اعتماد عمومی برای پیام‌رسان‌ها با تصمیمات ناگهانی یک شبه ایجاد نمی‌شود/ محتوای قوی برای شبکه ملی اطلاعات نداریم
حمیدرضا ضیایی‌پرور پژوهشگر فضای مجازی، در گفت‌وگو با خبرنگار« نبض فناوری» در رابطه با شبکه ملی اطلاعات، اظهار کرد: در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات باید سه لایه مهم مورد توجه قرار گیرد. در لایه اول بحث زیرساخت است که تقریبا در این حوزه به تمام اهداف تعیین شده دست پیدا کردیم.
وی افزود: منظور از لایه زیرساخت، زیرساخت‌های ارتباطی است، اگر اینترنت بینالمللی قطع شود یا در کشور به هر دلیل بخواهند اینترنت را قطع کند زیرساخت‌های داخلی اعم از اپراتورها و دیتاسنترها، شبکه‌های ارتباطی، فیبرنوری و دکل‌ها و دامنه دات آر آی همه اینها روی بستر ملی و داخل کشور تامین و قابل اجرا است. بنابراین 100درصد حوزه زیرساخت در شبکه ملی ارتباطات تحقق پیدا کرده است.
ضیایی‌پرور تصریح کرد: لایه دوم لایه پلتفرم و خدمات است که هر روز سرویس دهندگان و سکوهایی هستند که خدمات متعددی را برروی آن سوار می‌کنند و خود این پلتفرم‌ها صدها نوع خدمات از قبیل خدمات جستجو، مروگر ها، نقشه یابی و مسیریابی، پیام رسانی و شبکه های اجتماعی، تاکسی‌های اینترنتی و دولت الکترونیک را ارائه می‌دهند.
پژوهشگر فضای مجازی، گفت: در حوزه پلتفرم‌ها هنوز شاخصی نداریم که چنددرصد پلتفرم‌ها در کشور تحقق یافته است. پلتفرم‌ها و جاهایی که در اختیار دولت بوده مثل خدمات دولت الکترونیک همه از این بخش بهره‌مند شدند ولی اگر بخواهیم از ایمیل یا جستجوگر استفاده کنیم ضرورتی نیست که از موتور یوز یا پارسیک یا جستجوگر ایرانی استفاده کنیم. همچنین در حوزه پیام رسان‌ها از سرویس دهندگان مختلف استفاده می‌کنیم ولی مشکل اصلی فقدان اعتماد عمومی به پلتفرم‌های داخلی است. علیرغم این که ما در هر کدام از اینها یک نمونه ملی ایجاد کردیم متاسفانه موفق عمل نکردند.
وی ادامه داد: با وجود اینکه در کشور فیلترینگ اجرا شد اما بازهم مردم در حوزه پیام رسان، پیام‌رسان‌های خارجی را ترک نکردند. این موضوع بیانگر این است که در حوزه اعتمادسازی عمومی ضعف وجود دارد و بخاطر همین پلفترم‌ها رشد نیافتند.
ضیایی‌پرور گفت: اعتماد موضوع یک شبه نیست که بتوان ایجاد کرد اعتماد یک فرایند طولانی زمان دار است و با بگیر و ببند و محدود کردن شبکه‌های اجتماعی در کشور اعتماد شکل نمی‌گیرد. هم اکنون مباحثی مطرح می‌شود که اکانت برخی از افراد بخاطر انتقاد از واکسن ایرانی در حال بسته شدن است. این یعنی بی اعتمادی است. در حوزه اجتماعی و عمومی باید اعتماد را ایجاد کرد. به طور یقین وقتی فضا محدود شود افراد به سمت پلتفرم‌های خارجی می روند. بنابراین اعتماد به صورت دستوری فراهم نمی‌شود بلکه یک فضا است و در طول زمان شکل می‌گیرد.
پژوهشگر فضای مجازی، اظهار کرد: شبکه‌های اجتماعی پلتفرم هایی هستند که مردم در آن فعال هستند اگر منظور از ساماندهی پیام رسان‌ها مقرراتی است که آنچه ما می خواهیم ببینند و بلعکس؛ اسم آن را نمی‌شود ساماندهی گذاشت بلکه ایجاد محدودیت و جبر است.
وی افزود: پلتفرم‌های داخلی باید اجازه داشته باشند تا تحت قوانین و مقرراتی که از سوی قانونگذار و سیاست‌گذار و شورای عالی فضای مجازی اعمال می شود آزادانه فعالیت کنند. همچنین باید امنیت شغلی کسب وکار داشته باشند و مردم بتواند تعامل اجتماعی داشته باشند.
ضیایی‌پرور گفت: با تصمیمات ناگهانی و اینکه یک نفر کل کسب وکار و فعالیت‌ها را و داده‌های یک پلتفرم را یک شبه از بین ببرد به طور یقین بی اعتمادی ایجاد می‌کند.
ضیایی‌پرور تأکید کرد: با وجود زیرساخت‌های قوی در لایه دوم چالش‌های زیادی داریم و تنها ضعف در این بخش جستجوگر و پیام رسان‌ها است.
پژوهشگر فضای مجازی، اظهار کرد: لایه سوم محتواست با وجود ظرفیت و پتانسیل قوی در کشور هنوز به اندازه کافی نتوانستیم محتوا تولید کنیم. محتوا تنها متن نیست بلکه در فضای مجازی و شبکه‌های ملی اطلاعات و دیجیتال ده‌ها فرمت و شکل وجود دارد. با وجو اینکه گنجینه‌های محتوایی مثل گنجینه زیرزمینی نفت ( آثار ادبی، باستانی، فرهنگی و تاریخی) زیاد است؛ اما متاسفانه تا به امروز در این عرصه دستاوردی نداشتیم. بخاطراینکه دانشگاه‌های کشور در خواب بسر می برند و متولیان حاضر نیستند که در این زمینه بودجه‌ای را در نظر بگیرند.
وی تصریح کرد: مجلس برای قانونگذاری در این حوزه امسال چند طرح را ارائه کرده است و به هیچ‌وجه بودجه‌ای به این بخش تخصیص داده نشده است.
ضیایی‌پرور تأکید کرد: ایران ابرقدرت محتوا به لحاظ ظرفیت است ولی به لحاظ عملی در این بخش ضعف دارد. کاربران ایرانی بیشتر دانلود کننده هستند تا آپلود کننده، به همین جهت محتوای خوبی در این زمینه نداریم.
