیای برنامه نویسی و کدنویسی آماده می‌شوید.
