سهم ناچیز فناوریهای دیجیتال در بهرهوری محصولات کشاورزی| ایجاد تحول در این صنعت با همراهی تمام ارگانها مسیر میشود
به گزارش «خبرنگار «نبض فناوری» توسعه هر ملتی یک سرنوشت از پیش تعیینشده نیست، بلکه در گذز زمان با کسب دانش و استفاده از تکنولوژیهای نوین اتفاق میافتد و در همین راستا تلاشهای فعالانه برای شروع و تداوم روند توسعه مورد ضروری است. امروزه هر صنعتی با استفاده از فناوریهای بکر در حال تغییر و تحول است و صنعت کشاورزی نیز از این مقوله جدا نبوده و در جای خود پیشرفتهایی را شاهد بوده است.
باید به این نکته کلیدی اشاره کرد و گفت فناوریهای جدید میتوانند صنعت کشاورزی را نیز همانند هر صنعت دیگری متحول کنند. فناوریهایی که توسط شرکتهای بزرگ، دولتها و دانشگاهها توسعه یافته است، بسیار مورد توجه واقع شده اند و سرمایه گذاران خطرپذیر و شرکتهای نوپا سرمایههای عظیمی را به این فناوریها اختصاص داده اند. این فناوریها در بخشهای مختلف مانند حسگرها، فناوریهای مرتبط با تولید غذا، اتوماسیون سازی، مهندسی کشاورزی، آب مغناطیسی، نانو در کشاورزی، سوپر جاذب ها، انرژی هستهای در کشاورزی و... معرفی خواهند شد.
عمده فناوریهایی که میتواند این صنعت را بیش از گذشته متحول سازد موضوع بکارگیری هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، کلان داده است که هر کدام به نوعی در جای خود صنعت کشاورزی را بسط و توسعه خواهند داد.
گفتنی است؛ در این زمینه پیشرفتهای فناورانه اخیر در حوزه هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، بلاکچین و دیگر حوزههای دیجیتال، در تولید کشاورزی و زنجیره ارزش مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال استفاده از رباتیک و هواپیماهای بدون سرنشین در بخش کشاورزی نه تنها تولید را افزایش میدهد بلکه مصرف منابع را بهینه میسازد و در کنار آن علاوه برکاهش ضایعات شاهد حفظ و ارتقای کیفیت مواد غذایی را نیز به دنبال خواهد داشت.
صنعت کشاورزی همانند سایر بخشهای اقتصاد نیز تحت تاثیر انقلاب صنعتی چهارم قرار گرفته است. حال این سوال پیش میآید که چگونه نوآوران در فرصتهای توسعه کشاورزی سرمایهگذاری میکنند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که در کنار شرکتهای سرمایهگذاری سنتی، شرکتهای بزرگ میتوانند به سرعت در فنآوری کشاورزی سرمایهگذاری کنند. به عنوان مثال شرکتهای نوپا، و مبتکران صنایع مختلف، پهپادها، رباتها، کلان داده و پلتفرمهای اشتراک گذاری و همچنین آبیاری، خاک و فنآوریهای زراعی را برای افزایش بازده موثر، پیشنهاداتی را ارائه میدهند. همچنین رباتهای کشاورزیاغلب با هواپیماهای بدون سرنشین یا سایر فناوریهای نقشه برداری میتوانند کود، علف کش را توزیع کنند و همچنین به عنوان ریشه کن کننده علفهای هرز شخصی عمل کنند. بسیاری از مزارع از این رباتهای کوچک خودکار برای کاهش هزینههای کار استفاده میکنند. به ویژه در صنایع میوه گیری بسیار مفید هستند.
هواپیماهای بدون سرنشین که چشم انداز بی نظیری از سرزمین خود فراهم میکنند، قهرمانان دقیق کشاورزی هستند. هواپیماهای بدون سرنشین که گاهی اوقات توسط انسان هدایت میشوند، اما اغلب بدون سرنشین، مزارع را از آسمان بررسی میکنند، بسیاری از اطلاعات مهم را در زمان واقعی جمع آوری میکنند که به کشاورزان اجازه میدهد تا در صورت بروز مشکلات خود را عیب یابی کنند نه اینکه خیلی دیر باشد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که در ایران اصولا حرکت به شکل قدمزنان و تفریحکنان به سمت یک جامعه دیجیتالی و بهرهگیری از مزایای آن بوده است و نحوه نگاه به این فناوری در اولویت اصلی بر محور مسائل غیراقتصادی در مقایسه با نگاه منافع اقتصادی است. همچنین به دلیل ضعف ساختاری و نهادی و ضمانت اجرائی قوانین و وجود دولت دوسر استفاده از منافع دیجیتالی موانع بیشتری در کنار مسائل فنی و محتوایی دیجیتالی دارد. مطالعات تجربی علمی نشان میدهد که نقش فناوری دیجیتال در بهرهوری ایران مثبت، ولی ناچیز بوده است.
باید گفت که افزایش بهرهوری و هوشمند سازی بخش کشاورزی تنها از طریق ارتقای سطح دانش، آگاهی و توانمندسازی کشاورزان، پیشتازی در اقتصاد کشاورزی دانشبنیان و توسعه فرصتهای شغلی و ایجاد فضای کسب و کار و اتحاد تمامی ارگانها فراهم میشود. بنابراین بکارگیری فناوریهای دیجیتال میتواند به طور قابلتوجهی در شکل دادن به جهانی پایدارتر و منابعی کارآمدتر نقش داشته باشد.