تلاش برای طراحی سیستم کنترل دور موتور پرقدرت

به گزارش «نبض فناوری»، دکتر حمیدرضا صادق‌­محمدی، با اشاره به کاربردهای سیستم وی‌اف‌دی گفت: موتورهای صنعتی معمولاً به صورت دور (سرعت) ثابت طراحی و ساخته می­‌شوند و در صورت کار در این شرایط با حداکثر ظرفیت قدرت و انرژی مصرفی کار می­‌کنند. برای استفاده از این موتورها در سرعت­های متفاوت که نیاز بسیاری از کاربردهای صنعتی است از سیستم کنترل دور موتور استفاده شود که به اختصار به آن وی‌اف‌دی (VFD) گفته می‌شود. سیستم وی‌اف‌دی در بسیاری از صنایع معظم همانند نفت، گاز، پتروشیمی، کانی­های فلزی (نظیر فولاد، مس، آلومینیوم) و غیر فلزی (نظیر سیمان)، آب و فاضلاب، لاستیک و کاغذسازی کاربرد دارند.

یکی از فعالیت‌های اصلی گروه پژوهشی منابع تغذیه صنعتی پژوهشکده برق جهاد دانشگاهی، طراحی و ساخت سیستم‌های وی‌اف‌دی است. این گروه در پژوهشی قالب یک قرارداد پژوهشی با شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، برای در نخستین‌بار کشور طراحی و ساخت یک سیستم وی‌اف‌دی با قابلیت کنترل دور موتور یک و نیم مگاواتی و با فناوری روز دنیا، را برعهده گرفت.

این پروژه اواخر سال ۱۳۹۶ تکمیل و در ایستگاهی در خطوط لوله تهران مورد بهره‌برداری قرار گرفت. با توجه به فناوری پیچیده و موفقیت در اجرای پروژه، این کار مبنایی برای ادامه تحقیقات در این حوزه گردید.

سیستم وی‌اف‌دی (VFD) پر قدرت یکی از ۳۱ پروژه فناورانه‌ای است که از سوی دکتر طیبی، رییس جهاد دانشگاهی به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد شده بود و بودجه خاصی به آن اختصاص پیدا کرده است. پژوهشگران گروه منابع تغذیه صنعتی پژوهشکده برق جهاد دانشگاهی قصد دارند سیستم وی‌اف‌دی با قدرت ۱۰ برابر سیستم قبلی طراحی کرده و از این طریق، ۹۰ درصد نیاز کشور را در این بخش تأمین کنند.

این پروژه از نیمه سال ۱۳۹۸ آغاز شده و درحال پیشرفت است و ظرف چند ماه گذشته، قراردادی برای طراحی و ساخت یک سیستم وی‌اف‌دی برای با قدرت ۳/۳ مگاواتی با صنعت منعقد شده است که در بهار ۱۴۰۰ تحویل کارفرما می­‌گردد و از این طریق، علاوه بر رفع نیاز کشور، شاهد صرفه‌جویی ارزی قابل توجهی در بلندمدت در این بخش خواهیم بود.

معاون پژوهشی پژوهشکده برق و جهاد دانشگاهی علم و صنعت خاطر نشان کرد: طراحی و تولید محصولاتی مانند یوپی‌اس‌های صنعتی یا سیستم‌های وی‌اف‌دی، حاصل تلاش و همکاری متخصصان و پژوهشگران در حوزه‌های تخصصی مختلف است. زمانی که از چنین صنعت فناورانه‌­ای در کشور به‌درستی حمایت گردد و کار به یک مجموعه تحقیقاتی دارای صلاحیت واگذار شود، علاوه بر دستیابی به فناوری روز دنیا، زمینه شکل‌گیری و رشد نهال‌های فناورانه دیگری نیز فراهم می‌شود که می­‌تواند مقدمه­‌ای بر توسعه اشتغال فناورانه در ایران برای جوانان متخصص گردد.

این حرکت در حقیقت، نوعی سرمایه‌گذاری بلندمدت است که تولید، تعمیر، نگهداری و تامین لوازم یدکی و پشتیبانی کامل برای بهره­گیری از این سیستم‌­ها را با هزینه بسیار کمتر و با استفاده از توان داخلی ممکن می‌سازد و علاوه بر کاهش وابستگی به واردات تجهیزات و مقاوم­سازی کشور در مقابله با تحریم­‌های ظالمانه در این عرصه، زمینه اشتغال‌آفرینی در حوزه‌ه­ای فناورانه را فراهم می‌کند.

تا زمانی که این سیستم­ ها و تجهیزات از شرکت‌های خارجی تأمین می‌شود، زنجیره تامین و حلقه اشتغال مرتبط با آن در کشور دیگری شکل می‌گیرد. بنابراین مدیران و تصمیم‌گیران کلان­نگر با دید گسترده خود در حمایت از تولیدکنندگان ایرانی در عرصه­‌های صنعتی فناورانه، می‌توانند زمینه‌ساز رونق اشتغال و تقویت روحیه خودباوری در بین متخصصان و پژوهشگران جوان کشور باشند.

منبع/ ایسنا