تاثیر سلول‌های بنیادی خون قاعدگی در کاهش مشکلات ناشی از نارسایی قلبی

به گزارش« نبض فناوری» نارسایی قلبی یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر است. این مشکل می‌تواند به دلیل انسداد عروقی کرونری، مرگ کاردیومیوسیت‌ها (سلول‌های ایجاد کننده انقباضات قلب) و ... به وجود آید. از آن‌جایی که سلول‌های قلبی در صورت آسیب، قابلیت بازسازی ندارند، یافتن روشی برای ترمیم این آسیب‌ها ضروری است.

بررسی‌ها نشان داده که انفارکتوس قلبی باعث ایجاد واکنش التهابی سیستمیک می‌شود و فاکتورهای التهابی از مغز استخوان، طحال و ... به محل آسیب می‌روند و سبب گردش فاکتورهای التهابی در بدن و ایجاد التهاب ناخواسته در اندام‌های دورتر مانند کلیه، کبد و ریه می‌شود. به همین دلیل عملکرد فیزیولوژیک قلب، کلیه، کبد و ریه بسیار به هم وابسته است و آسیب قلبی می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در این اندام‌ها شود.

امروزه یکی از مسیرهای درمانی برای نارسایی‌های قلبی، سلول درمانی و استفاده از سلول‌های بنیادی است. در بدن منابع متنوعی برای سلول‌های بنیادی وجود دارد که هر یک مزایا و معایب خاصی دارند. یکی از منابع سلول‌های بنیادی، سلول‌های مشتق از خون قاعدگی است. این سلول‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی مانند دسترسی آسان و غیر تهاجمی، قدرت تمایزی بالا و همچنین قدرت خودنوسازی سریع دارند.

بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه اثرات محافظتی سلول‌های بنیادی خون قاعدگی را در عملکرد کلیه، ریه و کبد موش‌های صحرایی دارای نارسایی قلبی مورد بررسی قرار دادند. همچنین این محققان تاثیر این سلول‌های بنیادی را با سلول‌های بنیادی مشتق از مغز استخوان مقایسه کردند.

بررسی‌های این مطالعه نشان داد که سلول‌های بنیادی خون قاعدگی، نسبت به سلول‌های بنیادی مغز استخوان تاثیر قابل توجهی در کاهش التهابات دارند.

این سلول‌های بنیادی سطح اینترلوکین 1 بتا را در خون و میزان بیان ژن NF-κB در بافت کلیه، ریه و کبد را کاهش دادند. این شاخص‌ها، از فاکتورهایی هستند که برای بررسی میزان التهاب، اندازه‌گیری می‌شوند.

همچنین بررسی‌های این مطالعه نشان داد که استفاده از سلول‌های بنیادی خون قاعدگی میزان آپوپتوز یا مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی را نیز در کلیه و ریه نسبت به بقیه دیگر روش‌های درمانی استفاده شده در این آزمایش، کاهش قابل توجهی می‌دهد. سلول‌های بنیادی خون قاعدگی، میزان بیان iNOS (یکی دیگر از فاکتورهای التهابی) را در بافت ریه بیشتر از موارد درمانی دیگر مهار کرد.

این نتایج نشان داد که سلول‌های بنیادی خون قاعدگی، از طریق کاهش آپوپتوز و سرکوب التهاب، می‌تواند التهابات ناشی از نارسایی قلبی را کاهش دهد و اثرات محافظتی بر روی بافت‌های کلیه، ریه و کبد داشته باشد.

نتایج این پروژه تحقیقاتی با عنوان « ارزیابی اثر مقایسه ای تجویز سیستمیک کاندیشن مدیای مشتق از خون قاعدگی و کاندیشن مدیای مشتق از مغز استخوان به تنهایی و همراه با سلول های بنیادی آنها در ارگان های دوردست به دنبال نارسایی قلبی در رت» در پایگاه نتایج پژوهش‌های سلامت کشور منتشر شده و ناهید ابوطالب و سمیه کاظم نژاد؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در انجام این طرح تحقیقاتی مشارکت داشتند.