آیا هوش مصنوعی می‌تواند اقتصاد کشور را نجات دهد؟
به گزارش خبرنگار «نبض فناوری» اگر مروری به تاریخچه هوش مصنوعی داشته باشیم کاربرد این تکنولوژی به دوران باستانی برمی‌گردد که پس از گذشت قرن‌ها، در کتاب‌های داستانی نمونه‌هایی از ماشین‌های هوشمند دیده شده است. کاراکتر‌های موجود در داستان‌های مذکور، اولین چالش‌ها را درباره اخلاقیات حوزه هوش مصنوعی مطرح کردند و به‌نوعی موجب تولد نگرانی‌ها نیز شدند.
باید گفت که تلاش محققان برای توسعه هوش مصنوعی تا میانه دهه ۱۹۷۰ به موفقیت‌های آن‌چنانی دست پیدا نکرده بود، چون با پیشرفت هرچه بیشتر آن‌ها، با چالش‌های جدیدی در فرایند توسعه مواجه می‌شدند. دراین‌میان دولت‌های ثروتمند همچون آمریکا و بریتانیا نیز به‌مرور سرمایه‌گذاری روی پروژه‌ها را کاهش دادند.
با ورود به دهه ۱۹۸۰، اولین موفقیت‌های چشم‌گیر باوجود سرمایه‌گذاری‌های نه‌چندان قوی در حوزه هوش مصنوعی دیده شد. کامپیوتر‌هایی موسوم به سیستم خبره متولد شدند که توانایی شبیه‌سازی دانش و مهارت‌های تحلیلی متخصصان انسانی را داشتند. تا میانه دهه ۱۹۸۰، بازار هوش مصنوعی به ابعاد میلیارد دلاری رسید و ژاپن نیز با پروژه کامپیوتر نسل پنجم خود، گواهی بر موفقیت علم ارائه کرده بود. آمریکا و بریتانیا مجددا به سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی تشویق شدند،، اما به‌هرحال باز هم شکست پروژه‌هایی همچون ماشین Lisp، آینده‌ی هوش ماشینی را تیره و تار کرد و دورانی طولانی‌تر بدون سرمایه‌گذاری شروع شد.
براساس این گزارش دهه ۱۹۹۰ و ابتدای قرن ۲۱، زمان استفاده از هوش مصنوعی در فعالیت‌هایی همچون معدن‌کاوی داده و تشخیص‌های پزشکی بود که به‌مرور، ظرفیت‌های علم جدید را اثبات می‌کرد. گره خوردن هوش مصنوعی با حوزه‌هایی همچون آمار و اقتصاد و ریاضی در سال‌های ابتدایی قرن ۲۱ رخ داد و به‌مرور، دوران تازه‌ای از توسعه‌ی هوش ماشینی، شروع شد تا اینکه دهه ۲۰۱۰ را دوران شکوفایی دستاورد‌های هوش مصنوعی دانستند که در زندگی روزمره بشر به‌وضوح حس شد. از کاربرد‌های مهم هوش مصنوعی در زندگی کاربران دهه ۲۰۱۰، می‌توان به کنسول بازی ایکس‌باکس ۳۶۰ و ابزار کینکت آن اشاره کرد که پس از سال‌ها تحقیق و توسعه، درک ساختار سه‌بعدی بدن را ممکن می‌کرد. دستیار‌های صوتی نیز به‌مرور به گوشی‌های هوشمند اضافه می‌شدند که کاربرد فناوری جدید را در زندگی ما بیشتر کردند.
طبق این گزاش هوش مصنوعی برای پیمودن مسیر پیشرفت و توسعه با فراز و نشیب‌هایی بسیاری مواجه بوده و چالش‌های زیادی را پشت سر گذاشته است تا اینکه رویکرد کنونی جهان به‌سمت توسعه ربات‌هایی با قابلیت فعالیت خودکار و درک و حرکت در جهان پیرامون، نشان‌دهنده هم‌پوشانی طبیعی است که بین علم رباتیک و هوش مصنوعی وجود دارد. هوش مصنوعی یکی از فناوری‌های متعدد مورد استفاده در ربات‌ها محسوب می‌شود. ازطرفی توسعه هوش مصنوعی باعث شد تا ربات‌ها در حوزه‌های جدیدی همچون خودرو‌های خودران و ربات‌های تحویل کالا و ربات‌های آموزگار دیده شوند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز چهارشنبه ۲۶ آبان ماه در دیدار نخبگان جوان و استعداد‌های برتر علمی، نخبگان را نور چشمان ملت خواندند و با تأکید بر لزوم تمرکز جامعه علمی و نخبگان برای یافتن راه حل‌های علمی مشکلات مختلف افزودند: ظرفیت نخبگی جوانان ملت ایران، می‌تواند زمینه‌ساز پر کردن شکاف علمی کشور با علم جهانی، عبور از مرز‌های جهانی علم، ایجاد تمدن نوین اسلامی و تحقق آینده درخشان کشور باشد.
حال این سوال پیش می‌آید که هوش مصنوعی در ایران به چه جایگاهی رسیده است؟
رهبر انقلاب در میان بیانات خود به فناوری‌های نوین من جمله هوش مصنوعی نیز اشاره کردند، از این فناوری به عنوان یک مسئله مهم و آینده ساز نام بردند و تأکید کردند که این موضوع در اداره آینده دنیا نقش دارد و باید به گونه‌ای عمل کنیم که ایران جزء ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی در دنیا قرار بگیرد.
علیرضا کرمانشاهی کارشناس هوش مصنوعی در گفتگو با خبرنگار «نبض فناوری» گفت: امروزه در جهان شاهد یک روند رو به رشد دیجیتال سازی هستیم برای اینکه از این قافله عقب نمانیم بایستی خودمان را به سمت فناوری‌های نوین به ویژه هوش مصنوعی سوق دهیم و برای این منظور نیاز به حمایت از نخبگان و اتخاذ تدابیر هوشمندانه در راستای حمایت مادی و معنوی داریم.
این کارشناس تصریح کرد: فناوری‌های دیجیتال بر روی بسیاری موضوعات و حوزه‌ها اعم از بهداشت و درمان، و فرآیند‌های صنعتی، معدنی، انرژی و اقتصادی یعنی کسب و کار‌ها و روند تجارت اثرگذار بوده که یکی از نقاط آینده دار در زمینه این فناوری‌های دیجیتال، منطقه خاورمیانه است.
وی افزود: طی سال‌های اخیر کشور‌های خاورمیانه به این مهم پی بردند با اقتصاد تک محصولی نمی‌توان به سمت پیشرفت و توسعه گام برداشت؛ بلکه بایستی به دنبال بازار‌های جدید بر اساس ارائه محصولات جدید بود و بر همین اساس اقتصاد خود را بر پایه تکنولوژی آن هم مبتنی بر دیجیتال قرار داده اند؛ بنابراین ایران نیز به عنوان یکی از کشور‌های مهم خاورمیانه می‌تواند در حوزه هوش مصنوعی نقش مهمی داشته و موثر عمل کند؛ چرا که در همین رابطه نیز رهبر انقلاب از هوش مصنوعی به‌عنوان یک مسئله مهم و آینده‌ساز نام بردند و تأکید کردند: این مسئله در اداره آینده دنیا نقش دارد و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که ایران جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی در دنیا قرار بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: فناوری‌های دیجیتال می‌توانند بر روی بازار‌های تجاری ایران و کسب و کار‌های هوشمند و مبتنی بر هوش مصنوعی اثر گذار باشند به طوری که در پاسخگویی به نیاز ارگان‌های مختلف موثر عمل کنند و همچنین برای فعالیت‌های تجاری سودمند باشند.
