گردهشناسی عسل با استفاده از فناوری میکروسکوپ الکترونی برای اولین بار در کشور
احمدرضا محرابیان، عضو هیئت علمی دانشکده علوم و فناوری زیستی دانشگاه شهید بهشتی، مسئول هرباریوم، در گفتگو با خبرنگار «نبض فناوری» با شاره به اینکه در حوزه کیفیت و کنترل عسل فعالیت میکنیم، اظهار کرد: عسل یکی از فرآوردههای غذایی و دارویی باارزش است که امروزه مردم نسبت به کیفیت آن بی اعتماد شدهاند. قبلا عسل را از نظر شیمیایی تست میکردند. روش ما بدین صورت است که از دانههای گرده که در داخل عسل موجود است براساس آن کمیت و کیفیت آن را اندازهگیری میکنیم.
وی تصریح کرد: تحقیقات گردهشناسی عسل مبتنی بر مطالعات میکروسکپ الکترونی نگاره (SEM)، برای اولین بار در کشور برای کنترل کیفی عسل از سال ۱۳۹۷ در دانشگاه شهید بهشتی آغاز شده است. با ایجاد آزمایشگاه تخصصی گردهشناسی، ارائه خدمات تخصصی گردهشناسی عسل، امکانی فراهم شد تا رسالههای تحصیلات تکمیلی مقاطع کارشناسیارشد و دکترا در این زمینه تدوین شود.
محرابیان ادامه داد: براساس این تحقیقات میتوانیم منشا عسل را تشخیص دهیم که از کجا و ازچه گلی بوجود آمده و کیفیت آن به چه صورت است. این موضوع میتواند در برندسازی و کنترل کیفی و افزایش صادرات عسل و اعتماد مصرف کننده تاثیرگذار باشد.
وی اظهار کرد: بحث گرده شناسی عسل روشی است که قبلا در کشور به وسیله میکروسکوپ نوری انجام میشد و جز کارهای تحقیقاتی بود، ولی ما این روش را به وسیله میکروسکوپ الکترونی انجام میدهیم که جزء فناوری پیشرفته به حساب میآید. این تکنولوژی از دقت بالایی برخوردار است و گرده را به خوبی شناسایی میکند.
مسئول آزمایشگاه گرده شناسی دانشگاه شهید بهشتی، با برشمردن کاربردهای گردهشناسی عسل گفت: استاندارد بینالمللی گردهشناسی عسل را برای سازمان ایزو آماده کردیم که استاندارد مرجع است و استاندارد داخل کشور را نیز با همکاری با سازمان استاندارد نگاشته شده است. گردهشناسی عسل به عنوان یک نشانگر مهم جهت شناسایی منشاء گیاه شناسی عسل، کنترل کیفی عسل و شناسایی تقلبها در کنار سایر روشهای کنترل کیفی عسل در دنیا به کار میرود.
محرابیان افزود: در این شیوه کمیت و کیفیت دانههای گرده براساس استانداردهای معینی سنجیده شده و جهت تعیین خلوص و کیفیت عسل به کار گرفته میشود. این شیوه نقش بسیار مهمی در افزایش اعتماد مصرفکنندگان، افزایش صادرات و برندسازی عسل دارد.یکی از اهداف ما این است که بتوانیم در قالب کسانی که در زمینه صادرات فعالیت میکنند در این حوزه کمک کنیم تا محصولات خودشان را به بازارهای بینالمللی صادر کنند.
گفتنی است مرجع مهم شناسایی دانههای گرده، اطلس گردهشناسی است که نخستین اطلس گردهشناسی ایران براساس تصاویر میکروسکوپ الکترونی نگاره از سال ۱۳۹۰ در دانشگاه شهید بهشتی آغاز شده و نزدیک به ۹۰۰ گونه از گیاهان ایران تصویر برداری شده و شرح آنها نگارش شده است.