صنعت نفت با زیست‌بوم نوآوری مستقل و فناور می‌شود/حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه نفت باید زودتر انجام می‌شد
به گزارش« نبض فناوری» پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت، با هدف توسعه بازار دانش‌بنیان، اشتغال‌زایی تخصصی و ایجاد فضای رقابتی برای فعالان فناور حوزه نفت و گاز در 32 هکتار با ارائه حمایت‌های مادی و معنوی به فعالان زیست‌بوم نوآوری این حوزه ایجاد شده است.
این پارک نوآوری فناوری، ایجاد کننده فضایی با کیفیت برای استقرار و هم‌افزایی حرفه‌ای بین شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، مراکز نوآوری و فناوری، نمایندگان تخصصی نهادهای پژوهشی، فناوری و دانشگاهی، مراکز رشد و شتابدهنده ها سرمایه گذاران خطرپذیر، کارآفرینان کارگزاران نوآوری باز و مشاوران خبره صنعتی است.
بخش خصوصی صنعت نفت بی‌نیاز از واردات می‌کند
سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری در مراسم گشایش پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت، با اشاره به نقش نوآوری بخش خصوصی در متحول کردن صنایع و خلق محصولات نوآورانه گفت: اوایل قرن بیستم بسیاری از کشورها تلاش می کردند هواپیما بسازند و دولت نیز هزینه‌های هنگفتی را در حمایت از ساخت هواپیما صرف کردند. اما نتایج ناموفق بود و حتی مقاله ای منتشر شد که تا صد سال آینده امکان ساخت هواپیما وجود ندارد. اما تنها کم تر از یک ماه بعد از انتشار این مقاله، برادران رایت که دوچرخه ساز بودند در ساخت و تست نخستین نمونه هواپیما موفق شدند.
ستاری، با ذکر این مثال، تأکید کرد که محصول کارآمد و کیفی حاصل فعالیت بخش خصوصی است و از پژوهش دولتی نمی‌توان انتظار تولید محصول داشت.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری از ضرورت اصلاح رویکردها و پیشینه های فکری درباره پژوهش در دولت گفت و ادامه داد: آن چه که در دنیا کارآمد و تحول آفرین شده، سرمایه گذاری و هزینه بخش خصوصی در حوزه پژوهش، تحقیق و توسعه و نوآوری است.
رئیس ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش‌بنیان، لازمه به میدان آمدن سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را وجوود زیست‌ببومی برای فعالیت بدون دغدغه و انگیزه در حوزه فناوری و نوآوری دانست و گفت: رغبت و انگیزه سرمایه گذاری در این حوزه ها در ذهن بخش خصوصی زمانی جرقه می‌خورد که زیست بوم و فضای لازم را برای فعالیت او فراهم کنیم. زیست بومی که در آن، دانشگاه‌های نسل جدید، مراکز نوآوری و استارتاپ‌ها تامین کننده نیروی انسانی خلاق این زیست بوم باشند و هم‌زمان، سرمایه گذاران خطرپذیر بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان و خلاق، کار تولید محصول و خدمت فناورانه را با استفاده از سرمایه انسانی به پیش ببرند.
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری ادامه داد: پارک فناوری و نوآوری این فرصت را فراهم می‌کند و اجازه می‌دهد بخش خصوصی، آگاهانه و با اشتیاق در حوزه نوآوری سرمایه گذاری می‌کند و ارزش افزوده ای به مراتب بیش تر از سرمایه گذاری در دیگر حوزه ها به ارمغان می‌آورد.
ستاری با بیان این‌که در کاهش ریسک سرمایه گذاری بخش خصوصی با حمایت از پارک‌های فناوری و صندوق‌های پژوهش و فناوری و دیگر مدل های حمایت مالی گام برمی‌داریم، ادامه داد: نباید فراموش کنیم محصول از سرمایه گذاری بخش خصوصی تامین می شود و دولت نقش راهبری و هدایت پژوهش را ایفا کند؛ در این مسیر، پارک فناوری ضمن پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری‌ها، زمینه ارتباط نوآوری با بازار را فراهم می‌کنند.
گام فناورانه صنعت نفت را شرکت‌های دانش‌بنیان می‌پیمایند
در بخش دیگری از این مراسم بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت با تاکید بر این که ایجاد پراک نوآوری و فناوری صنعت نفت اقدامی مهم بود که باید زودتر انجام می‌شد ادامه داد: حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها باید خیلی جدی‌تر و زودتر صورت می‌گرفت و چنین پارک فناوری و نوآوری می‌باید حدأقل 3 سال زودتر از الان احداث می‌شد. اما خوشبختانه این روند آغاز شده است و شاهد توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها تا تکمیل چرخه فناوری نفت خواهیم بود.
وی با بیان این‌که مهم‌ترین لازمه توسعه صنعتی کارآفرینان هستند، عنوان کرد: آنان‌که می‌تواند موفقیت یک مجموعه را رقم بزند جوانان کارآفرین هستند که رویکردی آینده‌محور دارند. نیروی انسانی روحیه تغییر، تحول و خلاقیت داشته باشد و اندیشمندانه و حساب شده صورت بگیرد.
وزیر نفت، با بیان این‌که نخستین گام در تحول صنعت نفت، تحول آموزش بود که با تربیت نیروی انسانی در آن به خودکفایی رسیدیم، افزود: خوشبختانه صدها نیروی انسانی دانش آموخته به کشور ارائه شده است که در این زمینه توانمند و بی نیاز هستیم.
زنگنه، گام اصلی در مسیر تحول صنعت نفت را توسعه فناوری با نگاه به حوزه کسب و کار دانست و گفت: برای توسعه فناوری باید از ایده های جدید که سال ها در دنیا مورد بهره برداری بود استفاده می کردیم و این کار باید زودتر آغاز می شد.
وزیر نفت، آینده کشور را در گروی رشد شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و استارتاپ‌ها دانست و گفت: آمادگی دارم بخش عمده فعالیتم را به عنوان یک فرد دارای تجربه و منتور به توسعه استارتاپ ها و فعالیت های نوآورانه اختصاص دهم زیرا معتقدم باید در این حوزه مفاهیم و رویکردها به طور جدی اصلاح و آگاهی های لازم ارائه شود.
وی ادامه داد: در فناوری‌ها و خدمات فناورانه حوزه چاه‌ها ضعف های جدی داریم که تنها راه خودکفایی در آن، بلوغ و رشد شرکت‌های مستقر در مراکز رشد فناوری و ایجاد شرکت های دانش‌بنیان است؛ اگرعزم جدی وجود داشته باشد، می توانیم ظرف کم‌تر از یک دهه در شمار برترین کشورهای صادرکننده فناوری این حوزه باشیم.
زنگنه، حوزه بهینه سازی مصرف انرژی را یکی از ظرفیت‌های قابل شکوفایی به دست شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور دانست و گفت: با کمک شرکت های فناور می توانند وارد شوند و تحولی ایجاد کننند. این حوزه می تواند ده ها هزار شغل مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کنند که از حوزه تولید و سیاستگذاری تا مصرف کننده همه برنده این فرآیند هستند.
حمایت از تولید ایران‌ساخت
سورنا ستاری رییس بنیاد ملی نخبگان، با اشاره به حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از تجاری سازی و ارائه محصولات دانش‌بنیان ایران‌ساخت برای نخستین بار ادامه داد: تا کنون از ساخت نخستین نمونه ایران‌ساخت محصولات متعددی حمایت شده است که 80 درصد از این محصولات حمایت شده در حوزه صنعت نفت اختصاص دارد.
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری با بیان این‌که مراکز نوآوری بی‌شماری را در کشور توسعه دادیم تا این امکانات در اختیار فعالان زیست بوم نوآوری و فناوری قرار بگیرد، افزود: اما مهم تر از امکانات زیرساختی، زیست بوم مناسب برای فعالیت ها و هدایت آن‌ها است که در این زمینه نیز تلاش های جدی صورت گرفته و امیدواریم با حمایت و همراهی بخش های مختلف بیش از پیش با سرعت بیش تری ادامه یابد.
فعالیت‌های فناورانه و گامی که برای صنعت نفت برداشته می‌شود
پارک و فناوری و نوآوری صنعت نفت، با حمایت‌های مالی، تجاری‌سازی ایده‌ها، اختصاص زیرساخت‌ها و ارائه فضای کار اشتراکی جریان توسعه فناوری را در میان دانشگاهیان، مؤسسه‌های تحقیق و توسعه، شرکت‌های خصوصی و صنعت فراهم می‌کند.
همچنین زمینه ساز تعاملات سازنده بین نقش آفرینان زیست بوم نوآوری و فناوری حوزه نفت با شرکت‌ها و واحدهای فناور مستقر و سایر پارک های علم و فناوری و مراکز فناوری فعال کشور می شود.
32 هکتار از زمین های بدون استفاده و متروکه بازسازی شده است و با اختصاص به پارک فناوری و نوآوری ارزش این زیرساخت افزایش علاوه بر حمایت های مادی و معنوی همچون معافیت های قانونی و مالیاتی توسط پارک به شرکت‌ها اختصاص خواهد یافت.
تا 500 میلیون تومان به ااحدهای مستقر کمک می کند و بیش از آن را از طریق صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت تامین خواهد کرد.
پذیرش اختصاصی یکی از بخش های این پارک است که شرکت های متقاضی فاوری نیازهایشان را عرضه می کننند و پذیر غیر مستقر، مبتنی بر تقاضا و در سراسر کشور از سوی شرکت های بزرگ است.
بررسی های ایجاد پارک فناوری در اوایل سال 98 آغاز شد و مجوز تاسیس در شهریورماه، اساس نامه در بهمن ماه انتخاب شد و این پارک در 26 اردیبهشت ماه 1400 به تصویب رسید.
حمایت از شبکه سازی نوآوری توسط پارک فناوری و نوآوری نفت
حمایت از واحدهای فناور در مراحل پیش رشد و رشد از طریق شبکه سازی و خوشه سازی با مراکز نوآوری و پردیس‌های اققماری، تعامل با تمامی مراکز نوآوری و شتابدهنده های موجود از رویکردهای این پارک فناوری و نوآوری است.
پذیرش، ایجاد شبکه‌ای اقماری از مراکز نوآوری و تجاری سازی از رویکردهای پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت برای تبدیل ایده های نوآورانه به محصولات دانش‌بنیان ایران‌ساخت و خدمات فناورانه است.
بر همین اساس مرکز نوآوری سیمرغ و مرکز نوآوری ققنوس از بخش های اقماری و زیرمجموعه پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت ایجاد شد تا زمینه را برای استقرار کارآفرینان جوان فراهم کنند.
فناوری بومی استقلال واقعی صنعت نفت را ممکن می‌کند
در این مراسم همچنین علی آقامحمدی رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری در این مراسم با بیان این‌که خودکفایی صنعت نفت مهم پوشش کاملی صورت گرفته است، افزود: با تغییر فناوری ها و ورود نوآوری‌ها، هم‌گام شدن صنعت نفت کشور نیازمند تلاش‌های جدی بود و ورود رقبای جدید در تولید چالش دیگری در مسیر ادامه فعالیت این صنعت به شمار می‌رود. در حالی‌که مصرف رو به کاهش گذاشته است باید در مسیر رویکرد تازه ای اتخاذ شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر این‌که استقلال واقعی صنعت نفت متکی به نیروی انسانی جوان و خلاق است ادامه داد: تا 30 سال آینده کشوری جوان هستیم که این ظرفیت نیروی انسانی را باید به بهترین نحو مورد استفاده قرار دهیم. برای این که به کشوری ثروتمند تبدیل شویم باید از این ظرفیت بالقوه بهره ببریم.
آقامحمدی با بیان این‌که طرح‌های نوآورانه در این حوزه توسعه را در آینده رقم می زند به شرط آن که به توسعه ملی تبدیل و به حوزه های فناورانه تزریق شود، ادامه داد: در چنین رویکردی، تولید نفت مساوی با خام فروشی نبوده و تمامی چرخه صعت نفت از اکتشاف تا تولید با فناوری بومی انجام می شود. بخشی ازاین اقدام ها آغاز شده است و جلوگیری از خام فروشی نفت، بخشی از چرخه این صنعت است و بخشی از درآمدها در توسعه این صنعت هزینه می شود.
امضای موافقت‌نامه‌های همکاری در راستای رونق فناورانه صنعت نفت
موافقت‌نامه های همکاری میان صنعت نفت و مراکز نوآوری و صنعت نفت با حضور معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، وزیر نفت، رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری، رئیس هیأت امنای صندوق نوآوری و شکوفایی وزیر نفت، سرپرست پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت، به امضا رسید
این موافقت‌نامه‌ها با موضوع اعطای گرنت فناورانه با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ایجاد پردیس مشترک با شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، ایجاد مرکز رشد مشترک در دانشگاه صنعتی شیراز، ایجاد مرکز نوآوری مشترک با دانشگاه علم و صنعت، ایجاد مرکز نوآوری مشترک با دانشگاه صننعتی امیرکبیر به میزبانی پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت منعقد شد.
