باید صنعت فضایی به نماد توسعهیافتگی تبدیل شود
به گزارش خبرنگار «نبض فناوری» در سال ۱۹۹۹، مجمع عمومی سازمان ملل، قطعنامهای را تصویب کرد که به موجب آن، چهارم تا دهم اکتبر هر سال (۱۳ الی ۱۹ مهر)، به عنوان هفته جهانی فضا، انتخاب شد. هدف از این کار هم، ترویج و توسعه دانش فضایی و آشنا کردن مردم و جوانان از نقش فناوری فضایی در زندگی انسانها روی زمین اعلام شد؛ بنابراین همه ساله در این روز برنامههای مختلفی را در حوزه فضا برگزار میشود.
باید یادآور شد که که پیشرفتهای فناورانه هر روز شکلی نوین به خود گرفته و در جهان نمود پیدا میکند، فناوریهایی که شکل و نوع زندگی انسان را دگرگون کرده است و بشر ناگزیر است که سرعت خود را برای همپا شدن با این تحولات فناورانه بیشتر کند. البته که برخی از این تغییرات ارتباط مستقیمی با زندگی روزمره انسان دارد و برخی هم با فاصله زیادی از مردم عادی در حال توسعه و پیشرفت هستند. مثلا فناوریهای فضایی که به نظر میرسد به زندگی مردم ربطی ندارد، اما در دل خود نیازهای جدی از جامعه را جای داده است.
میتوان گفت که فناوریهای فضایی که به زوایای مختلف زندگی انسان ورود کرده جای پای خود را به خوبی سفت کردهاند. این فناوریها در صنایعی مانند کشاورزی، رسانه، مخابرات، هواشناسی، معدن، نظامی وارد شدهاند و هر روز محصولی جدید و کاربردی به آنها ارائه میکنند.
در این راستا ایران نیز همانند سایر کشورها در بخش صنعت فضایی و هوافضا دستاوردهای قابل توجهی را در طی این سالها از خود ارائه کرده است.
در همین رابطه عیسی زارعپور وزیرارتباطات و فناوری به مناسبت هفته جهانی با اشاره به توان و ظرفیت بالای ایران در حوزه فضایی کشور گفته است که اراده دولت برای توسعه صنعت فضایی، وجود دارد؛ میتوان امیدوار بود که این صنعت به ریل شتابان خود برای رسیدن به اهداف طرحریزیشده بازگردد؛ بنابراین با تقسیمکاری ملی مناسب در بین بازیگران این صنعت راهبردی و ایجاد هماهنگی و همدلی بیشتر میان تلاشگران این صنعت، میتوانیم در کوتاهمدت به موفقیتهای بزرگی دست پیدا کنیم و بهسرعت امید تازهای را هم در میان مردم و هم در میان فعالان این صنعت ایجاد کنیم.
باید یادآور شد که آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، هند، بریتانیا، ژاپن، کره جنوبی، ایران و رژیم اشغالگر اسراییل را ۱۰ کشور دارای فناوریهای برتر فضایی میدانند. آمارها گواهی میدهد که از آغازین روزهای تلاش بشر برای دستیابی به فضا تاکنون حدود ۶ هزار ماهواره به فضا پرتاب شده است.
اما نکته جالب این آمارها، وجود نام ایران در میان ۱۰ کشور برتر فضایی است. کشوری محصور در تحریمها که کل صنعت هوایی و فضاییش درگیر تحریمهایی است که منبا و اساسی ندارد. اما هست و همچنان ادامه دارد. کشوری که با داشتن کمترین امکانات و تجهیزات و فقط با باور به توانمندی متخصصان و دانشجویان خود به این لیست با فناوری بالا پیوست و در کنار کشورهای پیشرفته جهان جای گرفت.
بهرهبرداری از فناوری فضایی و ماهواره در ایران به دهه چهل شمسی برمیگردد. روزی که برای نخستین بار یک آنتن ۳۰ متری در اسد آباد همدان برای ارتباط گیری با ماهوارههای سازمان بین المللی مخابرات جهانی نصب شد. اما گامهای بعدی در این حوزه فناورانه به سرعت برداشته شد و امروز ایران به جمع کشورهای دارای فناوری ارسال ماهواره، ساخت ماهوارهبر و پرتاب موشک پیوسته است.
در همین راستا رضا حمیدیان کارشناس صنعت فضایی در گفتگو با خبرنگار «نبض فناوری» گفت: ایران پتانسیل و قابلیتهای فراوانی در حوزههای علمی، فناوری، منابع طبیعی، جایگاه استراتژیک جغرافیایی، فرهنگ غنی حکومتداری و کشورداری دارد. اما متاسفانه تا به امروز از این مواهب خدادادی کمترین بهره را برده است. امیدواریم که در دهه پنجم انقلاب، این قابلیتها را توسعه و یکپارچه کرده و جزو ۱۰ اقتصاد برتر دنیا شویم.
وی تصریح کرد: برای اینکه بتوانیم دستاوردهای خوبی را در حوزه صنعت فضایی داشته باشیم؛ باید حمایتهای اساسی از سوی دولت سیزدهم در بخشهای کلیدی این صنعت صورت گیرد؛ چرا که اکنون تمام کشورها توانستهاند فناوریهای نوینی را در این عرصه از خود ارائه دهند.
حمیدیان افزود: صنایع فضایی بهعنوان یکی از اصلیترین صنایعِ «هایتک» که بهعنوان نماد توسعهیافتگی شناخته میشود و برای ایران از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ با همین استدلالات ایران توانست در جمع ۱۰ کشور فضایی جهان قرار گیرد؛ بنابراین برای ارتقای جایگاه ارزشمند در این صنعت باید برنامهریزی مدونی از سوی مسئولان انجام شود تا بتوان به اهداف از پیش تعیین شده رسید.
در همین راستا سازمان فضایی ایران نیز با برگزاری جلسات متعدد کارشناسی و مشورتی نسبت به نامگذاری و تعیین محورهای اصلی برای برگزاری رویدادهای مختلف در سراسر کشور اقدام کرده است که روزهای این هفته به این شرح نامگذاری شده است:
دوشنبه ۱۲ مهرماه، زنان در صنعت فضایی
سه شنبه ۱۳ مهرماه، مشاهده زمین از آسمان
چهارشنبه ۱۴ مهرماه، کارآفرینی و اشتغال در حوزه فضایی
پنجشنبه ۱۵ مهرماه، نجوم و اکتشافات فضایی، علم و هنر
جمعه ۱۶ مهرماه، اقامتگاههای آینده و گردشگری فضایی
شنبه ۱۷ مهرماه، حقوق نوین فضایی
یکشنبه ۱۸ مهرماه، منظومههای ماهوارهای، پیوند فناوریها و نسل چهارم فضا
همچنین موضوعات مختلف از جمله نقش زنان در توسعه فناوری فضایی، نقش فناوری فضایی در افزایش رفاه اجتماعی، ایده پردازی، تیم سازی و راه اندازی کسب و کار فضاپایه، معرفی زنان موفق در حوزه فضایی، خدمات متقابل نجوم و فناوری فضایی، نقش رصدگران آماتور در توسعه علم نجوم، بررسی تحولات نوین در عرصه فضایی، حقوق و دیپلماسی فضایی، منظومههای ماهوارهای و ارتباطات را از جمله محورهای برگزاری رویدادهای هفته جهانی فضا است.