آیا دومینوی حذف برنامکهای ایرانی از گوگل پلی ادامه دارد؟/ تنها راه قطع این وابستگی، راهاندازی شبکه ملی اطلاعات
به گزارش خبرنگار «نبض فناوری» پس از حذف تعدادی از اپلیکیشنهای ایرانی از اپل استور، متاسفانه گوگل نیز اقدام به حذف برخی اپلیکیشنهای ایرانی کرده است. باید اذعان کرد که در چند روز اخیر چندین پلتفرم ایرانی؛ از جمله طاقچه، آپارات، ذره بین، روبیکا، فیلمو و بلد از فروشگاه نرم افزاری گوگل حذف شدند که این مساله را میتوان به نوعی نبرد آشکار شرکتهای آمریکایی با اپلیکیشنهای ایرانی دانست.
باید یادآور شد که تحریم شرکتهای خارجی و فروشگاههای آنلاین آمریکایی با اپلیکیشنهای ایرانی از حدود پنج سال پیش آغاز شد. حتی حدود ۲۰ روز پیش، اپل با ارسال ایمیلی به توسعهدهندگان ایرانی، از حذف اپلیکیشنهای آنها از فروشگاه اپاستور به دلیل تحریمهای ایالات متحده خبر داده بود. این موضوع که حواشی زیادی داشت، منجر به نارضایتی عده زیادی از توسعهدهندگان ایرانی شد. حتی این موضوع سبب شد که وزیر سابق ارتباطات وفناوری اطلاعات ایران گفته بود که این ام مهم را از مراجع حقوقی پیگیری خواهیم کرد، اما تاکنون به نتیجهای نداشته است. اکنون و پس از حذف اپلیکیشنهای ایرانی از فروشگاه اپاستور، گوگل نیز در اقدامی مشابه برخی از اپلیکیشنهای ایرانی را از فروشگاه خود حذف کرده است.
باید یادآور شد که حذف اپلیکیشنهای اندروید از پلیاستور مشکلات عدیدهای مشابه اقدام اپل ایجاد نخواهد کرد. زیرا سیستم عامل اندروید امکان دانلود و نصب اپلیکیشنها را از فروشگاههای متفرقه فراهم کرده؛ این در حالی است که کاربران محصولات اپل اعم از مالکان آیفون و آیپد برای استفاده از اپلیکیشنهای تأییدنشده و حذفشده از اپاستور، باید راههای متفرقه و بسیار سختی را طی کنند.
گذشته از گوگل پلی مصرفکنندگان میتوانند از کافهبازار هم بسیاری از اپلیکیشنهای ایرانی مخصوصاً برنامههای جدید استارآپها را دانلود و نصب کنند. به همین دلیل حذف برنامههای ایرانی از گوگل پلی نمیتواند چندان ضربه مهمی به گوشیهای اندرویدی در ایران باشد. با این همه دانلود برنامه از منابعی به غیر از گوگل پلی ریسک امنیتی و حریم خصوصی را برای کاربران ایرانی افزایش خواهد داد.
در همین راستا صبا ایده اعلام کرده که حذف اپلیکیشنهای آپارات و فیلیمو از گوگل پلی تحت تاثیر تحریم اعمال شده علیه ایران صورت گرفته و برای رفع این مشکل مشغول رایزنی از طریق وکلای خود است.
ما بر این باوریم که حذف این دو اپلیکشن به بازار داخلی این دو پلتفرم آسیبی جدی نخواهد زد، ولی قطعا در رشد برون مرزی سرویسهای آپارات و فیلیمو و همچنین استفاده کاربران داخلی در سیستم عامل اندروید تی وی محدودیت جدی ایجاد میکند.
در ادامه محمدجواد شکوری مقدم، مدیرعامل صباایده در اظهار نظری درباره تحریمها و طرح صیانت نوشت:. امیدوارم دوستان صیانت دوست، حذف اپهای آپارات و فیلیمو به دلیل تحریمها از سوی گوگل را دستاویز و مؤید طرح خود نبینند. اگر حرف اکوسیستم داخلی را میشنوید و برای ما طرح مینویسید، هر دو برایمان آزار دهنده و مانع توسعه است.
بلد در اینباره میگوید علاقمند است از طریق مذاکره به گوگل پلی بازگردد. اما با توجه به قوانین واضح پلی استور بعید است گوگل برای این شرکت استثنا قائل شود. همچنین صباویژن مالک آپارات هم حذف این اپلیکیشن را از پلی استور به دلیل تحریمها تأیید کرده است. ظاهراً گوگل اعلام کرده فعلاً قصد بازگردانی اپها را ندارد و بهتر است اکانت توسعهدهندگان جدیدی برای انتشار مجدد آنها ایجاد نشود.
پیش از این هم اپلیکیشن روبیکا از پلی استور حذف شده بود. با اینحال برخی دلیل آن را ایجاد اکانتهای جعلی برای کاربران مختلف توسط روبیکا و در نتیجه گزارش کاربران اعلام کرده بودند. به هر حال به لطف سیستمعامل اندروید کماکان میتوانید این اپلیکیشنها را از طریق مارکتهای ایرانی اندروید مثل کافه بازار و مایکت دانلود کنید.
گفتنی است سابقه دستبرد به حقوق و حریم شخصی کاربران ایرانی توسط سرویس دهندههای آمریکایی به سال ۹۶ باز میگردد که پس از اپل، گوگل نیز حذف اپلیکیشنهای ایرانی را از گوگل پلی آغاز کرد؛ در آن زمان به دلیل تحریمهای ایالت متحده تعدادی از اپلیکیشنهای ایرانی از جمله بزرگترین ارائهدهندگان خدمات تاکسی آنلاین در ایران از بازار گوگل حذف شدند.
حذف ناگهانی و بدون اطلاع پیام رسانهای تلگرام طلایی و هاتگرام از گوشیهای کاربران نیز از دیگر اقدامات گوگل است که در سال ۹۸ و به بهانه ناامن بودن این اپلیکیشنها و عدم امنیت اطلاعات کاربران صورت گرفت.
بررسی کارشناسان نیز نشان میدهد که کاربران ایرانی در بیش از ۹۹ درصد خدمات پایه کاربردی به API گوگل وابستگی دارند و حذف اپلیکیشنهای ایرانی و محدودیت دسترسی به آنها زنگ خطری برای کسب و کارهای ایرانی و از کار انداختن توسعه فناوریهای فضای مجازی محسوب میشود که باید برای آن فکری کرد. به نظر میرسد تنها راه قطع این وابستگی، ایجاد استقلال در لایه خدمات پایه کاربردی در زیرساخت شبکه ملی اطلاعات است؛ موضوعی که در سند طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات بر آن تاکید شده است.