سفر به اعماق کهکشان/ دورترین ردپای بشر در کهکشان کجاست؟

به گزارش«نبض فناوری»زمانیکه گذشتگان اطلاعات دقیقی از آسمان و کیهان نداشتند، از چراغ های آسمان برای مسیریابی استفاده می کردند؛ آن زمان ها تصور گذشتن از نزدیک سیارات و داشتن تصاویری از سطح آن ها به رویا شباهت داشت. اکنون ۵۰ سال از زمان پرتاب فضاپیمای «پایونیر۱۰»می گذرد و انسان ها همچنان کاوشگرهایی را به اعماق فضا پرتاب می‌کنند. امروزه پنج فضاپیما داریم که یا به لبه‌های منظومه شمسی رسیده‌اند یا به سرعت به آن نزدیک می‌شوند: پایونیر۱۰، پایونیر۱۱، وویجر۱، وویجر۲ و نیوهورایزنز.

بیشتر این کاوشگرها مدت هاست که فراتر از زمان پیش بینی شده برای عمر خود در حال فعالیت هستند. فضاپیماها ابتدا برای اکتشاف سیاره های همسایه ما برنامه ریزی شده بودند؛ اما اکنون نقاط منحصر به فردی از کیهان را در اختیار اخترشناسان قرار می دهند.

وویجر۱و۲

اکنون45 سال است که فضاپیماهای وویجر در حال انجام ماموریت هستند. گذشتن از نزدیک بسیاری از سیارات و کاوش دورترین نقاط فضا، جزو مواردی است که این دو فضاپیما در ماموریت های خود، برای بشر انجام داده اند.

اکنون پروژه اصلی آنها کاوش مکانی است که تأثیر خورشید به پایان می رسد و تأثیرات سایر ستاره ها آغاز می شود. وویجر۱ در سال ۲۰۱۲ و وویجر۲ در سال ۲۰۱۸ از بخش هلیوپوز (مرزی که جریان ذرات خورشید در آن مهم‌ترین تأثیر را دارد)عبور کردند.

لیندا اسپیلکر دانشمند پروژه وویجر و دانشمند سیاره‌شناس در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) در کالیفرنیا گفت: « وویجر۱ به مدت یک دهه در فضای بین‌ستاره‌ای بوده و این ماموریت همچنان ادامه دارد.» این ماموریت امسال با مشکلی روبرو شد و فضاپیما اطلاعات مبهمی از مکان خود ارسال می کرد که مهندسان مشکل سخت افزاری آن را رفع کردند. این تیم همچنین به طور فعال منبع تغذیه هر فضاپیما را مدیریت می کند زیرا هر ساله با افزایش ناکارآمدی ژنراتورهای رادیواکتیو کاوشگرها عمر آن ها کاهش پیدا می کند.

ممکن است دوربین‌های این کاوشگرها دهه‌ها پیش خاموش شده باشند، اما ابزارهای دیگر موجود در آن در حال جمع‌آوری داده‌های پلاسما و میدان‌های مغناطیسی خورشید در فاصله‌ای بسیار دور هستند. مشاهدات از راه دور به دانشمندان اجازه می دهد تا در مورد چگونگی تغییرات بادهای خورشیدی در سراسر همسایگی کیهانی ما بینش هایی را به دست آورند.

مرزهای های منظومه شمسی پر از شگفتی است. دانشمندان پیش ازین فکر می کردند که پلاسمای خورشید با دور شدن از مرکز منظومه شمسی پراکنده‌تر می‌شود؛ اما وویجرها پس از عبور از هلیوپوز با پلاسمای بسیار متراکم‌تری مواجه شده‌اند که ستاره شناسان هنوز در مورد آن گیج هستند.

اسپیلکر اظهار کرد اینکه با دور شدن خیلی زیاد از خورشید هنوز هم اثر آن در فضای بین ستاره ای وجود دارد خیلی عجیب است.

پایونیر۱۰ و۱۱

متأسفانه، این فضاپیماهای ۵۰ ساله، غیرعملکردی هستند در واقع پایونیر۱۰ ارتباطات خود را در سال ۲۰۰۳ از دست داد و پایونیر۱۱ از زمان آخرین تماس خود در سال ۱۹۹۵ خاموش شد.

اما هر دوی این فضاپیماها نشانه‌هایی از حضور بشریت در منظومه شمسی هستند و حتی اگر ما دیگر به آنها دستوری ارسال نکنیم آنها همچنان به سفر خود ادامه می‌دهند. طبق قوانین فیزیک هنگامی که یک فضاپیما در مسیری خارج از منظومه شمسی قرار گیرد متوقف نمی شود مگر اینکه چیزی مسیر آن را تغییر دهد.

نیو هورایزنز

نیو هورایزنز به عنوان کوچکترین عضو ماموریت های پیشگامانه در سال ۲۰۰۶ به فضا پرتاب شده است. این کاوشگر پس از عبور از کنار پلوتون در سال ۲۰۱۵، با سرعتی بالا از منظومه شمسی دور شده و قرار است حدود سال۲۰۴۰ به هلیوپوز برسد.

این فضاپیما نه تنها ماموریت اصلی خود را به پایان رسانده است؛ بلکه در سال ۲۰۱۹ فراتر از مأموریت خود، از کنار کوچکترین شی کمربند کویپر عبور کرد. نیو هورایزنز از اوایل سال جاری در حالت خواب زمستانی قرار گرفت زیرا ماموریت طولانی مدت آن هنوز تایید نشده بود. دومین ماموریت توسعه یافته نیوهورایزنز با نام اختصاری KEM2 از اول اکتبر آغاز شد؛ اگرچه فضاپیما تا اول مارس ۲۰۲۳ به خواب زمستانی خواهد رفت.

اعضای این ماموریت منتظر هستند تا با ابزار پیشرفته ای که در نیوهورایزنز (نسبت به وویجرها) وجود دارد از این فضاپیما به عنوان رصدخانه ای جهت دیدن نقاط دور منظومه شمسی استفاده کنند.

موقعیت منحصر به فرد نیوهورایزنز در خارج از منظومه شمسی زوایای جدیدی از اشیای موجود در کمربند کویپر ارائه می دهد.

نیوهورایزنز اطلاعاتی در مورد چگونگی پراکندگی نور در جو سیارات در اختیار دانشمندان قرار می دهد؛ اطلاعاتی که ما نمی توانیم از اینجا روی زمین به دست آوریم، زیرا نمی توانیم اورانوس و نپتون را از آن زاویه ببینیم. دانشمندان سیاره‌شناس، مشتاق کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سیارات هستند.

وقتی فضاپیما از خواب زمستانی بیدار شود، از منطقه ای به نام « Kuiper cliff» خواهد گذشت، جایی که دانشمندان معتقدند در آن اشیای بزرگ کمتری از کمربند کویپر وجود دارد.

ماموریت گسترده بعدی حتی فراتر از حوزه اصلی علوم سیاره ای نیوهورایزنز خواهد رفت. اکنون، این فضاپیما اندازه‌گیری‌های بهتر از پرتوهای کیهانی در فضا را ارائه و توزیع غبار در سراسر منظومه شمسی را ردیابی می‌کند از طرفی اطلاعات آن تکمیل کننده موارد یافت شده توسط وویجرها در مورد تأثیر خورشید در نقاط دوردست است.

 از آنجایی که سه فضاپیمای در جهات جداگانه ای در حال حرکت هستند، به اخترشناسان این امکان را می دهند تا بی نظمی ها در ساختار منظومه شمسی را ترسیم کنند. نیوهورایزنز قدرت کافی برای دوام در دهه ۲۰۴۰ و احتمالاً پس از آن را خواهد داشت وهر سال، ۳۰۰ میلیون مایل (۴۸۰ میلیون کیلومتر) در فضای ناشناخته کیهانی حرکت خواهد کرد.

انیمیشن زیر با استفاده از تصاویری که این کاوشگر ارسال کرده تهیه شده است.

منبع: فارس